Een tweede thuis op zee
“Hier leer je discipline. Je moet op tijd zijn en aan je taken voldoen. Flexibel zijn. Het zijn geen negen-tot-vijf dagen. We werkten een keer in twee dagen 40 uur. Er ging van alles kapot. En wij waren dat ook! Maar we gingen er met z’n allen voor.” Henk praat z’n interview over ‘de zee’ wel vol. Hij vertelt dingen, waar je op de wal niks van weet. Toen hij klein was, wilde hij al de zee op. Nu doet hij de opleiding Maritiem Officier.
Waarom: zeeman?
“Van jongs af aan wil ik dat al. Misschien komt het door de kotters op Texel tijdens de vakantie. Dat ik dacht: ik ga varen. Niemand anders van ons gezin vaart. Mijn vader heeft het eens uitgezocht. Mijn voorouders waren vissers. Dus dát kan het zijn.”
Maritiem Officier, dat klinkt! Wat leer je?
“De eerste twee jaar kun je kiezen: stuurman of machinist. Na mijn stage koos ik machinist. Ik vind techniek het interessantst. Mijn beroep wordt het onderhouden en repareren van alle technische installaties in de machinekamer van het schip. Ik begin onderaan de ladder. Vaaruren maken, die komen in mijn monsterboekje. Ik ga voor een hbo-papiertje, want ik heb dat verstand gekregen, dus dat moet ik doen, vind ik. We begonnen met een klas van veertig, we zijn nu nog met z’n achten, waarvan drie voor machinist.”
Welke vakken horen bij jouw opleiding?
“Ik krijg les in stabiliteit: hoe je iets vastlegt op een schip. Hoe je vaste koers houdt. Welke lading je in het ruim legt, want er kan ook explosiegevaar zijn. Ik krijg ook elektrotechniek, dan leer ik alles over de motor. Ik ben technisch aangelegd, dus dat ligt me wel. Maar ook een brandweercursus en hoe je een infuus aanlegt. Eigenlijk moet je aan boord alles weten, want je kunt niet zomaar naar de dokter. We hebben medicijnen aan boord, die je bij een apotheek niet kan krijgen. Omdat je zomaar niet naar een ziekenhuis kunt. De brandweer oproepen kan ook niet. Met een oefening staan de vlammen boven je. Dan moet je stress bestendig zijn. Want je moet wél blussen. Het is veel en afwisselende lesstof.”
Wel eens iets bijzonders meegemaakt op zee?
“Tijdens m’n stage liep de machinekamer per ongeluk onder water. Er waren problemen met de motor, in 48 uur ging er van alles mis. We hebben in die twee dagen wel 40 uur gewerkt en maar 8 uur geslapen. We waren helemaal gesloopt. “Doe jij het nu maar alleen,” zei mijn collega, “dan rust ik even.” Toen moest het water óver boord, maar het ging juist ín boord! Dus ik bellen en ik heb m’n collega nog nooit zo snel zien lopen!
Storm en hoge golven heeft ook wel iets. Ik prepareer mijn bed, om niet heel erg heen en weer te gaan. Eigenlijk slaap ik in een roesje. De anderen waren jaloers, dat ik zo vast sliep. Het brandalarm heb ik zelfs een paar keer gemist! Ik heb ook oortjes in, want de boegschroef maakt enorm lawaai.”
Stage op zee, dan kun je om vijf uur ’s middags niet naar huis.
“Klopt. De Nederlandse bemanning is vier weken op. Daarna vier weken af: thuis uitrusten. Aan boord werk je wel 76 uur in de week, dat is best zwaar. Als je in de nachtploeg zit, dan sta je ook op wacht, het anker in de gaten houden. Je werkt 12 uur op een dag. Je hebt wel pauze, maar je bent 12 uur in touw. Op de brug waar de stuurman zit, zijn ze dat ook. De matrozen niet, die werken van 7 – 18 uur. Ik moet aanpoten met de verslagen voor school. Meestal maak ik die ’s nachts.”
Is er zoveel werk op zee?
“Ja, je houdt alle onderdelen draaiend. Je maakt de machine schoon. Een baggerschip, waar ik op vaar, slijt snel. We vervangen de filters bijvoorbeeld met slecht weer, want dan ligt het schip stil.”
Wat is bagger?
“Baggeren is de kust onderhouden en ook opspuiten met zand. Je zorgt dat het slib de haven niet inkomt, want er moet een bepaalde diepte zijn. Je bent een soort stofzuiger die de haven netjes houdt. Je maakt de zeebodem leeg. Tijdens mijn stage kregen we om de haverklap kanonskogels van de VOC aan boord.”
Hoe doe je dat op zondag?
“Ik kies voor zondagsrust, ik werk gewoon zes dagen. Mijn stagebedrijf heeft christelijke normen en waarden en ligt op zondag stil, dus voor anker midden op zee. Of je gaat ergens naar binnen, de haven in. Net waar je in de buurt bent: Delfzijl, Scheveningen. Van de 20 personeelsleden waar ik stageliep, zijn er 3 kerkelijk. We moesten één keer doorvaren op zondag. Dat kon echt niet anders. Toen zei de machinist: “jij hoeft niet te werken.” De kok protesteerde: “dan werk ik ook niet!” Maar die moet natuurlijk wel koken!
Aan boord kan ik niet naar catechisatie en heb ik geen contact met de gemeente. Met mijn familie en vrienden natuurlijk wel. Op zondag bepaalt de kapitein de preek. Soms is dat van onze dominee, als de kapitein uit onze gemeente komt. Na afloop, als wij klaar zijn, houdt de kapitein voor de Filipijnse bemanning nog een preek van zo’n 25 minuten in het Engels. Met de koffie komen die mannen naar boven.”
Welk Bijbelgedeelte over de zee spreekt jou aan?
“Wanneer de Heere Jezus zegt: “Zwijg, wees stil.” Ik weet hoe het kan stormen. Ik snap dat ze in paniek waren. Zeker toen, in die houten scheepjes. Je kunt best bang worden van hoge golven. Ik hoorde eens dat een generator uitging bij golven van 10 meter hoog. Dus licht uit en stuurloos! De zee geeft erge klappen. Dan denk je: “Wat gebeurt hier?!”
Zo liepen wij een keer met twaalf knopen aan de grond, dichtbij Delfzijl. Ik zat achter de computer aan een opdracht te werken. Een enorme klap. Ik vloog door de hut. Alle kastjes knalden open. Verder hoorde ik niks, dus ik dacht: “Het zal wel.” Maar even later: klop, klop, klop op mijn deur. Stond er iemand helemaal onder het slib. “Wil je komen helpen? Alles ligt hier onder het slib.” Geen enkele paniek. We hebben alles schoongemaakt. Gelukkig geen schade. Maar alles lag echt óveral.”
Zou je iemand aanraden de zee op te gaan?
“’t Is een fantastisch vak, ’t is een stukje vrijheid. Het is een tweede thuis, zo gezellig én een beetje doorwerken. Maar het moet je wél liggen!”
Henk Kolk
• Leeftijd: 21 jaar
• Woont in Genemuiden
• Familie: Ouders en 1 broertje, 2 zusjes, 3 oudere zussen en 2 zwagers.
• Studie: hbo Maritiem Officier aan de Hogeschool Amsterdam.
• Hobby’s: Voetballen, vissen, technisch werken.
• Bijbaan: Installatietechniek.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 22 mei 2025
Daniel | 40 Pagina's