waardevolle Een erfenis

“Doen wij nu met de kerk van alle eeuwen en plaatsen belijdenis van ons algemeen en ongetwijfeld christelijk geloof.” Deze zin hoor je waarschijnlijk elke zondag als de Twaalf Artikelen worden voorgelezen. Besef je hoe bijzonder de inhoud daarvan is? Je belijdt het geloof in de gemeente en die gemeente belijdt haar geloof in gemeenschap met Gods wereldwijde Kerk. Die Kerk is één: één in de Heere en één in het belijden van het geloof.

We belijden het geloof niet alleen met de Twaalf Artikelen, maar ook met drie andere, misschien wat onbekendere geloofsbelijdenissen: de geloofsbelijdenis van Nicéa, de geloofsbelijdenis van Athanasius en de Nederlandse Geloofsbelijdenis. Naast die vier geloofsbelijdenissen hebben we nog de Dordtse Leerregels en de Heidelbergse Catechismus. In deze belijdenissen kijk je de kerk in het hart. Je ziet de worsteling met de dwalingen die leefden, maar ook het vast geloofsvertrouwen op de Heere. Daarmee heb je een waardevolle erfenis in handen. Absoluut het lezen waard! Jezus is waarlijk mens en waarlijk God, zo sprak het concilie. Arius daarentegen zei dat Jezus waarlijk mens was en op God leek. Over de Heilige Geest werd tijdens een volgende synode gesproken in 381. Inhoud? In de geloofsbelijdenis van Nicéa worden twee kernwaarheden van het christendom uitgelegd. De menswording van God in Jezus krijgt ruime aandacht. Ook wordt duidelijk vastgesteld dat God bestaat uit drie Personen, maar toch één blijft. “En (ik geloof) in é Heere Jezus Christu den eniggeboren Zo van God, geboren u den Vader vóór alle eeuwen; God uit Go Licht uit Licht, waaachtig God uit waartig God, geboren, n gemaakt, van hetze Wezen met den Vad door Welken alle di gemaakt zijn.”

We belijden het geloof niet alleen met de Twaalf Artikelen, maar ook met drie andere, misschien wat onbekendere geloofsbelijdenissen: de geloofsbelijdenis van Nicéa, de geloofsbelijdenis van Athanasius en de Nederlandse Geloofsbelijdenis. Naast die vier geloofsbelijdenissen hebben we nog de Dordtse Leerregels en de Heidelbergse Catechismus. In deze belijdenissen kijk je de kerk in het hart. Je ziet de worsteling met de dwalingen die leefden, maar ook het vast geloofsvertrouwen op de Heere. Daarmee heb je een waardevolle erfenis in handen. Absoluut het lezen waard!

Geloofsbelijdenis van Nicéa

Door wie? Door twee kerkvergaderingen in Nicéa.

Wanneer? In 325 – 381

Waarom? De Romeinse keizer Constantijn de Grote riep christelijke bisschoppen in Nicéa bij elkaar op het eerste concilie (synode) van Nicéa. Op dat concilie werd de leer van Arius vals verklaard. Arius leerde dat Jezus en de Heilige Geest door de Vader geschapen zijn. Hij ontkende daarmee de Drie-eenheid van God. Jezus is waarlijk mens en waarlijk God, zo sprak het concilie. Arius daarentegen zei dat Jezus waarlijk mens was en op God leek. Over de Heilige Geest werd tijdens een volgende synode gesproken in 381.

Inhoud? In de geloofsbelijdenis van Nicéa worden twee kernwaarheden van het christendom uitgelegd. De menswording van God in Jezus krijgt ruime aandacht. Ook wordt duidelijk vastgesteld dat God bestaat uit drie Personen, maar toch één blijft.

“En (ik geloof) in één Heere Jezus Christus, den eniggeboren Zoon van God, geboren uit den Vader vóór alle eeuwen; God uit God, Licht uit Licht, waarachtig God uit waarachtig God, geboren, niet gemaakt, van hetzelfde Wezen met den Vader, door Welken alle dingen gemaakt zijn.”

Geloofsbelijdenis van Athanasius

Door wie? Door Athanasius, de aartsbisschop van Alexandrië.

Wanneer? In 295-373

Waarom? Athanasius wilde net zoals de kerkleiders op het Concilie in Nicéa de leer van Arius bestrijden.

Inhoud? Athanasius legt sterk de nadruk op het geloof in een Drie-enig God. De Drie Personen zijn ongeschapen, onmetelijk, eeuwig en almachtig. Athanasius legt ook uit dat voor je zaligheid absoluut nodig is te geloven in de menswording van Jezus.

“Zo wie wil zalig zijn, dien is voor alle dingen nodig, dat hij het algemeen geloof houde; en zo wie dit niet geheel en ongeschonden bewaart, die zal zonder twijfel eeuwig verloren gaan.” (Art. 1, 2)

De Apostolische Geloofsbelijdenis

Door wie? Vroeger dacht men dat de Apostolische geloofsbelijdenis was opgesteld door de twaalf apostelen. Dat bleek niet zo te zijn. De Apostolische Geloofsbelijdenis is in de loop van de tijd ontstaan; er is geen precieze auteur aan te wijzen.

Wanneer? Rond het jaar 170 is de eerste versie op schrift gesteld. Mondeling beleden de christenen al langer hun geloof met deze geloofsbelijdenis.

Waarom? De geloofsbelijdenis werd door de vroege kerk gebruikt als iemand werd gedoopt. De volwassen persoon die gedoopt wilde worden, moest een belijdenis uitspreken. Uit de derde eeuw is bijvoorbeeld deze geloofsbelijdenis bewaard gebleven:

“Gelooft gij van ganser harte in God, de Vader, de Almachtige, Schepper van alle dingen die zichtbaar en onzichtbaar zijn?” “Ik geloof.”

“En in Jezus Christus, Zijn Zoon?” “Ik geloof.” “Geboren uit de Heilige Geest en de maagd Maria?” “Ik geloof.”

“En in de Heilige Geest, de heilige algemene kerk, vergeving van zonden, opstanding des vleses?” “Ik geloof.” Omdat er dwalingen in de kerk kwamen, moest deze geloofsbelijdenis verder uitgebreid worden, totdat er uiteindelijk twaalf artikelen waren opgesteld.

Inhoud? De apostolische geloofsbelijdenis laat zien dat God bestaat uit drie Personen. Ook wordt de christelijke kerk, de vergeving van de zonden, de opstanding van het vlees en het eeuwige leven beleden.

De Nederlandse Geloofsbelijdenis

Door wie? Door Guido de Brès, een rondreizend prediker. Hij wordt in 1567 opgepakt en veroordeeld tot de doodstraf. Op 31 mei 1567 is De Brès geëxecuteerd.

Wanneer? In 1561

Waarom? Guido de Brès wilde aan de Spaanse koning Filips II uitleggen wat gereformeerde christenen precies geloven. De Brès wilde duidelijk maken dat de mensen van de Reformatie geen ketters en opstandelingen waren. De gereformeerden zagen de belijdenis als verwoording van hun gemeenschappelijk geloof.

Inhoud? De NGB heeft 37 artikelen en gaat over verschillende thema’s, zoals het bestaan en kennen van God, de Bijbel, de verkiezing, Christus’ werk, de sacramenten en het laatste oordeel.

“Wij geloven en belijden een enige katholieke of algemene Kerk, dewelke is een heilige vergadering der ware Christgelovigen, al hun zaligheid verwachtende in Jezus Christus, gewassen zijnde door Zijn bloed, geheiligd en verzegeld door den Heiligen Geest.” (Art. 27)

De Dordtse Leerregels

Door wie? De Dordtse Leerregels zijn opgesteld door de Synode van Dordrecht.

Wanneer? In 1618 en 1619

Waarom? De Synode van Dordrecht was een landelijke vergadering die door de Staten-Generaal was samengeroepen. Ze moest uitspraak doen over de opvattingen van de Arminianen, ook wel remonstranten genoemd; Arminius was de leider van deze groep. De remonstranten geloofden niet in de uitverkiezing. Ze waren van mening dat jij zelf ook best wat kon bij dragen aan je zaligheid en je zelf voor God kunt kiezen. De contra-remonstranten geloofden wel in de verkiezing. De zaligheid is daarom een gift van God. De mens kan niet uit zichzelf voor God kiezen. Franciscus Gomarus wordt als leider gezien van de contra-remonstranten. De Dordtse Leerregels weerleggen de vijf artikelen van de remonstranten die in 1610 waren opgesteld.

Inhoud? De Dordtse Leerregels hebben vier hoofdthema’s.

Hoofdstuk 1 Over de Goddelijke verkiezing en verwerping

Hoofdstuk 2 Over de dood van Christus en de verlossing van de mensen door deze dood

Hoofdstuk 3/4 Over de verdorvenheid van de mensen en de bekering tot God en de manier waarop

Hoofdstuk 5 Over de volharding van de heiligen (gelovigen)

“Voorts is de belofte van het Evangelie, dat een iegelijk, die in de gekruisigde Christus gelooft, niet verderve, maar het eeuwige leven hebbe; welke belofte aan alle volken en mensen, tot welke God naar Zijn welbehagen Zijn Evangelie zendt, zonder onderscheid moet verkondigd en voorgesteld worden, met bevel van bekering en geloof. Doch dat velen, door het Evangelie geroepen zijnde, zich niet bekeren, noch in Christus geloven, maar in ongeloof vergaan, zulks geschiedt niet door gebrek of ongenoegzaamheid van de offerande van Christus, aan het kruis geofferd, maar door hun eigen schuld.” (Hoofdstuk 2, paragrafen 5, 6)

De Heidelbergse Catechismus

Door wie? De Heidelbergse Catechismus is vooral geschreven door Caspar Olevianus en Zacharias Ursinus. Zij werden hierin geholpen door hoogleraren en predikanten.

Wanneer? In 1563

Waarom? De aanleiding voor het schrijven van de catechismus was de onduidelijkheid over het Heilig Avondmaal. De protestantste vorst Frederik III gaf daarom de opdracht aan Ursinus om een catechismus te schrijven. Frederik wilde geloofseenheid in zijn koninkrijk en wilde een samenvatting van het christelijk geloof, zodat het volk daarin precies kon zien wat het christelijk geloof inhield.

Inhoud? De catechismus wordt in drie delen verdeeld: ellende, verlossing en dankbaarheid. Binnen deze driedeling krijgt het werk van God de Vader, God de Zoon en God de Heilige Geest een plaats. Uitvoerig wordt aandacht geschonken aan de Twaalf Artikelen, de Tien Geboden, de sacramenten en het gebed.

“Maar wat baat het u nu dat gij dit alles gelooft? Dat ik in Christus voor God rechtvaardig ben en een erfgenaam des eeuwigen levens.” (Vr. en antw. 59)

De Gereformeerde Bijbelstichting heeft onlangs een nieuw boekje uitgegeven waarin de vaak lange zinnen van de Dordtse Leerregels in stukjes zijn opgedeeld en onder elkaar zijn gezet. Ook zijn er onderaan op de pagina’s synoniemen weergegeven bij verouderde woorden en staan de verwijsteksten uitgeschreven. Tot slot bevat dit boekje een inleiding over de ontstaansgeschiedenis, twee gebeden van dominee Bogerman, voorzitter van de Dordtse Synode, en een overzicht van de in de Dordtse Leerregels genoemde dwaalleren. Het is jammer dat er niet bij alle moeilijke woorden synoniemen gezocht zijn. Ondanks dat is dit boekje een goede manier om de taalbarrière te doorbreken en is het geschikt voor het gebruik op school, in de kerk of in het gezin.

€6,50 via gbs.nl

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen