Muzikale ontwikkeling en opvoeding

"Mijn vader, helaas overleden toen ik twee jaar was, was beroepsmusicus. Er stonden een orgel en een piano in huis en we hadden heel veel platen met orkest- en orgelmuziek. Al heel jong werd ik gegrepen door de muziek.” Nog steeds betekent muziek veel voor hem. Veel, maar niet alles, zo benadrukt hij: “Er is een periode in mijn leven geweest dat muziek te belangrijk voor me was. Naast Gods Woord, heeft een docent op het conservatorium een grote rol gespeeld in het relativeren van het belang van muziek. Hij hield me altijd voor dat er in het leven meer is dan muziek. Ik ervaar het nu zo dat ik in de eerste plaats mens voor God ben en daarna pas musicus."

Eer of oneer

Uit de Bijbel blijkt heel duidelijk dat God centraal moet staan en dat geldt ook voor de muziek. “Je kunt alle muziek en elk instrument dus gebruiken tot eer of oneer van God. Je ziet dit in het Oude Testament al naar voren komen: dezelfde instrumenten die in de afgodendienst gebruikt worden (bijvoorbeeld in het dal van Dura), spelen een rol in de tempeldienst. Het gaat om je hart. Je kunt ook op een verkeerde manier opgaan in geestelijke of klassieke muziek, zodat God niet centraal kan staan in je leven.”

Muzikale ontwikkeling

Chiel Jan heeft zich vanwege zijn werk als vakdocent muziek aan het Hoornbeeckcollege en als muziekpedagoog, waarbij hij veel kinderen en jongeren orgel- of pianoles geeft, verdiept in de muzikale ontwikkeling: “Je merkt dat hele jonge kinderen al reageren op muziek: zij hebben al een gevoel voor ritme en willen graag muziek imiteren. Daaruit kan je concluderen dat muziek een basisbehoefte aanspreekt. De basis voor de muzikale ontwikkeling wordt gelegd in de eerste drie levensjaren. In deze periode lopen muziek- en spelvorm door elkaar. Dat zie je ook sterk bij kleuters. Muziekinstrumenten oefenen veel aantrekkingskracht uit op jonge kinderen, maar al mogen ze daarmee experimenteren, toch kan beter gewacht worden met muziekles tot een kind minimaal zes jaar is.”

Gezien de lichamelijke en verstandelijke ontwikkeling is het belangrijk dan pas te starten met muziekles zoals AMV, blokfluitles of zingen bij een koor. De ontwikkeling van een eigen muzieksmaak begint ook op ongeveer zesjarige leeftijd. Vanaf negen jaar kunnen kinderen meerdere dingen tegelijk doen en gaan ze bewuster naar muziek luisteren. Ze kunnen dan bijvoorbeeld ook een vorm herkennen in de muziek. Als kinderen twaalf jaar zijn, neemt het aantal hersenverbindingen snel toe en dat zorgt ervoor dat hun mogelijkheden op muzikaal terrein ook uitgebreid worden.”

Niet alleen consumeren

Ouders kunnen heel goed aansluiten bij de muzikale ontwikkeling van hun kinderen en hebben daar wel degelijk invloed op: “Door kinderen steeds nieuwe dingen op muzikaal gebied te laten ervaren en ontdekken en daarnaast te zorgen voor een gevarieerd aanbod, maken kinderen kennis met de vele mogelijkheden van muziek. Begin zo vroeg mogelijk met muziek maken, zodat je niet alleen muziek consumeert. Je hoeft niet per se een instrument te bespelen, maar zingen is ook heel belangrijk. Zing psalmen, Bijbelse liederen en kinderliedjes met je kind en start daar bij wijze van spreken naast de wieg al mee. Ook CD’s luisteren kan heel vormend zijn. Daarbij is het belangrijk dat een kind verschillende genres hoort, dus niet alleen koormuziek of orgelmuziek, maar zorg er ook voor dat kinderen op klassiek gebied veel te luisteren hebben. Je kunt kinderen ook heel blij maken met een concertbezoek. Een orkest zien en horen spelen is een ware belevenis. De methode LuisterLand, die gebruikt wordt op basisscholen en kinderen wil enthousiasmeren voor klassieke muziek, laat hele positieve effecten zien. Kinderen worden gegrepen door de muziek en vragen soms CD’s met klassieke muziek voor hun verjaardag. Prachtig toch!”

Invloed

Dit klinkt allemaal heel mooi, maar waarom is het zo belangrijk om als ouders te investeren in de muzikale ontwikkeling van je kinderen? Chiel Jan: “Als eerste wil ik de positieve invloed van muziek noemen. Muziek is een vormgever van emoties, maar werkt daarnaast ook regulerend voor emoties. Ook kan muziek helpen voor toename van het concentratievermogen. Muziek staat eveneens bekend als een gezonde vorm van ontspanning. Daarnaast zou ik de beschermende invloed van goede muziek willen noemen. Wanneer kinderen een instrument bespelen, zitten ze vaak minder achter de computer voor games, internetgebruik of DVD kijken. Ook kan door een goede muzikale opvoeding popmuziek minder snel voet aan de grond krijgen bij jongeren. Ik besef uiteraard wel dat dit geen garantie is, God is de Enige die jongeren bij Zijn Woord kan houden.”

Top 3

Toegankelijke klassieke muziek voor kinderen en jongeren:

• Bach (suites)

• Beethoven (symfonieën)

• Brahms (koraalvoorspelen}

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen