Kleuren in de kunst
Verscholen achter de strakke gevel van een rood bakstenen gebouw. Een witte trap leidt omhoog. Via een glazen deur stap je in een ruimte met grote ramen. Om je heen kijkend, zie je prachtige kunstwerken. Hangend aan de muur en leunend tegen de wand. Op de werktafel liggen schetsen, kwasten en paletmessen. Ernaast een groepje verfpotten in verschillende kleuren. Tegen de muur staat een prachtige okergele bank. Een mooie ruimte vol licht en warmte. Het atelier van Gonda den Engelsman!
U hebt hier een mooi en ruim atelier! Hebt u hier altijd geschilderd?
“Jaren geleden had ik thuis een ruimte om te schilderen. In combinatie met mijn gezin was het niet altijd makkelijk om tot schilderen te komen. Na een periode bij mijn ouders geschilderd te hebben, zijn we op zoek gegaan naar een atelier. En dat is deze ruimte geworden. Een ruimte met ramen aan de noordzijde. Er valt daardoor geen direct zonlicht op mijn werk. Dit zorgt ervoor dat de kleuren die ik opbreng, zijn zoals je ze bij daglicht ziet.”
Kunt u iets vertellen over uw proces als kunstenares?
“Als kind tekende ik graag. Ik had daarnaast een tante die mooie dingen maakte met aquarel. Haar manier van werken sprak mij erg aan. Geraakt door het effect van verf en kleur op papier, ging ik aan de slag. Ik herinner mij nog dat er een meisje uit de kerk ernstig ziek was. Het proces en de emotie ving ik op papier, onder andere door het gebruik van donker en licht. Op het Van Lodenstein College koos ik kunst als examenvak. Geïnspireerd door mijn docent overwoog ik door te gaan in de kunst. Het zou een opleiding aan de kunstacademie of de PABO worden. Uiteindelijk koos ik voor de PABO. Daarnaast bleef tekenen en schilderen mijn passie.
Acht jaar geleden heb ik samen met mijn man het besluit genomen om één dag in de week te gaan schilderen. Ik kreeg opdrachten via familie, kennissen en mond-tot-mondreclame. Ook Instagram bleek een mooie manier te zijn om opdrachten te krijgen.
Sinds 2019 ben ik zelfstandig ondernemer en schilder ik twee dagen in de week. Daarnaast geef ik workshops, waarbij ik een stukje onderwijs en kunst blijf combineren!”
Werkt u vooral in opdracht of maakt u meer vrij werk?
“Aan het begin maakte ik veel werk in opdracht. Een voorbeeld daarvan is het uitbeelden van een trouwtekst. Op basis van de opdracht doe ik onderzoek. Onderzoek naar de achtergrond van de tekst en het maken van een voorstudie op papier of doek. Dit resulteert vaak in het gedetailleerd uitwerken van de opdracht.
Het mooiste is als ik van de opdrachtgever de ruimte krijg om mijn eigen stijl te introduceren. Daarbij is de opdracht nog steeds het uitgangspunt, maar die biedt de mogelijkheid om het kunstwerk mijn persoonlijke touch te geven.
De afgelopen periode kenmerkt zich door een proces naar meer vrij werk. Op basis van inspiratie, zaken die mij raken, maak ik dit werk. Hierbij wordt veel meer de emotie gevangen in het schilderij. Mensen herkennen de emotie en waarderen de stijl. Dat is mooi om te zien.”
Hebt u een favoriet kunstwerk?
“Er zijn meerdere kunstwerken die mij aanspreken. Wat ik erg mooi vind is het schilderij ‘Avondschemering’ van Jan Mankes.
De stijl heeft iets mystieks. Deze kunstenaar laat details weg, waardoor het wazig wordt. Deze stijl nodigt de kijker uit om een eigen verhaal te maken. Het is een poëtisch landschap. Er zit veel meer in dan je op het eerste oog ziet.
Als tweede de ‘Verloochening van Petrus’ van Rembrandt. Prachtig hoe het licht in het schilderij gebruikt is! Hier wordt het moment als het ware gevangen in het licht.
Tot slot: ‘Jeruzalem’ van Jean-Léon Gérôme. Op de voorgrond zie je de schaduwen van de kruisen. De kruisen staan in het licht, maar zijn niet geschilderd. Soms zegt de schaduw meer dan een gedetailleerde tekening. Als je langer kijkt, ontdek je steeds meer. Dat is het mooie!”
Wat voor soort kunst maakt u?
“In mijn werk wil ik echt iets laten zien, de kijker iets meegeven, iets laten ontdekken. Ik vind het mooi als het schilderij niet meteen alles prijsgeeft. Als je goed kijkt, lijkt een schilderij op een soort toverbal. Elke keer geeft het een ander kleurtje prijs. Het is een kunst om de emotie te vangen in het schilderij. Prachtig om met een paar streken een onderwerp uit te beelden!”
Welke plaats heeft kleur in uw werk?
“Ik heb een hang naar een kleurenpalet met warme grijstinten. Gebrande omber, ultramarijn en titaniumwit zijn altijd de basis van mijn palet. Het is mooi om een balans te creëren tussen fel kleurgebruik en een zekere rust in het schilderij. Het toepassen van kleur en het effect daarvan, is onderdeel van het schilderproces. Een mooi voorbeeld van het toepassen van kleur is het proces naar het schilderij ‘Adelboden’. Rood en groen versterken elkaar, vullen elkaar aan. Je ziet in dit proces hoe de kleur rood eerst overheerst, later meer op de achtergrond aanwezig is, maar nog steeds het groen versterkt.”
Wat is uw motivatie achter het gebruik van kleur en materialen?
“De keuzes voor kleur en materiaal komen voort uit het denkproces naar aanleiding van het onderwerp. Wit is bijvoorbeeld een kleur van rust en eenvoud. Goud kan gebruikt worden als verwijzing naar licht. Met een donkere kleur kun je dreiging, kracht, verdriet en rouw uitbeelden. Gebruikte materialen kunnen dit effect versterken. Zoals gerafelde gaasjes, marmermeel, het aanbrengen van structuren met paletmessen en pasjes. Op de gemaakte structuren worden de kleuren aangebracht. Dit proces vormt het kunstobject.”
Kunst, kleur en jongeren: wat wilt u hen meegeven?
“Kleur heeft alles te maken met emotie. Iedereen heeft wel een favoriete kleur. Tip: doe er iets mee. Schilder een muur in je kamer in jouw kleur of koop een accessoire in de kleur waar je blij van wordt!
Heb je wel eens gehoord dat je talent hebt voor tekenen en schilderen? Ga er mee aan de slag! Ontwikkel technieken en vaardigheden door te oefenen. Koop een basisset met primaire kleuren, gebruik kleurenwaaiers en kleurkaarten. Meng kleuren en experimenteer!
Tot slot: het is mooi om kunstenaar te mogen zijn. Deze talenten zijn een gave van God. De ene keer lukt het goed, dan ligt trots op de loer. De andere keer lukt het niet, dat houdt me afhankelijk van God. Afgelopen zondag zongen we in de kerk Psalm 108:1: ‘k Zal psalmen zingen tot Zijn eer.’ Ik moest denken aan 1 Korinthe 10:31b: Hetzij dat gij iets anders doet, doet het al ter ere Gods. Daar gaat het om!”
Gonda den Engelsman-Karens (51)
• Functie: huismoeder, zelfstandig kunstenaar
• Gezin: getrouwd, 6 kinderen, 2 kleinkinderen
• Hobby’s: schilderen, koken, lezen, puzzelen
• Favoriet leesboek: ‘De tornado’ van B. Nijenhuis en ‘De keuze’ van Edith Eger
• Favoriet vakantieland: Zwitserland
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 23 januari 2025
Daniel | 36 Pagina's
