Informatief

Gesprek tussen voor- en tegenstander

In de Daniël van 20 februari 1981 is een gesprek opgenomen tussen een voor- en tegenstander van kernenergie, namelijk ir. W. van de Kamp (aangeduid als K.) en drs. R. Seldenrijk (aangeduid als S.). Het verschil van visie blijkt duidelijk uit het slotgedeelte dat we hieronder weergeven.

Exemplaren kunnen aangevraagd worden bij: JBGG,  Postbus 79,  3440 AB  Woerden,  Telefoon 03480 - 18587

Vormen en eigenschappen van radioaktief afval; wat doen we ermee en is dat betrouwbaar?

K: In de kernenergiecyclus ontstaan drie soorten afval, namelijk licht aktief, middelaktief en hoogaktief afval. Het licht- en middelaktief afval is in beton te verpakken en in de Atlantische Oceaan te dumpen. Dit wordt niet als een probleem gezien. Het probleem wordt gevormd door het hoogaktief afval, met name door plutonium dat duizenden jaren radioaktief blijft. Na beweringen over explosiegevaar in de kernreaktor (een natuurkundige onmogelijkheid!) en vervolgens geopperde zorgen over koelingsmogelijkheden bij een noodstop, is het radioaktief afval aangegrepen als één van de gevaren en onopgeloste problemen van kernenergie. Echter: 1) Dit afval is slechts van beperkte omvang, veilig in te kapselen en op te bergen in stabiele geologische zoutformaties. 2) Plutonium is voor kweekreaktoren als brandstof te gebruiken. 3) Volgens Prof. dr. Petr. Beekman is het niet voor duizenden jaren gevaarlijk radioaktief, maar is "reeds" na 450 jaar een niveau bereikt dat lager ligt dan van het oorspronkelijk gedolven uraniumerts. Verontrustend is het dat tegenstanders zelfs tegen onderzoek op dit gebied zijn, zodat wij ons moeten afvragen welke doelen men nastreeft. 

S: De geplande drie kerncentrales zouden in Nederland evenveel radioaktief afval leveren als de ziekenhuizen en laboratoria samen (die zouden overigens veel minder radioaktiviteit moeten/kunnen gebruiken!). Daarnaast hebben kerncentrales nog andere vormen van afval, zoals hoogaktief splijtingsafval, zeer giftige middelaktieve transuranen en plutonium afval. Een apart probleem vormt het radioaktief afval wanneer centrales (en andere installaties die onderdeel vormen van de splijtstof cyclus) aan het eind van hun levensduur worden afgebroken (ontmanteld). Over 10-15 jaar moeten de centrales van Dodewaard en Borssele ontmanteld worden en moet het schadelijke afval in onschadelijke vorm opgeborgen worden. Dit reusachtige probleem kost miljarden en wordt niet berekend in de kostprijs van kernenergie. In beton verpakt afval wordt op een rustig stukje oceaan overboord gezet en onder een paar km. water "bewaard". Dat is een onhandige plek voor gedetailleerd onderzoek of beton wel bestand is tegen de grote druk en voor hoelang. Kernsplijtingsafval denkt men te verpakken in glas/keramisch materiaal, maar dat bezwijkt door de vervalwarmte van het afval, terwijl de mogelijkheid van synthetisch gesteente als verpakking nog niet op waarde geschat kan worden. Eén van de oplossingen voor het afvalprobleem is opslag in de zgn. zoutkoepels onder de bodem van Groningen en Drenthe. Door de hogere temperatuur lijkt het zout op boetseerklei, zodat het niet gemakkelijk scheurt en heel goed warmte geleidt. De zoutkoepels zijn tot op dit moment redelijk stabiel en zouden dus geschikt zijn voor de opberging van radioaktief afval. Bij deze konklusie heeft de evolutiegedachte een zware stem gehad (natuurlijk niet bij mijn mede-auteurs!). Immers, zo zegt men, 200-220 miljoen jaar geleden (in het zgn. Zechstein) werden de zoutafzettingen gevormd; ondanks de vorming en verdwijning van gebergten en ondanks de barre Ijstijden zijn de zoutkoepels niet veranderd. Wij weten dat de aarde veel jonger is, hetgeen het argument van stabiliteit ernstig verzwakt. Het fundamentele gedrag van de steenzoutkoepels zal de eeerste tientallen jaren niet bekend zijn, als het ooit opgelost wordt. Zeker is dat circulerend grondwater het zout oplost, dat de temperatuursverhoging door het afval kristalwater vrijmaakt en dat de zoutkoepels stijgen, om maar enkele punten te noemen. Afgezien van eventuele aardbevingen of andere rampen acht ik het steenzout vooralsnog ongeschikt als veilige opslagplaats voor radioaktief afval. Mogen wij dit risiko nemen met het oog op onze toekomst en die van onze kinderen? 

Zijn wij rijp voor gebruik van kernenergie?

5: Volgens de russische dissident en atoomfysicus Andrej Sacharov is kernenergie voorwaarde voor onze veiligheid: ekonomische en politieke onafhankelijkheid en de garantie van vrijheid. Anderzijds is met de huidige kennis ook het (op groter schaal) toepassen van kernenergie uiterst griezelig, dient bewaard te worden tot het allerlaatste en dan alleen nog maar samen met radikale versobering. Daarmee wordt het kernonderzoek als zodanig natuurlijk niet afgewezen. Laten wij niet toestaan dat afwijzing van kernenergie gereserveerd wordt voor hen die de revolutie prediken. Mijn standpunt volgt uit potentiële mogelijkheden van alternatieve energiebronnen (inklusief steenkool) en de gesignaleerde onzekerheden/gevaren van kernenergie. Wij zijn er nog niet rijp voor, waardoor overmoed des te gevaarlijker is. 

K: In het kader van een verantwoord energiebeleid is het noodzakelijk kernenergie op beperkte schaal toe te passen. We doen dan de nodige ervaring op. Naast onderzoek op alternatieve energiedragers zijn we dan in staat onderzoek te verrichten naar toepassing/gebruik van kernenergie. Mocht het gebruik van kernenergie dan onontkoombaar zijn, dan hebben wij het beschikbaar; zo niet, dan hebben wij een onverantwoorde achterstand. De gevaren verbonden aan exploitatie van kernenergie wil ik niet onderschatten, maar zijn ook weer niet zo groot dat we de inzet van kernenergie moeten bestrijden ten gunste van andere niet gevaarloze technieken (bijvoorbeeld kolenexploitatie). Ook in de chemie blijven bijvoorbeeld schadelijke „niet-nucleaire" processen bestaan. Er kunnen ongelukken gebeuren, maar bij welke techniek is dat niet zo? Bij geen dacht ik. De veiligheid moet maximaal zijn, het risiko aanvaardbaar en de voorlichting en informatie moet krachtig bevorderd worden om bestaande angstgevoelens te verminderen/weg te nemen. Radioaktiviteit/kernenergie is ook een scheppingsgegeven. Als wij deze gebruiken in het kader van onze bijbelse opdracht in afhankelijkheid van onze Schepper, dan mogen wij daarover de Heere een zegen vragen.

"Ons Contact"

In het nummer van "Ons Contact" (1980, no. 2) zijn twee artikelen opgenomen over "Kernenergie en Kernwapens". Het eerste is geschreven door dhr. L.M.P. Scholten en het tweede door ir. W. v.d. Kamp. De verenigingen ontvangen samen met deze schets een exemplaar van dit nummer. "Ons Contact" is het verenigingsblad van het Landelijk verband van Staatkundig Gereformeerde Studieverenigingen (LVSGS). Meerderr exemplaren kunnen aangevraagd worden bij: Dhr. H. van Dieren, Lakerveld 93, 4128 LG  Lexmond, telefoon 03474 - 1568.

De Brede Maatschappelijke Discusse

De maatschappelijke discussie over energiebeleid is in Nederland reeds geruime tijd aan de gang.

In 1974 lanceerde de regering het plan om drie nieuwe kerncentrales te bouwen. In 1977 moesten de inspraakprocedures over de voorgenomen bouwplaatsen van die centrales gestaakt worden, vanwege het grote verzet van de plaatselijke bevolking en landelijke aktiegroepen. De Hervormde Synode opperde het plan om een Brede Maatschappelijke Discussie (BMD) te houden over kernenergie. Dit plan werd door de regering overgenomen. 

In 1979 en 1980 heeft de regering de BMD "breder" gemaakt, ook wat betreft de te behandelen onderwerpen. De discussie zou niet alleen over kernenergie gaan, maar over het gehele energiebeleid. De bevolking zou in staat moeten worden gesteld een mening te uiten. 

De ingestelde stuurgroep kreeg als taak de discussie te stimuleren en in goede banen te leiden. Zij zal ervoor moeten zorgen dat er voldoende informatie is en dat er een echte gedachtenwisseling tot stand komt. 

De stuurgroep heeft de brede maatschappelijke discussie (BMD) in twee fasen verdeeld, namelijk:

1. de informatiefase, 

2. de discussiefase.

De discussiefase heeft als doel het inventariseren van meningen binnen de samenleving. Gevraagd is of iedereen zijn of haar standpunt kenbaar wilde maken aan de stuurgroep. Deze standpunten zijn geanalyseerd, waaruit bepaalde vragen voortkwamen. De volgende stap in de informatiefase was het vragen van toelichting op de binnengekomen reakties.

In september en oktober 1982 zijn openbare bijeenkomsten gehouden, waarin verschillende opvattingen over een viertal omstreden onderwerpen zijn geanalyseerd.

De kennis die de stuurgroep in de informatiefase heeft opgedaan, wordt verwerkt in een tussenrapport dat in het begin van 1983 D.V. zal verschijnen. Dit rapport is de basis voor de discussie.

D.V. half januari 1983 begint dan de discussiefase. Deze duurt tot de zomer van 1983. Na deze fase wordt een eindrapport samengesteld, dat in november aan de minister wordt voorgelegd.

Dit openbare eindrapport zal aangeven welke beleidsalternatieven er zijn en welke voorkeuren t.a.v. energiebeleid onder de burgers leven.

Informatiemateriaal over kernenergie

Informatiemateriaal over het maken van een inleiding of een fototentoonstelling is verkrijgbaar bij de voorlichtingsafdeling van grote stedelijke- of provinciale elektriciteitsbedrijven.

Excursie-mogelijkheden

1. Met is mogelijk om een bezoek te brengen aan het informatiecentrum van de kerncentrale te Borsele.

Openingstijden: maandag t/m vrijdag.

Kosten: geen.

Telefoon: 01105 - 1720.

N.B. - Er is geen openbaar vervoer naar de centrale.

- Afspraken moeten ca. drie maanden van te voren gemaakt worden.

2. Ook is een rondleiding door de kerncentrale te Dodewaard mogelijk.

Openingstijden: maandag t/m vrijdag.

Grootte van de groep: maximum 45 personen.

Bespreking: Een excursie moet schriftelijk aangevraagd worden bij: De direktie van de GKN, Utrechtseweg 310, 6812 AR Arnhem.

N.B. Afspraken moeten ca. drie maanden van te voren gemaakt worden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen