2. De geboorte van Johannes de Doper

Onder grote blijdschap van de buren en verwanten wordt Johannes, de beloofde zoon, geboren (2.1). Nadat hij op de achtste dag is besneden (2.2), willen zij hem noemen naar zijn vader Zacharias (2.3). Elisabeth verhindert dat en zegt dat hij Johannes zal heten, hetgeen Zacharias schriftelijk bevestigt. Daarop wordt diens mond geopend en zingt hij de lofzang (2.4) waarin hij vooral de verlossing bezingt die de Heere aan Israël heeft teweeg gebracht.

Johannes groeit op "gesterkt in de geest" en verblijft tot aan zijn verschijning in het openbaar in de woestijn (2.5).

2.1 Tijd van Johannes' geboorte

Het is moeilijk om de juiste tijd van Johannes' geboorte aan te geven. In ieder geval staat vast dat Johannes werd geboren een half jaar voor Jezus in Bethlehem het levenslicht aanschouwde (Luk. 1:26). Bekend is dat Herodes de Grote stierf in het jaar 4 voor Christus. Jezus' geboorte viel een of twee jaren eerder, omdat Herodes bij de kindermoord van Bethlehem meende dat Jezus wel twee jaren oud kon zijn {Matth. 2:16). Het bovenstaande betekent overigens ook dat onze christelijke jaartelling vijf of zes jaar te laat begint.

2.2 De besnijdenis

Overeenkomstig Gods gebod (Gen. 17:7 en 12) wordt Johannes op de achtste dag besneden. Dit werd gezien als een zaak van grote betekenis zodat velen daarbij tegenwoordig wilden zijn.

In het algemeen werd de besnijdenis uitgevoerd door de vader. Als er staat dat "zij kwamen om het kindeke te besnijden" (Luk. 1:59) moet dit worden opgevat in die zin dat zij getuigen waren van de besnijdenis.

2.3 De naamgeving

Vlak na de geboorte kreeg het kind, in het algemeen, een naam. De gewoonte om de naamgeving uit te stellen tot de achtste dag wordt in het Oude Testament niet aangetroffen. De naamgeving echter van zowel Johannes als Jezus (Luk. 2:21) vindt plaats na de besnijdenis.

Oorspronkelijk hadden de namen die aan kinderen werden gegeven een bijzondere betekenis. Langzamerhand nam dit gebruik af en werd het de gewoonte familieleden, in het bijzonder de vader of de grootvader, te vernoemen (Luk. 1:61). Vanwege de bijzondere omstandigheden ligt het volgens de buren en bekenden voor de hand het kind naar zijn vader te vernoemen. Nu grijpt Elisabeth in. Zacharias zal haar ongetwijfeld schriftelijk op de hoogte hebben gesteld: "Johannes zal hij heten". Johannes betekent "De HEERE is genadig".

2.4 De lofzang van Zacharias

Zacharias' lofzang is een profetie: hij wordt vervuld met de Heilige Geest en profeteert. In zijn lofzang zijn twee gedeelten te onderscheiden. In vers 68-75 bezingt hij allereerst de verlossing die door de Heere voor Zijn volk Israël is teweeg gebracht. In de verzen 76-79 gaat het over de roeping die Johannes bij dat werk heeft te vervullen.

De God van Israël moet geprezen worden omdat Hij naar Zijn volk heeft omgezien. Zoals dit vanaf het begin door de profeten was voorzegd is er in het huis van David een sterke Held verwekt (Psalm 132:17), Die behoudenis zal aanbrengen. Deze Held is niet Zacharias' zoon, die immers niet uit het huis van David is maar uit de priesterstam van Levi. Het gaat om Maria's Zoon Die Zijn volk zal verlossen van de vijanden en hen zo ontferming zal bewijzen, gedenkend aan Zijn verbond. Zacharia's zoon zal een profeet des Allerhoogsten zijn, omdat hij de wegbereider is van de Messias. Het doel van de wegbereider is zijn volk bekend te maken dat de zaligheid bestaat in de vergeving van hun zonden. Christus Zelf zal verschijnen aan degenen die in duisternis zitten en hen brengen op de weg des vredes.

2.5 Johannes' jeugdjaren

Evenals er een sluier ligt over het opgroeien van de Heere Jezus (vgl. Luk. 2:52), is er ook nauwelijks iets bekend over de kinder- en jeugdjaren van Johannes de Doper tot aan zijn eerste openbare verschijning of, zoals Lukas het uitdrukt, "tot de dag van zijn vertoning aan Israël" (Luk. 1:80). Hij groeit op en wordt gesterkt in de geest, hetgeen wil zeggen dat hij zich zowel lichamelijk als geestelijk voorspoedig ontwikkelt omdat Gods hand over hem is. Aan legenden over de kinderjaren van Johannes de Doper ontbreekt het niet, vooral in de apokriefe evangeliën. Veelal worden hierin de kinderjaren van Jezus en Johannes in elkaar verweven.

Nadat waarschijnlijk reeds vroeg zijn ouders hem zijn ontvallen, is hij opgevoed in de woestijnen, waar hij verreweg het grootste deel van zijn leven heeft doorgebracht. Hier wordt hij, de "roepende in de woestijn", voorbereid op zijn taak onder het volk Israël.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen