JBGG cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van JBGG te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van JBGG.

Bekijk het origineel

“Nog eerder moeten praten”

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

“Nog eerder moeten praten”

Ouders onderschatten invloed groepsdruk

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

Eén pilsje tijdens een verjaardag kan geen kwaad. Maar wat als het niet bij dat ene pilsje blijft? Het bijsturen van het drinkgedrag van jongeren blijkt niet eenvoudig. EigenWijs in gesprek met twee ouderparen over de praktijk van alle dag. Leonard en Ina Harthoorn uit Waarde en Bert en Marian Kaan uit Goes: “We hebben de invloed van de groepsdruk onderschat.”

Ouders zijn vaak niet voorbereid op het eerste moment dat alcohol zich aandient. “Dat moment komt eerder dan je denkt,” aldus Leonard. “Ik weet nog dat we een keer een verjaardag hadden en één van de gasten vroeg om een biertje. Onze oudste zoon, toen puber, wilde er ook één. ’Natuurlijk, jij wordt ook groot,’ was de reactie van de verjaardagsgasten. ’Daar zullen we het later nog wel eens over hebben,’ was mijn antwoord. We hanteren nu zelf de regel dat ze voor hun zestiende thuis geen alcohol drinken. En na die leeftijd alleen in het weekend en bij verjaardagen. Onze zes kinderen zijn tussen de 3 en 18 jaar oud. Met name met de oudste jongens hebben we regelmatig gesprekken hierover.”

Ook bij Bert en Marian is alcoholgebruik regelmatig onderwerp van gesprek. Ze hebben vier kinderen in de leeftijd van 11 tot 18 jaar. Het voorbeeldgedrag van ouders speelt al vroeg een rol. Bert: “Ik had heel lang de gewoonte ’s avonds, vooral als het warm was, bij het eten een pilsje te drinken. Maar onze kinderen werden tieners en op een gegeven ogenblik vroeg onze zoon: ’Pa, waarom mag u dat wel en ik niet?’ Toen zei ik tegen Marian: ‘Hier moet ik mee stoppen’.”

Het bleef in beide gezinnen niet bij het vragen om een pilsje op een verjaardag. Waar de ouders in het begin geen erg in hadden, was de enorme groepsdruk op school en in de (vakantie-)werkkring om alcohol te gebruiken.

 

Groepsdruk

Leonard: “Onze oudste zoon ging naar school in Goes. Na schooltijd of in een tussenuur gaan groepen jongeren met elkaar de Goese binnenstad in. We dachten: Onze zoon is een gewone, fatsoenlijke jongen die met z’n vrienden naar school fietst, daar z’n lessen volgt en dan weer naar huis komt. Er zijn nooit problemen geweest, thuis of op school. Laten ze af en toe eens bij de Albert Heijn of de Aldi langs gaan voor wat snoep en etenswaar, maar dan heb je ’t wel gehad.

De werkelijkheid was dat ze regelmatig na schooltijd een café aandeden. Dat wordt, ook op een reformatorische school, massaal gedaan. We hebben de groepsdruk in die zin echt onderschat.”

Leonard vervolgt: “Op een vrijdag hadden ze met een groep vrienden na schooltijd gedronken in een café: teveel. Toen hij thuis kwam, voelde hij zich niet lekker. We zouden juist die avond als gezin samen weggaan. We hebben gezegd: ‘Je gaat mee. Of je het leuk vindt of niet’. Het is belangrijk dat je dan consequent bent. Later heb ik er met hem over gepraat.

Ina: “Het was een nare ervaring, maar als dit niet was gebeurd, hadden wij het misschien nooit geweten.”

Leonard: “Wat is het belangrijk steeds met de jongelui in gesprek te blijven over het gebruik van alcohol. Vaak blijkt dat ze zelf ook schrikken van het feit wat alcohol met hen doet. Als we onze jongens nu waarschuwen niet teveel te drinken, zeggen ze: ‘Natuurlijk niet, we weten wat het met ons doet’.”

 

Gesprek nodig

Ina: “Achteraf zeg ik: We hadden nog eerder moeten beginnen met het gesprek hierover. Maar we wisten niet dat het al zo vroeg speelde.”

Het gesprek over het alcoholgebruik is hard nodig, zeggen de beide ouderparen. In de praktijk hebben de meeste gesprekken plaats naar aanleiding van een gebeurtenis. Bert: “Na een barbecue had onze zoon teveel alcohol op. De volgende morgen zaten we in de auto. Hij was misselijk, had het warm en zat te mopperen. We wisten hoe dat kwam. Hij werd echter gecorrigeerd door onze oudste dochter, die zei: ‘Je bent ook dom om je zo te laten gaan’. Op dat moment ontstond er een gesprek.”

Zijn vrouw: “Niet ieder moment is geschikt voor een gesprek. Soms kun je er pas later op terug komen.”

Zo’n gesprek met de kinderen is niet gemakkelijk, vinden de ouders. Ina: “Het is moeilijk het goede moment daarvoor te kiezen. Soms doe je het juist op het verkeerde moment.” Marian: “Ze merken wel of je het meent. Of je boos bent, of juist verdrietig. In het laatste geval zijn ze meer geneigd te luisteren.” Ina: “Je kunt ook uitleggen waarom je ze aanspreekt en zeggen: ‘Als ik niet zoveel van je hield, liet ik je wel doen’.” Bert: “Je mag ze best laten merken waarom je het erg vindt. Je mag ze ook vertellen wat je bij hun Doop beloofd hebt en dat de Heere van hen en van ons iets eist.”

Groepsdruk hoeft niet altijd bij leeftijdgenoten vandaan te komen. Bert: “Onze oudste zoon heeft sinds z’n veertiende een bijbaantje in de bouw. En ja, hoe gaat dat? Aan het eind van de werkdag drinken ze nog even gezellig een biertje. Z’n collega’s zeggen dan: ‘Toe, neem er ook één’.”

Marian: “Daar is het drinken begonnen. Zijn collega’s waren zelf volwassen, maar ze hadden er geen erg in dat hij nog maar veertien was.” Haar man vult aan: “Je eerste biertje is echt niet lekker, als je altijd cola hebt gedronken. Maar onder druk van de groep doen ze mee.” Het is niet gemakkelijk andere volwassenen - zoals de collega's op het werk - hierop aan te spreken, vinden beide echtparen. Ina: “Niet iedereen realiseert zich dat ouders naar hun kinderen toe bepaalde regels hanteren over alcoholgebruik.”

 

Bewustwording

Naast het groepsgedrag zeggen jongeren ook voor de gezelligheid te drinken. Ina: “‘Zonder alcohol is het helemaal niet gezellig,’ zeggen ze. ‘Waarom niet?’ vraag ik dan. ‘Kan het met cola niet gezellig zijn?’”

De ouders zijn het er over eens dat alcohol iets met je doet. Het maakt vrijmoediger en het geeft sommige jongeren meer zelfvertrouwen.

Bewustwording bij ouders en ambtsdragers is belangrijk. Leonard, zelf ouderling in het Zeeuwse Waarde: “Het is goed als ambtsdragers signalen van drankgebruik oppikken en daarover met jongeren en hun ouders in contact treden. Ouders vinden het vaak moeilijk en pijnlijk om er over te praten. Maar het is een probleem dat gezamenlijk gedragen moet worden. Op de school in Krabbendijke vond in het achterliggende schooljaar voorlichting over alcohol plaats voor zowel de leerlingen als de ouders. En tijdens een catechisatieles in onze kerkelijke gemeente is eind vorig jaar de burgemeester geweest om met de jongeren over alcohol in gesprek te gaan. Dat vind ik goede initiatieven.”

Lastig is ook dat niet alle ouders dezelfde regels stellen voor het alcoholgebruik. Bert: “We weten dat sommige kinderen op hun twaalfde jaar al een biertje krijgen op een verjaardag.” Zijn vrouw: “De argumentatie van de ouders was dat ze het beter maar thuis konden drinken dan ergens anders, want dan hebben ze er zicht op. Het is maar hoe je ’t bekijkt. Ik denk dat je op zo’n manier het alcoholgebruik op jonge leeftijd stimuleert.”

De ouders zijn het er over eens dat een streng verbod op alcohol in het gezin ook verkeerd uit kan pakken. “Als je de grens zo strak trekt, bestaat de kans dat ze het inderdaad buitenshuis gaan zoeken. Wanneer alcohol vanaf een bepaalde leeftijd met mate en op bepaalde momenten wordt toegestaan, is dat niet nodig.”

 

Vertrouwen

Ina: “Ik ben sinds het voorval met onze zoon echt anti-alcohol. Je moet dan uitkijken dat je niet te strak wordt. Als ik hem te vaak waarschuw, zegt hij: ‘Vertrouw je me niet meer?’”

Marian: “Je moet soms ook oppassen dat de vrees niet overheerst. Een poosje geleden kwam er een groep vrienden op zaterdagavond bij onze dochter. ‘Jullie gaan toch nog wel een poosje weg?’ vroeg ze. Je denkt dan: Wat gaat er allemaal gebeuren? Maar toen we ’s avonds thuis kwamen, zaten ze bij het orgel te zingen. Dat vond ik beschamend. Je moet ze ook je vertrouwen durven geven.”

Vertrouwen ontstaat wanneer er van hart tot hart gesproken kan worden. De ouders proberen in die gesprekken ook uit te leggen wat de Bijbel erover zegt.

Leonard: “Ze merken wel wanneer argumenten echt zijn en gebaseerd op de Bijbel. Een voorbeeld daarvan zagen we afgelopen zomer in Oosterend, op Texel. Daar waren op dat moment de Oosterendse feesten. Het hele dorp was versierd en op de gevels van de huizen stonden allerlei spreuken en gedichten. Het thema was ‘Vrijheid’. Een christelijke ondernemer had daar zijn winkeltje. Op het schild aan de gevel had hij een papier gehangen met daarop een plaatje van een opengeslagen Bijbel. Daaronder stond de tekst geschreven: En bedrinkt u niet aan wijn, waarin bandeloosheid is, maar wordt vervuld met de Geest. Het was echt een getuigenis te midden van de drukte. Eén van de jongens zei: ‘Pa, ik denk dat deze man echt bekeerd is’.”

 


Troost

De ouders kennen ook momenten, waarop ze ervaren dat ze het niet alleen hoeven te doen. Marian: “We hebben vaak steun gevonden in het huwelijksformulier. Dat begint met ‘Overmits de gehuwden gewoonlijk velerhande tegenspoed en kruis vanwege de zonde overkomt’. Als je trouwt, lijkt dat misschien nogal somber. Maar in de loop van de jaren hebben we ervaren hoe waar dat is. Vooral ondervinden we troost uit wat er verderop staat: ‘dat Hij de getrouwden Zijn hulp en bijstand altijd wil bewijzen, ook wanneer we het allerminst verwachten’.” Leonard: ”Troost vinden we ook in het Doopformulier. Onze kinderen zijn gedoopt. De Heere heeft ze bij hun doop apart gezet. Onze kinderen zijn niet alleen onze zorg. We mogen ze ook steeds aan Zijn voeten brengen. Dat blijft de kern toch steeds van het gesprek met onze jongeren. Dan blijft als ouders het gebed over: ‘O Heere, gedenk aan Uw verbond’. Van Hem alleen moeten èn mogen we het in de opvoeding van onze kinderen verwachten’.”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 oktober 2008

Eigenwijs | 20 Pagina's

“Nog eerder moeten praten”

Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 oktober 2008

Eigenwijs | 20 Pagina's