Allerlei vormen van verslaving

Bij verslaving denken veel mensen gelijk aan drank, drugs, alcohol, tabak, gokken en muziek. Maar je kunt deze rij gemakkelijk aanvullen met TV, drop, chocolade, seks, porno en 06-nummers, werken, internet, medicijnen, enz. Je kunt zelf deze rij nog wel langer maken. Misschien wel iets uit je eigen leven; iets wat je niet meer kunt missen, waar je aan vastzit.
Veel van de bovenstaande dingen zijn op zich niet verkeerd. Wanneer je af en toe drop of chocolade eet, kan dat geen kwaad. Maar het gevaar voor verslaving ontstaat wanneer je er te veel van neemt. Je moet alles met mate gebruiken.

In deze MIVO kunnen we niet elke verslaving uitputtend behandelen. We staan daarom uitgebreid stil bij verslaving aan tabak. Andere verslavingen zullen slechts zijdelings aan de orde komen.

Roken

Elk jaar opnieuw, vaak op 1 januari, proberen veel mensen te stoppen met roken. Ze hebben goede voornemens. Maar velen lukt het niet. Ongeveer 4,5 miljoen Nederlanders zijn verslaafd aan tabak.

Wat is tabak eigenlijk?

Tabak bestaat uit de gedroogde en fijngesneden bladeren van de tabaksplant, je kunt deze bladeren of verschillende manieren roken: als sigaret, als sigaar of in een pijp. Bij het roken krijg je niet alleen de stoffen van de plant zelf, maar ook bestrijdingsmiddelen, geuren smaakstoffen, lijm en papier binnen. Die stoffen worden verbrand en daardoor ontstaan er allerlei chemische reacties. Minstens veertig van deze stoffen en gassen zijn kankerverwekkend.

Hoe komt iemand ertoe om te gaan roken?

Het is pauze. Je staat met een paar klasgenoten op het schoolplein. Ze roken allemaal. Ook jou wordt een sigaret aangeboden. Ze zeggen dat je het ook eens moet proberen, je bent toch geen doetje..! ze zeggen dat het lekker is, dat het ontspant. En dat Peter een kerngezonde opa heeft die al vijftig jaar rookt als een ketter. Wat doe je: Neem je die sigaret aan... of bedank je ervoor...?

Geschiedenis

ledereen heeft wel eens gehoord van Columbus. In 1492 ontdekte Columbus Amerika. Een waardevolle ontdekking. Maar aan deze ontdekking zaten ook minder positieve kanten. Zo heeft Columbus vanuit Amerika de tabak meegenomen naar Spanje en Portugal. In Amerika had hij gezien hoe de Indianen hun tabakspijpen rookten wanneer zij vrede met hun vijanden wilden maken. Dit is echter het begin geweest van het roken waaraan nu ook vele Nederlanders verslaafd zijn.
De Fransman Jean Nicot heeft de tabaksplant vanuit Portugal naar Frankrijk gehaald. Naar hem werd de tabaksplant Nicotiana vernoemd. Maar ook de stof die in de tabak zit en waarvan het lichaam afhankelijk wordt: nicotine.
In Nederland werd vanaf 1610 tabak verbouwd.

Roken is aangeleerd. Niemand wordt als roker geboren. Sterker nog: ieder mens wordt geboren met een afkeer van roken. Kinderen onder de leeftijd van 10 jaar vinden het roken van hun vader of moeder, van hun broer of zus vies. In de leeftijd van 10-14 jaar kan dit echter ineens omslaan. Er komen nu andere argumenten om het toch eens een keertje te proberen.

- 'Jij wilt er toch ook bij horen?' Jongeren zijn nieuwsgierig en willen stoer zijn. Dit is meestal de reden om een eerste sigaretje op te steken. De eerste keer wordt bijna elke jongere ziek van een sigaret. Hij gaat hoesten, zweten, krijgt hoofdpijn, wordt duizelig en misselijk.
Dat komt door de nicotine. Al eerder heb je kunnen lezen dat nicotine de stof is die je lichaam afhankelijk maakt van een sigaret. De eerste keer kun je niet zo goed tegen deze stof. Het is een giftige stof. Als je de nicotine van ongeveer vijf sigaretten in één keer ingespoten zou krij gen, is dat dodelijk. Je lichaam went snel aan de nicotine. Na verloop van tijd worden de sigaretten niet meer opgestoken omdat de smaak zo lekker is, maar omdat je anders zo gespannen wordt. Je kunt niet meer zonder. Je bent verslaafd!

- Naast het 'stoer doen 'en het 'erbij willen horen' is er nog een andere oorzaak waardoor veel mensen roken: de reclame. Het lijkt wel alsof alles beter zal gaan als je rookt. Knappe vrouwen roken een sigaret. Stoere mannen beleven een groot avontuur, met een sigaret in hun hand... Als je de reclame moet geloven zal het heel goed met je gaan als je rookt. Knap, avontuurlijk, ontspannen en succesvol!

- Met een sigaret in je hand kun je je ook makkelijker een houding geven. Vooral als je onzeker over jezelf bent, is dat wel erg handig. Voor jongeren kan dit dan ook een reden zijn om te roken. Je wordt er minder zenuwachtig van. 

- En natuurlijk spelen de voorbeelden die je om je heen hebt een grote rol. Deze voorbeelden zijn niet alleen vrienden. Nee, helaas zijn er ook ouders of broers en zussen die wat dit betreft het verkeerde voorbeeld geven. Wanneer je dagelijks om je heen ziet dat er gerookt wordt, is de stap om zelf een sigaret te pakken kleiner.

Wat zijn de gevolgen?

Roken is schadelijk voor de gezondheid. Daar zijn steeds meer mensen het over eens. En hoewel iedereen dit weet, is er toch altijd nog zo'n 30% van de Nederlandse bevolking die eraan verslaafd is. Waarschijnlijk komt dit o.a. doordat de schadelijke effecten van het roken niet direct te zien zijn. En op de korte termijn ervaren rokers ook een aantal positieve kanten aan het roken: je kunt je ergens op concentreren als je onzeker bent, het is gezellig om een sigaretje op te steken na het eten of bij de koffie en anderen ervaren het als ontspannend en kalmerend in perioden van stress.
Juist daarom is het wel van belang om goed op de hoogte te zijn van de negatieve gevolgen van het roken. ledereen kan er wel een aantal noemen: het kost (veel) geld, doordat je lichaam aan de nicotine went, raak je er makkelijk aan verslaafd en het is slecht voor je gezondheid. Bij dit laatste aspect staan we wat uitgebreider stil. De drie belangrijkste schadelijke stoffen die een roker binnen krijgt, zijn: teer, nicotine en koolmonoxyde.
Nicotine komt tijdens het roken in je longen en je bloed terecht. Het versnelt je hartslag, vernauwt je bloedvaten en verhoogt je bloeddruk. Bij 30% van de sterfte aan hart- en vaatziekten is roken de hoofdoorzaak.
Teeris de longvervuiler bij uitstek. Het nestelt zich in je longen zodat ze 'dichtslibben'. Teer beschadigt je longen en kan allerlei aandoeningen veroorzaken zoals chronische bronchitis en longkanker. Roken is verantwoordelijk voor 70% van de sterfte aan bronchitis en astma en voor 83% van de sterfte aan longkanker.
Koolmonoxydeis een gas dat zich bij het roken ontwikkelt. Het belemmert de doorstroming van zuurstof door je lichaam, waardoor je meer risico loopt op een hartinfarct. Bovendien heeft koolmonoxyde een negatief effect op je conditie: je wordt er kortademig door.
Niet alleen voor de roker zelf heeft het roken negatieve gevolgen. Ook degenen die dagelijks in dezelfde omgeving leven als de rokers ondervinden hiervan schadelijke gevolgen. Een onderzoek heeft hierover het volgende uitgewezen: 'Als je zelf niet rookt en je zit acht uur per dag in een doorsnee kamer met een 'gemiddelde' roker, dan krijg je evenveel schadelijke stoffen binnen als wanneer je zelf zo'n vijf sigaretten per dag zou roken. Ook voor ongeboren kinderen waarvan de moeder rookt, zijn er negatieve gevolgen. Vaak hebben zij een lager geboortegewicht.

Wat doe jij?

Bijna niemand vindt de eerste sigaret lekker. Toch is ruim 30% van de Nederlanders verslaafd aan roken. Ze begonnen omdat ze nieuwsgierig waren, stoer wilden zijn, erbij wilden horen. Ongeveer 70% van de jongeren die een sigaretje proberen, gaat regelmatig roken. De helft van deze rokers heeft er inmiddels tabak van en onderneemt allerlei pogingen om te stoppen met roken.

Nee-zeggen is nog altijd makkelijker dan stoppen met roken!

Nog één advies:

Voorkomen is nog altijd makkelijker dan stoppen.

Bijna niemand vindt de eerste sigaret lekker.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen