Een baken in zee

Een speciale avond. Want bij de zee denken veel mensen die in Oude-Tonge wonen, niet alleen aan de zee van nu, maar ook van toen. Van die nacht op 31 januari 1953. Toen de zee het dorp Oude-Tonge greep, en er meer dan 300 mensen verdronken. Oudoom Van der Sluijs (hierna ‘ome Cor’) heeft het meegemaakt en Ralph heeft een heel aantal vragen bedacht.

Hoe oud was u toen?

“Vier jaar en drie maanden was ik toen.”

Waar woonde u toen?

“We woonden in het midden van het dorp. Drie huizen naast elkaar. In een van die huizen woonde ik, met mijn vader, moeder en zeven kinderen. De oudste was twaalf jaar. Mijn kleinste zusje was nog maar drie maanden. In de twee huizen naast ons woonden twee broers van mijn vader, dus mijn ooms met hun families.”

Wat gebeurde er in die nacht van de watersnoodramp?

“Ik was nog maar vier jaar, dus heel klein. Maar ik weet nog dat het water tot aan de bovenste traptrede is gekomen. We zijn toen het water steeg allemaal naar zolder gegaan. Dat was van zaterdag op zondagnacht.

In die nacht heeft mijn vader nog de koeien en paarden naar de dijk gebracht. Die hebben het allemaal overleefd. Maar hij was de varkens vergeten. Die heeft hij alsnog geprobeerd te redden, maar ze zijn toch verdronken, omdat het water bleef stijgen.

Toen mijn vader die nacht, nadat de klokken gingen luiden, naar de havenmeester ging om te vragen hoe de situatie was, stond het water bij eb al hoger dan normaal bij vloed. En daar is uiteindelijk nog twee meter bij gekomen.

Op maandag zijn we uit ons huis gehaald. De broers van mijn moeder waren binnenvaartschippers. Die lagen in Rotterdam. Ze hoorden op zondagmorgen toen ze uit de kerk kwamen van de ramp. Toen zijn ze met hun schip naar Oude-Tonge gevaren. Uiteindelijk zijn we met een sloep gered. Daar moesten we in springen. Mijn moeder moest mijn kleine zusje van drie maanden naar beneden laten vallen, want aangeven kon niet. Dat was te hoog.”

Hoe was de sfeer in huis?

“Ach. Dat weet ik niet meer. Ik was nog maar vier jaar. Maar onze drie huizen bleven staan. Die stonden in het centrum van het dorp, aan de kerkring waar de hervormde kerk staat. Dat ligt iets hoger dan de rest van het dorp. Onze kerk, de Gereformeerde Gemeente, stond aan de rand van het dorp. Hier kwam een vloedgolf van twee meter hoog het dorp binnen. Maar die golf werd opgevangen door onze kerk en alle huizen daarom heen. De kerk is toen blijven staan. De meeste huizen aan de andere kant van de kerk en in de straat van de kerk zijn weggespoeld. Alleen de kerk is blijven staan, die was nog maar een jaar in gebruik. Natuurlijk wel beschadigd. Maar geheel blijven staan. Als een baken in zee.

Weet je dat er in het huis naast ons, van mijn oom Leen, nog brand is geweest? In de nacht dat het water binnenkwam, ging de tafel drijven. En die dreef tegen de gaslamp, die nog brandde. Toen hebben ze snel een gat in de zolder gehakt en de brand geblust met het zeewater.

Ze vroegen mijn oom Leen, ouderling toen in onze kerk: ‘Wilt u bidden?’ En weet je wat hij toen zei? ‘Ik héb gebeden.’ Zo zeker mocht hij geloven en vertrouwen op de Heere.”

Het dorp was toen veel kleiner?

“Het dorp is nu echt helemaal veranderd. Het is nu meer dan twee keer zo groot geworden. Toen woonden er zo’n 3000 mensen en nu zo’n 6000. De kerk was een oude landbouwschuur, en daar is ook flink aan verbouwd en bijgebouwd. Het aantal leden van de kerk was toen ongeveer even groot als nu, maar we hadden toen wel meer grotere gezinnen en nu zijn er meer ouderen, en nog maar enkele gezinnen met kinderen.”

U vertelde dat er veel huizen zijn weggespoeld. Zijn er veel mensen verdronken?

“Ja, ongeveer 305 in totaal. Die liggen in een massagraf. Op een stuk dijk, dat droog gebleven is. Daar zijn de mensen direct naartoe gebracht en begraven. Er zijn daar ook stenen te vinden, waarop staat: ‘onbekend meisje, 2 jaar’. Maar ik ben er al jaren niet meer geweest. In onze familie is er niemand verdronken, wij woonden allemaal in het centrum.”

Hoe ging het verder?

“We konden na drie maanden pas terug naar huis in Oude-Tonge. Maar we konden niet met ons hele gezin bij opoe in Dordrecht wonen. Daarom hebben mijn zus en ik drie maanden bij een oom, op een binnenvaartschip, meegevaren daarna konden we terug naar huis.

Als je meer over de waternoodramp wil weten, kun je in het dorp de watersnoodroute lopen. Dan kom je onder andere langs een huis, waar een koe door het raam naar binnen is komen zwemmen. Die heeft het nog overleefd op zolder. Hij stond hoog en droog.”

Wil jij meer weten over de watersnoodramp van 1953?

Bezoek dan het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk (Zeeland). Daar hoor, zie en lees je hoe de Noordzee op veel plekken door de dijken heen brak. De grootste gaten dichtte Nederland met caissons, grote betonnen bakken. Het museum ligt in de caissons waarmee het laatste stroomgat werd afgesloten. Een bijzondere plek!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen