Aanwijzingen voor het gebruik van de Treffer: ‘Bevrijd!’

5e jaargang 2005/2006, nummer 1
Verschijnt 7 keer per jaar
ISSN: 1568-8852

Treffer is bestemd voor leidinggevenden van +12 en +14 groepen.
Het geeft informatie voor het werken met het blad Treffer.

In dit blad treft u aan:
- Aanwijzingen voor het gebruik van de Treffer: ‘Bevrijd!’
- Programmasuggesties
- Toelichtingen op de vragen

Aanwijzingen voor het gebruik

Bevrijd! is de eerste Treffer van het seizoen 2005/2006. In deze Treffer vragen we aandacht voor de bevrijding van Nederland van het Duitse juk. Ook besteden we aandacht aan hoe we bevrijd moeten worden van de macht van de boze, de duivel. Dit doen we aan de hand van het boek van John Bunyan over De strijd om Mensenziel.

Een deel van deze Treffer bestaat uit zogenaamde dubbelpagina’s. Dat betekent dat de ene helft van een dubbelpagina gaat over de Tweede Wereldoorlog, de andere helft over de strijd om Mensenziel. De strijd zullen we op de voet volgen. Een aantal overeenkomsten en verschillen in de twee oorlogen zullen duidelijk naar voren komen.

Bevrijding is een breed begrip. Zo kunnen we terugzien op bevrijding uit de onderdrukking van de Duitsers in ’40-’45, maar ook bevrijding uit de macht van de duivel. Het is belangrijk om deze boodschap op de verenigingsavond naar voren te laten komen. Het komt er op aan dat jonge harten door genade vernieuwd worden.

In deze Treffer treft u de volgende werkvormen aan:
- Vragen voor beide groepen blz. 4 en 5
- Vragen voor beide groepen blz. 6 en 7
- Vragen voor beide groepen blz. 8
- Vragen voor +14 groepen blz. 9
- Opdracht voor beide groepen blz. 10 en 11
- Bijbelstudie voor +14 groepen blz. 12

Lezen: Psalm 83, Psalm 124, Prediker 3 : 1-8, Openbaring 20 : 7-e.v.
Zingen: Psalm 83, Psalm 91 : 1, 4, 5 en 8, Psalm 124

Programmasuggesties

Doel van de schets
Het doel van de schets is: de jongeren stil laten staan bij op welke manieren je een bezetting ondergaat. Ondanks een bezetting behouden we onze verantwoordelijkheid. In de Treffer worden handvatten gegeven om de juiste keuzes te maken. Het wordt vergeleken met het verzet in de Tweede Wereldoorlog en het vluchten tot de Heere, zoals dat uitgewerkt wordt in het boek van John Bunyan over de bevrijding van Stad Mensenziel (de Heilige oorlog). Hiermee wordt ook gelijk de link gelegd naar het persoonlijk leven van de jongeren.

Daarnaast heeft deze schets ook het doel om jongeren historisch besef mee te geven. Met dit thema leren ze van de Tweede Wereldoorlog. 60 jaar geleden is voor veel jongelui ver weg, toch moet ook deze generatie blijven leren van de verschrikkingen van deze oorlog. Zonder verleden, geen heden en geen toekomst!

Idee voor +12 groepen
- Opening
- Vraag twee jongeren om een inleiding te houden. De ene jongere bereidt aan de hand van de pagina’s 4, 6 en 8 de bevrijding van Nederland voor en de andere jongere bereidt aan de hand van de pagina’s 5, 7 en 9 de bevrijding van stad Mensenziel voor. Zo kunnen ze samen de inleiding houden waarbij de volgorde van de Treffer vastgehouden wordt.
- Bespreek in groepjes de opdrachten op pagina 10 en 11 van de Treffer.
- Pauze
- Quiz. Hiervoor kun je een aanvulset van Kwistet gebruiken, bijvoorbeeld het aanvulset over de Tweede Wereldoorlog.

Idee voor +14 groepen
- Opening
- Discussie aan de hand van pagina 10 en 11 uit het ledenblad. Gebruik daarbij ook de uitleg van de uitdrukkingen: collaboratie / accommodatie / verzet die je kunt vinden op pagina 6 van de Treffer.
- Inleiding over bevrijding en vrij zijn. Zie daarvoor de pagina’s 3 tot en met 9 van het ledenblad.
- Pauze
- Vergelijking maken tussen bevrijding Nederland en bevrijding Mensenziel in groepen.
Een paar groepen presenteren hun uitkomsten, andere leveren aanvulling.
- Als er tijd over is kan er nog een quiz gedaan worden. (Aanvulset Kwistet)

Tips
- Het is handig om ter voorbereiding wat boeken over de tweede wereldoorlog te lezen en/of het boek De Heilige Oorlog van John Bunyan, eventueel in een eenvoudigere versie.
- Ook is er een spel uit bij de Jeugdbond, Kwistet, waar een aanvulset bij is verschenen over de Tweede Wereldoorlog. Deze kun je zeker gebruiken voor een leuke invulling van een deel van de avond.
- Als er in de gemeente ouderen zijn die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt en zich dit nog goed kunnen herinneren, kan het goed zijn om deze uit te nodigen en iets te vertellen over bezetting en bevrijding.

Vertellijn voor een inleiding
- Begin je inleiding met een voorbeeld. Je kunt bijvoorbeeld de oorlogssituatie in Irak beschrijven. De mensen die daar leven, weten niet eigenlijk niet meer wat vrede betekent. Hoe is dit voor de jongeren? Je kunt concreet de vraag stellen hoe ze staan tegenover dodenherdenking. Is dit nodig? Gaan ze er zelf ook heen? Waarom wel/niet?
- Leg het begrip vrijheid uit. Begin met het paradijs, hoe de Heere de mensheid geschapen heeft in ware vrijheid. Hoe door de zondeval de vrijheid van de mens afgenomen is en hoe oorlog en haat op de aarde zijn gaan heersen.
- Neem de jongelui mee naar de oorlogstijd. Ga in vogelvlucht de belangrijkste momenten uit de Tweede Wereldoorlog na. Denk aan:
- Situatie voor de oorlog in Duitsland
- Neutrale positie van Nederland ten opzichte van de Duitsers
- Onverwachte inval door de Duitsers. Dapper verzet van de soldaten, maar tevergeefs.
- Overgave na vijf dagen.
- De situatie in Nederland tijdens de bezetting.
- Van betrekkelijke rust naar Jodenvervolgingen.
- De opkomst van het verzet in Nederland.
- De plannen van de geallieerden om Europa te bevrijden.
- 6 juni 1944: D-day!
- Snelle opmars dwars door Frankrijk en België heen naar Nederland.
- Mislukte operatie met parachutisten in de buurt van Arnhem.
- Hongerwinter van 1944-1945.
- Bevrijding van Nederland mei 1945.
- Dankbaarheid van het Nederlandse volk. Ook ten opzichte van de Heere.
- Maak de link naar hun eigen leven. Ook zij bevinden zich in staat van beleg.
De duivel heeft intrek in hun hart genomen. Prins Immanuel staat voor de deur en vraagt om hun hart, maar van nature willen jongeren en ouderen dit niet! Liever de dienst van de duivel dan de liefdesdienst van de Heere. Toch bekeert de Heere jonge mensen nog. Toch bevrijdt Hij nog mensen uit de macht van de duivel. Ook in 2005!

Toelichting op de vragen

Bladzijde 3
Bevrijding uit de macht van de van de duivel is belangrijker dan bevrijding uit de macht van de Duitsers, omdat eerstgenoemde onze eeuwige ondergang op het oog heeft. En als we in dit leven niet verlost worden door de Heere, gebeurt dit ook.

Bladzijde 4
1. Nederland was niet voorbereid, omdat:
a. De Duitse aanval niet verwacht werd.
b. Te laat gemobiliseerd werd.
c. Men verouderde wapens had.
2. Hadden we de oorlog kunnen voorkomen? Deels met:
a. betere wapens
b. diplomatie, dat wil zeggen goede banden aanknopen met de Duitse regering.
c. samen sterk of hulp zoeken in buitenland om samen met andere landen een sterk front te vormen. Maar dan nog hadden we waarschijnlijk verloren. Hitler had een gigantisch leger uit de grond gestampt. En vele landen werden onder de voet gelopen.
Belangrijk is om hierbij op te merken, dat het de Heere niet uit de hand loopt.
Hij regeert dwars door alles heen!

Bladzijde 5
1. Waar doet deze geschiedenis je aan denken? (Genesis 3) Leg uit waarom je dit denkt. 
Door middel van een slang verleidt de duivel Eva. En Eva neemt Adam mee in haar val en in Adam de hele mensheid.
2. Wie woont er in jouw kasteel?
Eigen antwoord. Dit is een persoonlijke vraag en hoeft niet perse te worden beantwoord.
Er zijn maar twee mogelijkheden: de duivel of de Heere. Dat moet bij dit antwoord genoemd worden.
Het is van tweeën een. Veel jongeren eten graag van twee walletjes. Wel naar de kerk gaan, maar toch ook blijven genieten van de dingen van de wereld.
3. Wat zijn de overeenkomsten en verschillen in de strijd om Mensenziel en Nederland?
Overeenkomsten: Grondige voorbereiding – verrassingselement – in beide gevallen wordt duidelijk gezegd hoe moet worden aangevallen.
Verschil: wereldlijke macht/boosheid en een geestelijke macht/boosheid.

Bladzijde 6
Vraag 1 tot en met 3:
Persoonlijke vraag of de jongeren voor accommodatie, collaboratie of verzet zouden kiezen.
Veel jongeren denken dat ze ook wel voor het verzet gekozen zouden hebben.
Spannende oorlogsboeken roepen dit beeld ook wel op. Toch bleek in de praktijk dat maar een heel kleine groep Nederlanders daadwerkelijk in het verzet gezeten heeft en/of Joden onderdak geboden heeft. In theorie hebben we vaak mooie verhalen,  maar als het er dan echt op aan komt en ons gezin, ons leven of iets anders is er mee gemoeid, dan zijn we niet thuis.

Bladzijde 7
1. De overeenkomsten en verschillen. De onderstreepte woorden geven het juiste antwoord weer.
2. Wat moet je doen als je geweten je aanklaagt? Leg je keuze uit.
Antwoord a: Vluchten tot de Heere. God is de Enige die ons kan beschermen tegen een geweten/de duivel die ons aanklaagt.
3. Op welke manieren probeert de duivel te verleiden, zodat wordt toegegeven aan zondige begeerten? Hier kan ook gedacht worden aan de boze machten in de lucht: reclame, tv-uitzendingen, radio 538 enzovoorts. Ook onze levensinvulling gebruikt hij: nieuwste mobieltje, i-pod (mobiele muziekspeler), en dergelijke. Je bent dan nooit tevreden, er is altijd wel weer iets nieuws. Weer een ander voorbeeld is meedoen met de mode van deze tijd.
4. Op welke manieren probeert de duivel ons het goede te laten vergeten?
De duivel wil dat we Gods wetten vergeten, ruimer uitleggen dan kan, hij geeft een andere uitleg aan Bijbelteksten (denk aan de verzoeking in het paradijs en de verzoeking van de Heere Jezus in de woestijn).
Bekend is ook het refrein van een gedicht: te jong om God te dienen, te druk om God te dienen, te oud om God te dienen, te laat om God te dienen.
De Heere dienen is wel belangrijk, zegt de duivel, maar nu even niet. Geniet nu nog van het jong zijn. Als je ouder bent, komt het wel.

Bladzijde 8
1. Waardoor kon Nederland niet snel worden bevrijd? Noem twee redenen.
1) Het doel was Duitsland op de knieën krijgen, niet Nederland bevrijden.
2) de bevoorrading liep niet goed.
2. Beseffen we in Nederland nog hoe kostbaar vrijheid is? Ja, maar… of Nee, want …
Nee, want is beter, want de herwonnen vrijheid heeft ons als volk niet gebracht in de kerk of aan de voeten van de Heere. In het begin stroomden de kerken wel vol, maar dat was geen blijvende zaak.
Al snel daarna kwamen er in de Nederlandse samenleving grote veranderingen. Een eerst zo christelijke natie werd in 50 jaar tijd veranderd in een land waarin Gods geboden met voeten getreden worden.
3. Zou jij je leven willen offeren om een ander te bevrijden, net als de Amerikanen, Canadezen en Engelsen deden?
Eigen mening, maar let wel: Dat hangt er van af. In het geval van Nederland was het duidelijk.
Een ander land viel ons aan. Meestal zijn dit soort oorlogen wel verantwoord.
Maar, moeten we Irak van een Irakese dictator bevrijden? Dan ook Cuba, Korea, en anderen?
We zijn hierin niet consequent en lopen vaak aan de leiband van Amerika. En daarnaast is het vaak het probleem, dat als een regering van een land valt, het land politiek en economisch helemaal aan de grond zit. Zijn de alternatieven dan niet beter? Diplomatie en/of economische boycot.

Bladzijde 9
1. a. Waarom valt Immanuel via de Oorpoort aan?
De Heere gebruikt genademiddelen en het krachtigste middel is het gebruik van Zijn Woord, gepredikt door Zijn dienaren. (Romeinen 10 : 17)
b. Leg uit dat het belangrijk is je te begeven onder het Woord van God.
De Heere werkt doorgaans middellijk. We moeten ons dan ook onder die middelen zetten.
2. Waarom is de strijd pas gestreden als het kasteel is ingenomen? (Mattheüs 6 : 21)
De Heere wil ons hart. Pas als we een nieuw hart hebben, waarin de Heere woont, zijn we veilig.
3. a. Hadden de inwoners van Mensenziel verdiend dat Immanuel naar hen omzag?
Nee, ze hadden het juist niet verdiend.
b. Wat is de reden geweest dat Immanuel de stad heroverde?2
Enkel genade. Psalm 89 berijmd: “Door U, door U alleen, om het eeuwig welbehagen.”
c. Welke troost ligt er in Gods verkiezende liefde?
Geen zondaar is te groot, of de Heere wil naar hem omzien.
4. Is de strijd gestreden wanneer Jezus in ons hart woont? (Heidelbergse Catechismus vraag 127)
Nee, want er zijn nog overgebleven zonden en zwakheden. Dagelijks moeten we ons leven kruisigen. De strijd tussen de oude en de nieuwe mens duurt voort tot de dood. En toch ook ja:
De Heere strijdt voor Zijn kinderen en zal hen niet onder laten liggen.
5. Er zijn grote verschillen te zien in de bevrijding van Nederland en Mensenziel. Noem ze eens.
De bevrijding van Mensenziel verloopt volgens plan, de bevrijding van Nederland niet
a. de middelen ter bevrijding van Mensenziel zijn ruimschoots voldoende
b. het leger was van Immanuel was veel sterker
c. in de vergelijking werd Mensenziel op een ‘middeleeuwse’ manier ingenomen, Nederland op een ‘moderne’ manier

Pagina 10 en 11
Aan de pagina’s 10 en 11 van de Treffer moet meer aandacht worden besteed. Dat zijn namelijk discussiepagina’s. Met aansprekende voorbeelden moeten de jongeren keuzes maken. Wat had ik gedaan in een bepaalde situatie? Organisatorisch is het handig om het aantal jongeren in te delen in groepen van 4. Binnen die kleinere groepjes worden de vragen dan behandeld. Slechts 1, of hooguit 2 voorbeelden worden dan naderhand door dit groepje gepresenteerd.

Aan de hand van de volgende vragen worden de situaties besproken:
1. Wat zie je?
2. Hoe reageren de mensen op de situatie?
3. Wat had jij gedaan? Leg uit.
4. Gebeurt dit nog wel eens in Nederland of een ander land, denk je?
Bij deze twee pagina’s is van belang te laten zien dat, hoewel mensen soms verkeerd handelen/reageren, het toch te begrijpen is vanuit hun standpunt (bijvoorbeeld eigen belang). Daarmee keuren we het niet goed.

Op de vraag: Wat had jij gedaan?, is moeilijk een antwoord te geven. We bevinden ons niet in díe situatie. Als de jongeren een antwoord geven, moet dat wel genormeerd zijn, terug te vinden in de Bijbel. Ze moeten hun keuze kunnen beargumenteren vanuit Gods Woord.

Nog steeds gebeuren dergelijke dingen wel ergens op deze wereld. Het kwaad leeft namelijk (van nature) in ons hart. Daarom zullen dergelijke dingen zich herhalen. Zeker racistische opmerkingen richting Joden.

Bladzijde 12
1. Wat zou er zijn gebeurd als de Heere niet bij de dichter geweest was in zijn nood? (vers 3, 4 en5)
We zouden zijn vergaan. Daar komt het op neer.
2. a. Waarom danken we de Heere voor bevrijding uit een oorlog? (Het zijn toch de geallieerden die ons hebben bevrijd?)
De Heere heeft de strijd van de geallieerden gezegend en Europa verlost van een anti-christelijke macht.
b. Op welke manieren kun je de Heere loven voor de gegeven bevrijding? (vers 6)
Zingen, gebed, getuigenis geven, kerkdiensten bezoeken, de Heere de eer geven. Maar ten diepste is het een verbroken hart en een verslagen geest wat de Heere aangenaam is.
3. a. Welke beeld(spraak) wordt gebruikt voor onze gevangenschap? (vers 7)
De vogel die verstrikt zit in een net.
b. Weet je nog andere beelden/verhalen te noemen? (zie ook Psalm 107, Richteren 6, Deuteronomium 5 vers 6)
Verlost uit Egypte, verlost uit gevangenschap.
4. a. Wie moet ons uiteindelijk verlossen van onze gevangenschap? (vers 8)
De Heere; alleen in Zijn naam is verlossing mogelijk. Maak bij deze vraag bespreekbaar hoe dat gaat in het leven van Gods kinderen.
b. Kunnen we onszelf dan niet verlossen? (Zie Heidelbergse Catechismus vraag 1)
Dat is alleen mogelijk door het werk van Christus. Zijn werk wordt door de Heilige Geest toegepast in het hart, zodat we vrede met God krijgen.
5. Wil de Heere mensen verlossen? (vers 8) (zie ook Psalm 68 : 10 berijmd)
Hij kan en wil en zal in nood volkomen uitkomst geven.

Extra: puzzel

Deze opdracht is extra toegevoegd. Met name door +12 groepen kun je deze in laten vullen.
1. Dit had je nodig om eten te kunnen kopen. (1e letter)
2. Tegenstand of............................ bieden. (2e letter)
3. Feest op 5 mei. (3e letter)
4. Plotselinge overval door Duitse soldaten. (1e letter)
5. De eerste oorlogsdag werd er in Nederland gevochten bij de rivier de Maas en de ……………. (1e letter)
6. Waar schreef Anne Frank haar belevenissen in? In een ………….. (1e letter)
7. Hoe heette de dochter van prinses Juliana die vlak voor de Tweede Wereldoorlog werd geboren? (1e letter)
8. Zichtbaar teken van een wond. (8e letter)
9. Bij welke linie hielden de Nederlanders lang stand? (1e letter)
10. De meeste geharde Duitse soldaten waren leden van de .. (1e letter van de afkorting)
11. Het Duitse woord voor wapen. (3e of 4e letter)
12. Dit teken moesten alle Joden zichtbaar dragen. Een joden… (3e letter) 
13. Mensen die een misdrijf zien gebeuren. (5e letter)
14. Veel Nederlandse collaborateurs waren aanhangers van de … (2e letter van de afkorting)
15. Dit wordt elk jaar tijdens de dodenherdenking gespeeld op de trompet. (4e letter)

Antwoord

1    2   3   4   5   6   7   8   9   10  11   12   13   14   15  
B  E   V   R  IJ  D   I   N   G   S    F   E    E    S    T

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen