Duurzaam bouwen

Klok werkt al ruim vijftien jaar bij DWA. Als projectleider heeft hij de eindverantwoordelijkheid over het duurzaamheidsconcept en installatie-ontwerp van een aantal bouw- of renovatieprojecten. ”DWA is onder meer betrokken bij een renovatieproject van gemeentelijke gebouwen in Eindhoven. Het ene pand wordt opgeknapt met behulp van herbruikbare materialen uit het andere. We proberen niets weg te gooien. Waarom zou je een deurkozijn dat er nog goed uitziet, niet hergebruiken?”

Aarde is kapitaal

Een project als dat in Eindhoven past goed bij het christelijke rentmeesterschap, dat volgens Klok de basis vormt voor de visie waar vanuit DWA is opgericht. ”Wij hebben de aarde van God gekregen als kapitaal. Rentmeester-zijn wil zeggen dat je omgaat met de aarde op zo’n manier dat je leeft van de rente. Dus gebruik je geen – of zo weinig mogelijk – fossiele brandstoffen, maar in plaats daarvan duurzame bronnen zoals zon, wind, waterkracht en biomassa.”

Klok ging bij DWA aan de slag na zijn studie elektrotechniek aan de HTS. ”Toen ik begon was iets als warmte-koudeopslag in de bodem nog vrij onbekend. DWA ging er als eerste in Nederland mee experimenteren. Ik heb onder meer geholpen bij het overdragen van die kennis aan andere bedrijven, bijvoorbeeld door het geven van cursussen.”

Gedragsverandering

Hoewel de Katwijker enthousiast kan vertellen over technische oplossingen om gebouwen duurzamer te maken, ziet hij gedragsverandering bij mensen als de eenvoudigste manier om minder energie te gebruiken. ”Je kunt een huis hebben dat aan de strengste normen van isolatie voldoet, maar als je de verlichting en de verwarming niet uitzet wanneer je weggaat, is dat een gemiste kans.” Klok adviseert mensen om ook goed na te denken over het gebruik van energieslurpende apparaten, zoals wasdrogers en airconditioners. ”Niet elke was hoeft in de droger. En als je een wat ouder apparaat hebt, loont het de moeite om die te vervangen door een warmtepompdroger. Die gebruikt veel minder stroom.”

Maatregelen

Klok heeft diverse maatregelen getroffen om zijn eigen ‘ecologische voetafdruk’ te verkleinen. “Ik woon in een jarendertigwoning. Na de aanschaf daarvan zijn we begonnen met het isoleren van wanden en daken. Ik kan het iedereen aanraden om bij het opknappen van je huis te beginnen met het beperken van de vraag naar energie. Daarna kun je kijken naar welke andere maatregelen in jouw situatie het meeste opleveren.”

De komende jaren zal Nederland het gebruik van aardgas moeten verminderen, onder meer omdat het gas uit Groningen opraakt. Klok: ”Als je op dit moment je cv-ketel moet vervangen, is het verstandig om te overwegen of je niet beter een warmtepomp kunt aanschaffen. Die heeft de bodem of de buitenlucht als energiebron. In nieuwbouwwoningen worden zulke apparaten bijna standaard ingebouwd.” In veel gevallen is subsidie te krijgen voor de aanschaf van een warmtepomp, zegt Klok. ”Op rvo.nl, een website van de overheid, kun je precies zien welk deel van het aankoopbedrag je vergoed kunt krijgen.”

Ook kleine stapjes helpen, zegt Klok. “Als je nog gloeilampen hebt, vervang die dan door LED-verlichting. De kwaliteit daarvan is tegenwoordig beter dan van gloeilampen, tegen een fractie van het energieverbruik.” Niet te lang douchen is een andere tip die Klok wil meegeven. ”Water kost in Nederland niet zoveel, maar ook het maken van drinkwater kost energie. En zoet water is schaars. Dus is toch belangrijk om er zuinig mee om te gaan.”

Duurzaam vervoer

Als het gaat om de ecologische voetafdruk valt er bij vervoer in veel gevallen meer winst te behalen dan bij de woning, zegt de projectleider. ”Een auto gebruikt een veelvoud van de energie die bijvoorbeeld een cv-ketel gebruikt en is meestal ook vervuilender. Daarom kun je er op het moment dat je je auto moet vervangen, over nadenken of een elektrische auto in jouw situatie een oplossing is.” Klok rijdt in een hybride auto, die zowel benzine als elektriciteit gebruikt. ”Een geheel elektrische auto is op dit moment eenvoudigweg nog niet voor iedereen een oplossing. Als je een groot gezin hebt, of lange afstanden moet afleggen, zijn er nog te weinig geschikte modellen.”

Afzien van aanschaf van een auto ziet Klok daarentegen ook als een mogelijkheid om het milieu te sparen. ”Als je dicht bij je werk en familie woont, waarom zou je dan een auto kopen? Korte afstanden kun je ook op de fiets afleggen. En met behulp van het openbaar vervoer of een deelauto kun je zo nodig ook overal komen.”

Bewustwording van kinderen

In zijn woonplaats was Klok een van de initiatiefnemers van een plan om zo’n honderd zonnepanelen op het dak te leggen van de basisschool waarop zijn kinderen zitten. ”De school heeft daarvoor de ruimte op het dak. We hebben er een project van gemaakt waarbij alle kinderen zijn betrokken. Zij kregen een lespakket over duurzaamheid en gedrag. Op die manier hebben we een mooie koppeling gemaakt tussen theorie en praktijk. Kinderen worden zich op zo’n moment er bewust van hoe je energieopwekking en het gebruik ervan kunt beïnvloeden.” De laatste jaren ziet Klok de gereformeerde gezindte een inhaalslag maken als het gaat om aandacht voor het milieu. ”Vroeger verbaasde ik me er wel eens over dat het verantwoord omgaan met de aarde niet zoveel aandacht kreeg onder christenen. Dat zie ik nu heel hard veranderen, al hoop ik dat mensen die verandering ook baseren op bijbelse keuzes en niet alleen meebewegen met de trend in de maatschappij.”

Ecologische voetafdruk

Benieuwd naar hoe groot de impact van jouw levensstijl op de aarde is? Test je ecologische voetafdruk eens. Dat kan op verschillende websites, onder andere bij het Wereld Natuur Fonds: www.voetafdruk.wnf.nl.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen