2. Vrede, vrijheid en veiligheid

In het vorige hoofdstuk is ingegaan op de bijbelse betekenis van de woorden vrede en vrijheid. De strekking van deze woorden bleek veel dieper en rijker dan de betekenis die we er in het gewone spraakgebruik aan geven: het afwezig zijn van oorlog. In deze laatste betekenis wordt er in dit hoofdstuk over gesproken, als we bijvoorbeeld zeggen: "Sinds de Tweede Wereldoorlog heerst er in Europa vrede".

We zullen hier ingaan op de politieke en militaire aspekten rond het begrip vrede.

Het belang van vrijheid

Een belangrijk onderwerp waarbij we ons allen direkt aangesproken voelen. Iedereen wil immers graag leven zonder zich bedreigd te weten door geweld en oorlog. En elke samenleving heeft daarom als één van de hoofddoelen: het zorgen voor een afdoende defensie (verdediging) om zo voor eigen veiligheid te zorgen en de vrijheid te waarborgen.

Vrijheid is een belangrijke zaak! Denk maar eens aan de bezetting van ons land tijdens de Tweede Wereldoorlog of aan de situatie in de Sowjet-Unie.

Vrijheid betekent dat je vrij voor je mening kunt uitkomen en daarover met anderen vrij van gedachten kunt wisselen. Er kan een vereniging worden opgericht of een partij worden gesticht. Je kunt vrij vergaderingen houden of een eigen krant uitgeven. Een brief sturen aan een minister of aan een lid van de Tweede Kamer om iets te vragen. Dit alles kun je in ons land doen zonder angst dat de politie je na enkele dagen komt oppakken. Deze vrijheid van meningsuiting staat samen met de andere grondrechten in de Nederlandse grondwet.

Eén van de belangrijkste grondrechten is vervolgens: de vrijheid van godsdienst. Wat een groot goed! God te mogen dienen naar Zijn Woord en ons leven in vrijheid naar dat Woord te mogen inrichten. Ons hele kerkelijke leven, ook de jeugdvereniging, kan mede hierdoor tot ontwikkeling komen. Wat worden christenen in andere landen en werelddelen niet vervolgd en uit de samenleving geweerd! Een schril kontrast met de situatie in ons land, zeker als je ook nog eens denkt aan de eigen scholen die de laatste jaren opgericht mochten worden.

Een bedreigde vrijheid

Deze vrijheid is het waard om verdedigd te worden. Want als onze veiligheid en onafhankelijkheid worden geschonden, vervalt onze maatschappelijke orde en verliezen wij de vrijheid en alles wat daarmee samenhangt. De taak om deze vrijheid te beschermen rust op de schouders van de overheid (Rom. 13). Zij moet een afdoende defensie in stand houden om voor onze veiligheid te zorgen.

In de Nederlandse defensienota staat o.a.: "In haar beleid legt de Nederlandse regering grote nadruk op het streven naar een internationale rechtsorde, die vrede, veiligheid en gerechtigheid waarborgt. Daarbij gaat zij ervan uit dat gerechtigheid een onontbeerlijke voorwaarde is voor duurzame vrede en veiligheid. In ruime zin omvat een vredes- en veiligheidsbeleid een aktief mensenrechtenbeleid en een streven naar een rechtvaardige verdeling van welvaart in de wereld".

Dat is een zware taak in een wereld waar onvrijheid en machtsmisbruik door diktaturen toeneemt. Een diktatuur is een regering door een zogenaamde sterke man die aan iedereen zijn wil oplegt. Denk aan het Duitsland van Hitier of aan de Sowjet-Unie in onze tijd. In zo'n land wil men het hele leven en de totale samenleving beïnvloeden vanuit de gedachten van één partij (b.v. kommunisme). Daarom spreken we ook wel van totalitaire staten.

Gelukkig behoort Nederland tot de kleine groep van landen waar wel vrijheid heerst. Van de meer dan 150 landen die lid zijn van de Verenigde Naties kennen er slechts zo'n dertig de vrijheid zoals wij die mogen genieten! En om die vrijheid te beschermen moeten we ook alles wat die vrijheid bedreigt scherp in het oog houden.

Veiligheid door "afschrikking"

Om een ander land er van te weerhouden tot de aanval over te gaan, hebben we een afdoende krijgsmacht nodig. Deze krijgsmacht heeft niet zozeer een "vechtfunktie", maar vooral een "afschrikkingsfunktie"! Een land moet tonen dat het in staat is en bereid is om een eventuele vijand te weerstaan. De stekels van de egel zijn in de natuur een goed voorbeeld van een dergelijke afschrikking. Een ander voorbeeld is de voorkomende, de preventieve werking van straffen die zijn gesteld op overtredingen en misdaden.

Wie afschrikt zegt in feite: "Pas op, val mij niet aan, want dan...". De tegenstander moet zich dan afvragen of de voordelen van een aanval opwegen tegen de schade die hij dan loopt. Dit principe werkt natuurlijk alleen als de afschrikking, de defensie werkelijk geloofwaardig is. We moeten dus een effektieve krijgsmacht in stand houden, om onze bereidheid tot verdedigen zichtbaar te maken. Wanneer de strijdkrachten te zwak zijn, neemt de geloofwaardigheid van de afschrikking af en de kans op oorlog toe! In een volgend hoofdstuk zullen we zien dat deze hele "afschrikkingsfunktie" van onze krijgsmacht in deze tijd voor een groot deel samenhangt met het bezit van atoomwapens.

Dat deze nucleaire afschrikking gewerkt heeft, bewijst het feit dat sinds de Tweede Wereldoorlog in Europa geen oorlog is gevoerd, ondanks grote tegenstellingen tussen Oost en West!

In diezelfde periode hebben elders in de wereld ongeveer 1500 oorlogen gewoed met meer dan 10 miljoen slachtoffers.

Na de Tweede Wereldoorlog besloot Nederland niet langer neutraal te blijven, maar de vrijheid te verdedigen samen met andere vrije landen. In 1949 sloot ons land zich aan bij de toen opgerichte Noord Atlantische Verdrags Organisatie (NAVO). Deze verdedigingsorganisatie steunt in laatste instantie op de bereidheid van de Verenigde Staten om desnoods haar kernwapens te gebruiken als West-Europa door de Sowjet-Unie wordt aangevallen.

Ondanks het feit dat de afschrikking tot nu toe effektief geweest is, blijft de situatie zorgelijk en zou je kunnen spreken van een "gewapende vrede". Tot de tanden gewapend staan Oost en West in ons werelddeel tegenover elkaar en menig konflikt heeft de afgelopen veertig jaar de vrede bedreigd. We spreken in dit verband wel over de "Koude oorlog": ondanks konflikten zag men, door de afschrikking die uitgaat van de enorme vernietigingskracht van de kernwapens, af van een openlijke oorlog. Bij die koude oorlog is Nederland nauw betrokken. Onder andere vanwege het lidmaatschap van de NAVO. Artikel vijf van het NAVO-verdrag bepaalt immers dat een gewapende aanval op één van de lidstaten zal worden beschouwd als een aanval op allen en dat in zo'n situatie hulp moet worden geboden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen