Geraakt door Paulus

Tijdens het interview blijkt dat zijn liefde voor oudvaders groot is. “Ik lees eigenlijk weinig boeken van hedendaagse dominees. De (nadere) reformatoren en puriteinen hebben ons zoveel nagelaten.”
Ondertussen schenkt de dominee voor mij een kopje verse muntthee in. “Voor één euro heb ik vier bosjes munt gekocht bij de Turkse supermarkt.” Hij doet het huishouden nu alleen. Zijn vrouw is ruim drie jaar geleden overleden en dat voelt hij tot op de dag van vandaag. Verschillende keren tijdens ons gesprek komt het overlijden van zijn vrouw ter sprake en het verdriet is duidelijk zichtbaar. “Vroeger kookte mijn vrouw en deed ze de tuin. Ik pakte dan een boek. Als ze nu nog geleefd zou hebben, dan zou ik samen met haar de tuin doen en een keer in de week zelf willen koken. Vooral om dingen samen te doen.”
Het gesprek komt op Paulus. Wat maakt de brieven van deze apostel zo bijzonder?
“Dat is de rechtvaardiging van de goddeloze. In de brieven aan de Romeinen en Galaten kun je dat lezen. De zondaar kan alleen voor God bestaan door een waar geloof in Jezus Christus. Als hij niet oprecht gelooft, gaat hij voor eeuwig verloren. Als hij wel gelooft, is hij in Christus behouden, en dat voor eeuwig. Dat geloof schenkt God niet aan een wedergeboren of bekommerde zondaar, maar aan een goddeloze zondaar. Dat geloof wordt geschonken, maar ook beoefend.”
De Amersfoortse predikant pakt zijn Bijbel erbij en bladert naar Romeinen 4 vers 5: Doch dengene, die niet werkt, maar gelooft in Hem, Die den goddeloze rechtvaardigt, wordt zijn geloof gerekend tot rechtvaardigheid. “Dat komt ook terug in Zondag 23 van de Heidelbergse Catechismus. Natuurlijk moet je geloof als gave onderscheiden van geloof als beoefening, maar je kunt het niet van elkaar losmaken. Als God het geloof schenkt, komt dat ook tot beoefening. Die beoefening kent natuurlijk zijn ups en downs (trappen en maten), maar het kan niet zo zijn dat de gave er is en beoefening er nooit zou zijn. Dat is onmogelijk. Er zijn dus standen in het genadeleven. Ik zeg dus met nadruk: in en niet tot de genade. Anders worden Wet en Evangelie vermengd. Dan krijg je mensen die behouden zijn zonder het geloof in Christus. Dat is in strijd met de Schrift.”

Wat is de betekenis van de brieven van Paulus in de kerkgeschiedenis?
“Vooral het lezen en de uitleg van de Romeinenbrief is voor immense betekenis geweest voor Gods Kerk. Augustinus is bekeerd door een tekst uit de Romeinenbrief. Ik noem Luther, Kohlbrugge, maar ook Calvijn. Met hoeveel hartstocht heeft hij die brief besproken. Het stempelde hun leven en hun theologie. Het meest geciteerde Bijbelboek in de Dordtse Leerregels is de Romeinenbrief. In het voorwoord bij de Statenvertaling wordt deze brief ook een sleutel tot het verstaan van de Heilige Schrift genoemd. Het belang van deze brief ligt aan de inhoud: de rechtvaardiging van de goddeloze. Dat is één van de drie grote pijlers van de christelijke leer. De andere pijlers zijn de triniteit (drie-eenheid) en de twee naturen van Christus. Ook mag het goddelijke gezag van de Schrift hier wel worden genoemd. Wie hierin niet zuiver is, kan niet behouden worden. Denk aan de belijdenis van Athanasius.”

Er wordt weleens gewezen op het verschil tussen Paulus en Johannes (apostel der liefde). Is de leer van Paulus wel in lijn met de Heilige Schrift?
“Jazeker! Persoonlijk heb ik moeite met de uitdrukking de leer van Paulus. Het gaat om de leer van de Bijbel, de boodschap van God. Bij Paulus vind je net zo goed het lied der liefde als bij Johannes. Lees 1 Korinthe 13 maar eens. Ik vind het zoeken naar een tegenstelling die er niet is. Binnen het Evangelie horen we in de eerste plaats de stem van de Heilige Geest, niet die van Paulus of Johannes. Er zit natuurlijk wel een bepaalde accentuering in de brieven van Paulus en in die van Johannes.”

Wat hebben Paulus’ brieven ons vandaag nog te zeggen?
“De brieven van Paulus zijn niet de eenvoudigste boeken uit de Bijbel. Je moet je dus inspannen bij het lezen van die boeken. Maar het zijn wel de meest fundamentele delen van de Bijbel. Het gaat om de heilsbetekenis van Christus en Zijn werk. De brieven geven onderwijs, het gaat over de zuivere leer. Ga die brieven lezen. Zie dat bij Paulus elke keer Christus en het geloof in Hem centraal staat. In Christus lezen we meer dan honderdvijftig keer! Buiten het oprechte geloof in Christus is er gewoon geen heil. Tenslotte zijn de brieven ook belangrijk voor het zieleleven en de opbouw van Gods kinderen in het allerheiligste van het geloof. We kunnen over heel veel dingen spreken: de standen in het genadeleven, onderwerpelijk, voorwerpelijk, enzovoorts., Mmaar wil je helder blijven in de bevinding, dan ontkom je er niet aan om de brieven van Paulus tot je dagelijkse voedsel te maken. Lees wat dat betreft eens Luther in zijn uitleg op de Galatenbrief. Wat is de dagelijkse realiteit in jouw leven? Uit het boek Ruth en de geschiedenissen van de aartsvaders kun je veel geestelijke lessen halen, maar in de brieven bereikt de Godsopenbaring zijn hoogtepunt. Dan schijnt de zon van Christus’ gerechtigheid helder en duidelijk. We lezen de hele Bijbel in het licht van de volle openbaring zoals die tot ons is gekomen in de Persoon van Christus en het onderwijs in de brieven van de apostelen.”

Ondertussen kijkt de dominee met een weemoedige blik naar de foto van zijn vrouw. “Misschien heb ik wel het meeste hiervan moeten leren bij het sterven van mijn vrouw. Die is tenslotte als een goddeloze in zichzelf, in de zekere wetenschap van haar behoud in Christus thuisgekomen. Alles is haar afgenomen toen ze stierf. Lichamelijk, mentaal en geestelijk. Als twintigjarige is ze tot bekering gekomen, op haar zevenenvijftigste is ze gestorven. Ze kwam niet bij de hemelpoort aan als een keurig bekeerde vrouw. Ze kwam als een zeer goddeloos mens aan, maar die gewassen en gereinigd was door de toegerekende gerechtigheid van Christus. Het werk van Christus, dat ging schitteren. Op haar sterfbed heeft de Heere zich nog één keer in Zijn volheid aan haar ziel geopenbaard.”
Tranen rollen over zijn wangen en met een gebroken stem vertelt hij verder: “Het was drie weken voor haar sterven. We gingen ‘s avonds naar bed en ik was in slaap gevallen. Om negen uur ‘s avonds was de duivel bij haar op bezoek gekomen. Tot drie uur ‘s nachts heeft hij haar van alles wijs gemaakt, zodat ze mij wakker maakte en ze tegen me zei: ‘Ik heb me voor eeuwig bedrogen…’ en toen heb ik in haar ogen gezien wat in Psalm 116 staat, dat de angst der hel haar alle troost deed missen. Op zo’n moment weet je niet goed wat je moet doen, maar ik heb de Bijbel opengedaan. En ik ben gaan lezen, in 1 Johannes 1. Want ik wist dat daar die tekst staat van het bloed van Jezus Christus dat reinigt van alle zonden. Maar dat deed haar niks. Ik las verder en kwam bij het tweede hoofdstuk: Indien wij zeggen, dat wij niet gezondigd hebben, zo maken wij Hem tot een leugenaar, en Zijn woord is niet in ons. En indien iemand gezondigd heeft, wij hebben een Voorspraak bij den Vader, Jezus Christus, den Rechtvaardige; En Hij is een verzoening voor onze zonden; en niet alleen voor de onze, maar ook voor de zonden der gehele wereld. Op dat moment kwam de Heere over en gaf Hij volle ruimte door het geloof in Christus. In die wetenschap is ze later ook gestorven. Later, in de laatste nacht op aarde, las de nachtzuster voor uit Hebreeën 4 over de medelijdende Hogepriester. Toen ontwaakte ze even uit haar coma en vulde aan: doch zonder zonde. Zo heeft ze haar Koning ontmoet.”

Verlangt u daar wel eens naar?
“Daar moet je mee oppassen, want ik wil vanuit mijn menszijn bij m’n vrouw zijn, maar dat is niet de kern. Ik wil bij mijn Koning zijn en Zijn schoonheid zien. Om Hem, Die zo’n goddeloze zondaar wilde oprapen, voor eeuwig te mogen aanschouwen en groot te maken. Het gaat om Christus en Zijn gerechtigheid.”

Een aantal keren ontleent Paulus voorbeelden aan zijn eigen leven in de brieven. Wat is het verband tussen Paulus’ persoonlijk leven en zijn brieven?
“Je ziet dat Paulus regelmatig schrijft in de eerste persoon, enkelvoud. Bijvoorbeeld in Romeinen 7: Ik vind… Hij heeft het over zichzelf en wat hij geleerd heeft van de Heilige Geest houdt hij als voorbeeld voor aan de gemeente. Dat is ook voor ons belangrijk. In Handelingen 9 gaat het over de bekering van Paulus. De wezenlijke dingen uit zijn bekering zijn voor al Gods kinderen hetzelfde, namelijk de totale verlorenheid in zichzelf, het heil en de redding in Christus en het leven tot Gods eer. Er is ook een vorm. Niet iedereen zit op een paard of krijgt een visioen als hij bekeerd wordt. Er zitten wel bepaalde vormelementen in de bekering van Paulus: leeftijd, plek, heftigheid. Dat is voor al Gods kinderen anders. Lees dus nooit een bekeringsgeschiedenis met de gedachte: zo moet het bij mij ook. Want zo zal het bij jou nooit gaan.”

Welke brief spreekt u persoonlijk het meeste...
Resoluut: “De Romeinenbrief. Daar staat waar het exact om gaat. De enige troost. Over onze zonde en verlorenheid (Rom. 3:19). Maar ook als het gaat om genade (Rom. 8:1).”

De brieven van Paulus zijn soms best lastig om te begrijpen. Toch zijn ze voor (eenvoudige) kinderen van God vaak tot zegen geweest. Hoe kan dat?
“Onze moeite kan in twee dingen zitten. Ten eerste door ons begrip. Dat kun je oplossen door studie, achtergrondinformatie en de verklarende kanttekeningen te lezen. Daar kun je dus wat aan doen. Ten tweede, het verstaan. De heilsbetekenis verstaan voor jezelf. Dat is werk van de Heilige Geest. Misschien hebben eenvoudige kinderen van God niet veel begrip van allerlei theologische vragen, maar toch kunnen ze de Bijbel heel diep verstaan. Ze kunnen alleen God ontmoeten als ze in Hem geloven Die goddelozen rechtvaardigt. Als we straks die eeuwige God gaan ontmoeten, dan doe je dat niet als dominee, of als kerkganger. Dat kan alleen als je leunt en steunt op Christus. Als je dat niet doet, dan is het donker en kan het voor eeuwig te laat zijn. Zo radicaal ligt het.”

Boekentip ds. W. Visscher:
Recht voor God. Bijbelstudies over Romeinen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen