De Zonde

1. Inleiding

„Wat zonde!" Hoe vaak hoor je deze uitdrukking niet!

Wat is er dan zonde? Wel, dat er een mooie vaas gebroken is, of dat hij z'n portemonnee verloren heeft bijv. Dit in het alledaagse spraakgebruik zo uitgesleten woord heeft echter niets met het bijbelse woord zonde te maken.

Bij de beantwoording van de vraag wat zonide is, gaat het er niet om, wat wij voor zonde houden of wat men voor zonde houdt, maar wat voor de Heere zonde is. Gods kinderen gaan de betekenis van dit woord recht verstaan, als ze ook in een rechte verhouding tot God staan. Dat zien we ook in de kerkgeschiedenis; bij allen die de Heere vrezen.

De Heere heeft in Zijn Woord geopenbaard wat „zonde" is. In verband met de verschillende vormen, waarin de zonde zich openbaart, heeft de Heere ook in Zijn Woord verschillende woorden gebruikt, om datgene wat in Zijn oog zonde is ook als zonde te bestempelen.

2. Ht oude testament

De woorden die gebruikt worden voor zonde kunnen duiden

a. op een verkeerd beginsel

b. op verkeerde daden.

Ad a. Gods Woord leert ons, dat de zonde gedaan is in de engelenwereld.

Zie Joh. 8 : 44; 2 Petr. 2 : 4; Judas : 6.

De satan wilde als God zijn, en met hem andere engelen, zie 1 Tim. 3 : 6, die het beginsel niet bewaard hebben, waarin de Heere hen schiep. En vanuit die engelenwereld is door bewuste ongehoorzaamheid de zonde in de mensenwereld binnengedrongen, zoals uit Genesis 3 blijkt.

Hoe de zonde kon ontstaan, is en blijft een mysterie voor ons. Zeker is, dat God de oorzaak van de zonde niet is, omdat Hij alle ongerechtigheid niet alleen haat, maar ook omdat Hij wegens zijn heiligheid geen zonde doen kan.

Doordat Adams zonde alle mensen wordt toegerekend (Rom. 5 : 12), worden alle mensen in zonde ontvangen en geboren.

Wanneer in Rom. 8 : 7 gezegd wordt, dat het bedenken des vleses vijandschap is tegen God, en wanneer Rom. 14 : 23 spreekt dat al wat uit het geloof niet is zonde is, dan wordt het verkeerde beginsel, waaruit zondige daden voortkomen voor ogen gesteld. Allen zijn we zondaren voor God. Zie Ps. 14 : 3b.

Adb. Vanuit deze zondige wortel komen de zondige gedachten, woorden en werken voort.

Blijven we deze zonden doen, dan missen we het doel, waartoe God ons schiep.

Enkele woorden waarmee het zondig-doen der mensen wordt aangeduid:

— Heel vaak wordt een woord gebruikt, dat in het gewone leven betekent: missen, het doel niet treffen. Zie Richteren 20 : 16.

In Gen. 39 : 9 wordt dit woord gebruikt voor zondigen.

— Krom of verkeerd zijn, afbuigen van de goede weg.

Zie Ps. 51 : 7 ... in ongerechtigheid ben ik geboren. Zie ook Ps. 31 : 11 en Lev. 4 : 2, 27.

— In opstand komen, afvallen van het wettige gezag. Zie Jesaja 1 : 2.

— Dwalen, zich vergissen. Zie Num. 15 : 22; Num. 15 : 30; Num. 35 : 15; Num. 35 : 22; 1 Sam. 26 : 21.

Er zijn nog veel meer woorden, waarmee het verkeerde doen der mensen wordt aangeduid. Maar in al deze woorden ligt de gedachte van afbuigen van de weg des Heeren, ingaan tegen de wet Gods, ongehoorzaamheid aan het Woord des Heeren, opstand tegen God.

Zondeval

In Gen. 3 komt de zonde openbaar: te willen zijn als God. De slang waardoor de duivel sprak legt het erop aan, dat de mens zelfstandig zal gaan bepalen wat goed en kwaad is. Zie Gen. 3 : 5. Hij stelt in het vooruitzicht dat de mens dat zal kunnen bereiken door te eten van de verboden vrucht. Hierdoor zal hij zijn leven in eigen handen kunnen nemen; hij zal God niet langer nodig heben, omdat hij zelf zal weten wat goed is; hij zal op eigen wijsheid kunnen vertrouwen.

Hier zijn de wortels en het wezen der zonde blootgelegd: de mens zocht het leven buiten God te vinden en maakt daarom opstand tegen God.

Zonde is niet slechts verboden dingen doen en geboden zaken nalaten, maar bovenal een totale opstand van de hele mens tegen zijn Schepper.

Zondebesef

Van nature zien we niet dat we tegen een goeddoend God gezondigd hebben en nog dagelijks zondigen. Maar als de Heere ingrijpt en Zijn Wet voorhoudt, dan gaat de mens beseffen hoe zondig hij doet en is.

Zie de geschiedenis van David en Bathseba.

David krijgt eerst dan een besef van de grootheid van zijn zonde tegen Bathseba en Uria, ais Nathan hem verteld heeft, hoe God over deze zonde oordeelt. Zie 2 Sam. 12 : 13.

Dan komt hij pas door berouw tot inkeer, beseffend de weg Gods verlaten te hebben. Zie Psalm 51 : 5 en 6 en Psalm 32. Vgl. Ps. 41 : 5 en Dan. 9 : 8 w.

Het zondebesef komt daar tevoorschijn, waar God in de nabijheid van de zondaar treedt. Zie ook Joz. 7 : 20 w (zonde van Achan); Gen. 44 : 16 (Juda's belijdenis); Amos 4 : 6-11 (de natuurrampen).

Waar de Heere Zich vertoont als de rechtvaardige God, die geen zonde ongestraft kan laten, gaan we de zonde in het rechte licht zien.

3. Het nieuwe testament

Ook in het Nieuwe Testament wordt de zonde aangeduid als het kwaad dat tegen God bedreven wordt. Zie 1 Joh. 3 : 4. Zonde is daar wetteloosheid, wat tegen de wet Gods ingaat en met Zijn recht in strijd is.

In de evangeliën verschijnt de zonde in het licht van de vergeving, in de persoon en het werk van Jezus Christus. Vaak gaat de genezing van het lichamelijk lijden gepaard met vergeving van zonde. Zie Mare. 2 : 5 en 2 : 9. De Heere Jezus openbaart Zich als de Zoon des mensen, Die macht heeft de zonden te vergeven. Zie Mare. 2 : 10. Er is geen vergeving buiten Hem om. Vgl. Luc. 15 : 22 w; Mare. 10 : 45 en Matth. 26 : 28.

Paulus

Door de ontmoeting met de Heere Jezus op de weg naar Damascus heeft Paulus zich als zondaar leren kennen, omdat hij de gemeente Gods en in haar Jezus Zelf vervolgd had. Zie 1 Cor. 15 :9; Gal. 1 : 23; Fil. 3 : 6; 1 Tim. 1 : 13.

Hierdoor leerde Paulus inzien, dat hij buiten de genade Gods om een goed mens wilde zijn. Hij gaf blijk de reddende genade niet nodig te hebben en toonde daarmee zijn verzet, zijn vijandschap tegen God.

In Rom. 5 - 8 zet Paulus deze dingen uiteen.

— Herkomst van de zonde.

Door Adam in de wereld gekomen. Zie Rom. 5 : 12.

— Het loon der zonde.

De dood is als koning gaan heersen. Zie Rom. 6 : 23; Rom. 5 : 17; Rom. 5 : 12.

— De dood gaat niemand voorbij.

Alle mensen zijn aan de dood onderworpen. Zie Rom. 5 : 12; 16 : 8a; Rom. 3 : 9 en 5 : 19.

— Doordat allen aan de zonde onderworpen zijn, worden de geboden der wet overtreden. Zie Rom. 7 : 12; Rom. 7 : 7, 8 en 10.

— Allen leven van nature in opstand tegen God.

Zie Rom. 7 : 14: Ik ben vleselijk, verkocht onder de zonde.

— Alleen door Christus' komst in het hart wordt de zonde veroordeeld en vergeven. Zie Rom. 8 : 3 en 2.

— Een christen dient tegen de zonde te strijden. Zie Rom. 6 : 1, Rom. 6 : 11 en 12.

Toch probeert de zonde mensen aan zich dienstbaar te maken. Ook christenen ondervinden dit. Zie Rom. 7 : 21-25.

— Kennis der zonde zonde uit de wet.

Ik kende der de zonde zonde uit niet de dan wet. door de wet". Zie Rom. 7 : 7.

4. Korte samenvatting

— De zonde is kenmerkend voor het menselijk bestaan. Zie Rom. 3.

— Zonde is opstand tegen God, voortkomend uit en zich vertonend in vijandschap tegen God. Deze vijandschap kan een vroom en een goddeloos gezicht hebben. Niettemin ze is vijandschap, die niet wil dat „deze God koning over ons zij".

— Heel duidelijk komt in het Nieuwe Testament naar voren, dat het de Heere is die om Christus' wil de schuld vergeeft en verlost van de zonden.

5. Theologische lijnen

Augustinus

In de geschiedenis van Gods kerk is het met name Augustinus geweest, die door God werd geroepen om uit de Schrift te leren, wie de mens in Adam geworden is.

Hij heeft de leer van de erfzonde uitgewerkt.

We onderscheiden erfzonde en dadelijke zonde.

De laatste bedrijven we met eigen daden: gedachten, woorden en werken. De erfzonde is de zonde, die ons in Adam wordt toegerekend, en waarin alle Adams nakomelingen ontvangen en geboren worden.

Zie Ps. 51 : 7, Job 14 : 4, Joh. 3 : 6, Rom. 3 : 23, Rom. 5 : 12-19.

Augustinus zegt: „Christus is gekomen om zondaren zalig te maken. Wanneer kinderen geen erfzonde hebben, zijn ze ook geen zondaren en kunnen daarom niet zalig worden."

Zich beroepend op Rom. 5 : 12 en 1 Cor. 15 : 22 en op de dood, die afwassing der zonden betekent, leerde Augustinus met nadruk dat de mens onbekwaam is tot enig goed. Desondanks blijft de mens verantwoordelijk.

De zonde-opvatting in de Roomse kerk

De Roomse kerk stelt, dat de mens pas dan zondigt, wanneer hij komt tot de zondige daad. De begeerlijkheid, die de wortel der zonde is( vgl. Romeinen 7 : 7), zou volgens Rome geen zonde zijn, zolang zij verborgen blijft in het hart van de mens. De reformatorische opvatting hierover kunnen we vinden in Zondag 44 (H.C.).

Moderne theologen

In de moderne theologie gaat het om het hier en het nu. De kernwoorden uit de Schrift krijgen een inhoud die alleen van belang zijn voor het aardse leven.

Het is met name Harvey Cox die o.a. met zijn „Stad van de mens" poogt het religieloze tijdperk te verwezenlijken en is bezig alles in het horizontale vlak te trekken.

Hij geeft bijv. aan, dat we het Woord Gods gerust mogen vergeten. God is de Verborgene, Die Zich toch weer openbaart. Hij is nl. aanwezig in de voortgang van de geschiedenis en in de ontwikkeling van de maatschappij.

Wie bijv. in optochten loopt en met spandoeken demonstreert brengt tot uitdrukking wat God wil en waar Hij te vinden is.

We moeten ons volgens Cox ontwikkelen tot een volwassen mens, vrij van benauwende godsdienstige of wereldbeschouwingen.

Daarom heeft de mens zich in te zetten voor de huidige wereld, waarin wij leven. Want dat is de wereld waarin God juist te vinden is. Wie zich dan ook niet inzet voor een betere wereld, die doet zonde. Zonde is bij Cox en bij vele andere moderne theologen: weigeren deel te nemen aan de verbetering van de maatschappelijke strukturen.

6. Konklusie

De Bijbel leert ons dat alles wat in opstand is tegen God, zonde is.

De duivelen hebben zich geworpen op de mens, de beelddrager Gods op aarde, die de mens verleidden tot zonde. Zie 2 Cor. 11 : 13, Joh. 8 : 44 en Openb. 20 : 2.

De mens hoorde naar de leugenaar van de beginne. Zo kwam de zonde in de wereld en door de zonde de dood. Zie resp. Rom. 5 : 12, Rom. 5 : 15, 16 en 19, Rom. 6 : 23.

De zonde stelt de mens in de eerste plaats schuldig aan Gods gerechtigheid, en bovendien heeft de val de mens geheel verdorven.

Doordat Adams zonde allen toegerekend wordt, zijn allen besmet. Zie Gen. 5 : 3, Gen. 6 : 5, Ps. 51 : 7, Mare. 7 : 21-23, Job 14 : 4 en de Ned. Geloofsbelijdenis art. 15.

De schuldige mens is onbekwaam tot enig goed en geneigd tot alle kwaad. Zie Jer. 13 : 23, Rom. 8 : 6 en 7 en Tit. 3 : 3b. Heid. Cat. Zondag 3.

De dadelijke zonde is de vrucht van de erfzonde. Zie Marv. 7 : 21-23, Gal. 5 : 19-21 en Spr. 6 : 18.

De zonden begaan we met gedachten, woorden en werken:

— met gedachten: zie Spr. 6 : 18, Rom. 7 : 7, Jac. 1 : 15.

— met woorden: zie Matth. 12 : 36; Ps. 34 : 14, Ps. 39 : 2, Ps. 141 : 3.

— en daden: zie Rom. 1 : 28, Spr. 6 : 13.

In zichzelf verdient elke zonde de dood en is zij onvergeeflijk. Alleen op grond van Christus' volkomen genoegdoening kan en wil God de zonde vergeven.

7. Literatuur

1. Ds. G. H. Kersten, De Gereformeerde Dogmatiek. Bid. 280-302. Uitg.: De Banier te Utrecht.

2. A. Trommius, Nederlandse Concordantie van de Bijbel. Uitg.: J. U. Voorhoeve, Den Haag.

3. F. J. Pop, Bijbelse woorden en hun geheim. Uitg.: Boekencentrum n.v., 's-Gravenhage.

4. H. 's-Gravenhage. J. Jager, Kernwoorden van het Nieuwe Testament.

5. W. H. en J. H. Velema, Nieuwe wegen, oude sporen. Uitg.: Semper agenda n.v., Apeldoorn.

6. Dr. W. H. Velema, Aangepaste theologie. Uitg.: Buijten en Schipperheyn, Amsterdam.

8. Gespreksyragen

1. Is de kennis der zonde alleen uit de Wet Gods of ook uit het Evangelie? Zie Rom. 3 : 20 en Rom. 7:7.

2. Kan er ook sprake zijn van een „zondigen tegen het Evangelie"? Zie Matth. 11 : 17 en Hebr. 10 : 28-29.

3. Kan het zijn, dat er iets voor de ene mens zonde is en voor de ander niet? En zo ja, welke maatstaf moet er dan worden aangelegd voor de beantwoording van de vraag of iets „zonde" is? Zie Rom. 14 : 15 en 23.

4. Gods Woord roept op tot berouw over de zonde.

Waardoor ontstaat dit? Zie Ps. 51.

Waarin bestaat het ware berouw? Zie Jes. 58 : 1-10 en 2 Kor. 7 : 8-10.

Wat is de betekenis en de waarde van het berouw voor God?

Wat is de betekenis en de waarde van het berouw voor de naaste?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen