Samuël, de Richter

Gedurende twintig jaar wordt er niets over Samuël gemeld in de Bijbel (1 Sam. 4-7: 2). Het is de tijdsperiode dat de Heere het oordeel over het huis van Eli voltrekt. In de strijd tegen de Filistijnen sneuvelen Hofni en Pinehas. De Filistijnen veroveren de ark des Heeren maar maken deze verovering ongedaan wanneer zij getroffen worden door allerlei plagen. Zij sturen de ark terug, Hij komt via Beth-Semes terecht bij Abinadab in Kirjath-jearim.

Oproep tot bekering

Daar blijft de ark tot op het moment dat David hem naar Jeruzalem zal brengen (2 Sam. 6). Al lezen we dus niets over Samuël in de beschrijving van deze gebeurtenissen, toch heeft hij deze jaren een taak gehad. Want in de loop van de jaren dat de ark in Kirjath-jearim verblijft heeft Samuël zijn profetische werk gedaan. Ongetwijfeld heeft hij gewezen op Israëls zonde en schuld door het overtreden van Gods geboden en het dienen van de afgoden. Daarom zijn Gods straffen, nu in de overheersing door de Filistijnen, rechtvaardig. Na verloop van tijd draagt zijn profetische werk vrucht: "en het ganse huis van Israël klaagde den HEERE achterna' (1 Sam. 7:2). Het volk roept tot de Heere om hulp.

Samuël wekt het volk op om de ernst en de oprechtheid van hun bekering te bewijzen. Die bekering moet bestaan uit twee zaken. Aan de ene kant het wegdoen en het vernietigen van de afgoden, met alles wat daarmee samenhangt. Aan de andere kant moeten zij hun harten richten tot de Heere en Hem alleen dienen. Wanneer het volk in oprechtheid terugkeert tot de dienst des Heeren, zal God hen ook bevrijden van de overheersing door de Filistijnen.

Israël luistert naar Samuël. De afgodendienst, de Baäls en de Astartes, wordt weggedaan en de Heere alleen wordt gediend (1 Sam. 7:4).

Schuldbelijdenis in Mizpa

Samuël acht nu het tijdstip gekomen om een volksvergadering te houden. Evenals na Jozua's dood (Richt. 20:1) wordt het volk samengeroepen in het centraal gelegen plaatsje Mizpa, ten westen van Silo. Daar zal Samuël de Heere bidden om uitkomst. Hiermee gaat Samuël voort in de lijn van Mozes en Jozua. Feitelijk treedt hij voor het eerst als richter op en neemt hij de leiding van het volk op zich. Bovendien treedt hij hier ook op als priester. Omdat de officiële priesters in gebreke blijven vervult hij nu ook het priesterlijke ambt.

Als het volk is samengekomen wordt er water uitgegoten voor het aangezicht van de Heere. Het is een symbolische handeling die duidt op diepe verootmoediging. Zoals het water uitgestort wordt, zo stort het volk hun ziel uit voor de Heere (vergelijk Klaagl. 2:19). Alleen van God is redding te verwachten. Bovendien vasten de Israëlieten en belijden hun zonden. 1 Sam. 7:6 eindigt dan met de opmerking: Alzo richtte Samuël de kinderen Israëls te Mizpa. Het geeft aan dat in dit hele gebeuren de leiding van Samuël uitgaat en dat Israël zich door hem laat leiden.

Gebed om hulp

Intussen is het bericht van de volksbijeenkomst in Mizpa tot de Filistijnen doorgedrongen. Zij denken dat het volk Israël een opstand aan het organiseren is. Daarom verzamelen zij een leger om Israël aan te vallen.

Wanneer de Israëlieten vernemen dat de Filistijnen in aantocht zijn, slaat de schrik hen om het hart. Ze gaan gelijk naar Samuël toe en vragen hem of hij wil bidden om verlossing. Ze verwachten hun heil alleen van de Heere en vertrouwen daarmee op de toezegging die Samuël gedaan heeft: "Indien gijlieden u met uw ganse hart tot den HEERE bekeert, zo doet de vreemde goden uit het midden van u weg, ook de Astharoths; en richt uw hart tot den HEERE, en dient Hem alleen, zo zal Hij u uit de hand der Filistijnen rukken" (1 Sam. 7:3).

Samuël begint met het brengen van een offer. Hij neemt een melklam, dat wil zeggen een lam dat nog gevoed wordt door zijn moeder. Het is een beeld van het volk dat een nieuw leven wil beginnen voor het aangezicht des Heeren. Het lam wordt geofferd als brandoffer, het symbool van volkomen toewijding aan God. Zo is het offer de basis voor het gebed dat Samuël nu doet. En zijn gebed wordt verhoord.

Overwinning en dankbaarbeid

Het antwoord van de hemel komt op een bijzondere wijze. Door middel van een geweldig onweer verschrikt de Heere het leger van de Filistijnen zo, dat het in verwarring raakt en op de vlucht slaat. Het enige wat de Israëlieten hebben te doen is de vluchtende vijanden te vervolgen. Zo worden de Filistijnen verslagen.

Als herinnering aan deze overwinning richt Samuël een gedenksteen op. De naamgeving duidt op de bedoeling van deze steen : Eben-Haëzer, dat is Steen der hulpe. Want op deze plaats heeft de Heere Israël verlost Het gevolg van deze overwinning is

Het gevolg van deze overwinning is dat veel steden in het grensgebied zich weer bij Israël aansluiten. Zo is de heerschappij van de Filistijnen gebroken en deze blijft gebroken gedurende de tijd dat Samuël het volk Israël richt: "Alzo werden de Filistijnen vernederd, en kwamen niet meer in de landpalen van Israël; want de hand des HEEREN was tegen de Filistijnen al de dagen van Samuël" (1 Sam. 7:1 3).

Richter in geheel Israël

1 Sam. 7 besluit met enkele gegevens over het verdere leven van Samuël. Als eerste komt naar voren dat Samuël gedurende zijn hele leven Israël heeft gericht, ondanks het feit dat op een gegeven moment Saul koning wordt. Hieruit blijkt dat Samuël de man is gebleven die het goddelijk gezag vertegenwoordigde. Samuëls woonplaats is Rama. Vandaaruit reist hij het hele land door. In verschillende plaatsen voert hij zijn taak als richter uit. Hij houdt niet alleen rechtszittingen maar heeft het volk ook gewezen op de onderhouding van de Goddelijke wetten. Waarschijnlijk heeft hij ook aan de oudsten adviezen gegeven met betrekking tot de regering van het volk. Toch keert hij altijd weer terug naar zijn woonplaats Rama. Daar heeft hij immers een altaar gebouwd en daar openbaart de Heere Zich aan hem.

Zo heeft Samuël jarenlang zijn taak als richter mogen vervullen. In Psalm 99 lezen we hoe Samuël zijn werk verricht heeft: "Mozes en Aäron waren onder Zijn priesters, en Samuël onder de aanroepers Zijns Naams; zij riepen tot den HEERE en Hij verhoorde hen" (vs.6).

Filistijnen

Filistea was ten tijde van het Oude Testament de naam van een smalle kuststrook aan de Middellandse Zee ten westen van Jeruzalem. Het land was eigenlijk een verbond van vijf steden: Gaza, Asdod, Askelon, Ekron en Gad.

Mizpa = uitkijkpost, wachttoren; Gen. 31:49 Mizpa in Gilead; Joz. 11:3,8, een vlakte in de omgeving van de Hermon;Joz. 15:38, een plaats in het kustgebied van Juda; Joz. 18:26, een plaats in het stamgebied van Benjamin; 1 Sam. 22:3, Mizpa in Moab, toevluchtsoord voor de ouders van David.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen