6. De houding van christenen

Ook christenen hebben standpunten bepaald ten opzichte van de Nieuwe Tijd-beweging. Voor alle duidelijkheid: het woord "christenen" wordt hier gebruikt in zin van "mensen die zich christen noemen". Of ze met deze naam ook de bijbelse boodschap aanvaarden, is een vraag waarop het antwoord niet altijd bevestigend kan zijn, helaas. Men vindt onder christenen allerlei verschil van mening ten aanzien van de duiding van het verschijnsel Nieuwe Tijd. Hier volgt nu een selectie van standpunten.

a. Acceptatie

Om te beginnen zijn er mensen die de Nieuwe Tijd-beweging als het ware omarmen als de nieuwe uitdrukking van een verstaan van de wereld zoals christenen het ook al altijd hadden willen zeggen. Een voorbeeld is te vinden in het boek van pater Douven, "Het christendom op weg naar de 21ste eeuw".

De Jezuietenorde, waarvan de pater lid is, oordeelde het boek niet in overeenstemming te zijn met leer en praktijk van de (rooms-katholieke) kerk. Prof. Verkuyl schrijft er het volgende over: "Dit boek is een poging om heel de New Age Beweging te accepteren en het Rooms-katholicisme en andere vormen van Christendom te interpreteren en te modelleren naar het model van de NAB (New Age Beweging). Ik aarzel niet", aldus Verkuyl. "die poging aan te duiden als een met groot talent tot stand gebrachte vorm van geestelijke valsemunterij, waarin het goud van het Evangelie van Jezus Christus wordt ingewisseld voor de produkten van de menselijke wijsheid" (pag. 52).

Hier doet zich een proces voor, dat ook waar te nemen viel bij de "geseculariseerde christenen". Men bleef bijbelse woorden gebruiken, maar vulde ze met een wereldse inhoud. We vinden in dit type standpunt een aanvaarding van het Nieuwe Tijd-gedachtengoed, met behoud van een deels christelijke wijze van uitdrukken. Deels, want termen en begrippen uit oosterse religies worden meestal met evenveel gemak gehanteerd als die uit de Bijbel.

b. Kritische beroordeling

Een geheel tegenovergestelde benadering is te vinden bij mensen uit de groep christenen, die vaak evangelisch genoemd worden. In verschillende gradaties is daar de gedachte te vinden, dat de Nieuwe Tijd-bewegingen deel uitmaken van een groot, wereldomspannend netwerk, dat door de satan geleid wordt en de Antichrist zal voortbrengen. De wereld zal zo omgevormd worden, dat bijna alle mensen het Beest zullen volgen en het merkteken ontvangen.

Een voorbeeld is Texe Marrs, gepensioneerd officier van de Amerikaanse luchtmacht, die onder andere een boek schreef onder de titel "Mystery Mark of the New Age" (Het geheimzinnige merkteken van de Nieuwe Tijd). In de inleiding staat onder meer: "De Nieuwe Tijd is de eindtijd. Die tijd zal uitlopen op het verschijnen van een verbazend machtige Wereld Leraar, de valse 'Messias' van de Nieuwe Tijd, die door de hele wereld zal aanbeden worden als de bovennatuurlijke God der Krachten. Deze mens der zonde, het Beest met het getal 666, zal ervoor zorgen dat elke man en vrouw, elk kind, een merkteken ontvangt, op het voorhoofd of op de rechterhand. Alleen wedergeboren Christenen zullen het aandurven om dit Merkteken te weigeren. Wegens deze ongehoorzaamheid zullen ze ter dood gebracht worden". In het boek wordt dan beschreven hoe het Plan om de wereld in de greep te krijgen zal worden ontvouwd.

We vinden soortgelijke geluiden terug in een boek van Mevr. Dieperink, "New Age en christelijk geloof". Haar eigen ervaringen met veel van wat er in een asram geleerd wordt en de uitweg die zij daaruit vond is beschreven in "Jezus of de goeroe?" Ook in R.H. Matzken's "New Age handboek" vinden we de beschouwingen over Het Plan van Marrs terug (pag. 180-182).

Daarin is ook meer te lezen over een eerder boek van Marrs, "Dark secrets of the New Age" (Duistere geheimen van de Nieuwe Tijd).

De Amerikaanse schrijver Ed Rowe ontwaarde in 1985 iets dat hij "New Age Globalism" noemde, het "Wereldwijde denken van de Nieuwe Tijd".

Maar hij dacht daarbij vooral aan humanistisch geïnspireerde programma's voor een betere wereld en de pogingen om die te verwezenlijken. Maar de direkte toepassing van gedeelten uit het boek Openbaringen maakte hij niet. Wel besloot hij met het aanhalen van het Bijbelgedeelte uit Efeze 6: 11-13, waarin over de geestelijke wapenrusting geschreven wordt.

De schrijvers Schmidt, Flöther en Matrisciana nemen een enigszins gematigder positie in dan Marrs.

Zich wel bewust van mogelijke gevaren, zeggen ze in hun "New Age. Die Macht von Morgen" (verschenen in 1985): "In toenemende mate worden vanuit christelijke kringen geluiden gehoord, waarin de Satan als de drijvende geestelijke macht achter de New-Age-beweging gezien wordt. Zij geloven dat het zijn Plan is om het denken van de hele wereld te veranderen en opnieuw te programmeren" (pag. 192). Ook de Duitse arts König, die op allerlei terreinen aktiviteiten van Nieuwe Tijd-aanhangers waarneemt, is voorzichtiger. In zijn "Dwaalwegen naar een nieuwe wereld" schrijft hij: "Aan verdergaande voorspellingen, of de New Age Beweging de antichrist zal voortbrengen of niet. kan men zich waarschijnlijk beter niet wagen. In deze ... hierboven gedefinieerde zin zou men de New Age ideeën zeer zeker als mogelijke wegbereiders voor de werkzaamheid van de antichrist kunnen beschouwen, zonder de New Age beweging nu definitief als de enige pion van de antichrist te zien en daarmee de voortdurend nieuwe beoordeling van de 'tekenen der tijden' te verwaarlozen" (pag. 100).

Gematigde geluiden zijn er ook. P. van Kampen, die in "De cirkel en het kruis" laat zien dat veel wat er in Nieuwe Tijd-bewegingen geleerd wordt tegengesteld is aan de bijbelse boodschap, meent het volgende: "In sommige boeken. - vooral van Amerikaanse origine - is de New Age beweging uitgemaakt voor de 'religie van de Antichrist'. Deze zienswijze komt overigens vaak voort uit heel expliciete en meestal chiliastische eindtijdverwachtingen. New Age is dan de 'Allerlaatste Samenzwering'.

Zelf heb ik altijd scepsis gehad bij veel 'samenzweringstheorieën'" (pag. 142). Ook prof. Verkuyl neemt een tussenliggend standpunt in. Om te beginnen wijst hij kritiek zoals op de manier van Marrs geleverd wordt af.

Hij spreekt daarbij zelfs van "laster en vals getuigenis". Of, in andere woorden, "Wie de NAB (New Age Beweging) belastert en aanklaagt over fouten waaraan ze niet schuldig is, loopt grote kans dat er geen aandacht is. wanneer fouten ontmaskert die ze wel maakt" (pag. 50). Daarentegen heeft Verkuyl waardering voor het soort kritiek zoals dat ook uit evangelische hoek geleverd wordt door bijvoorbeeld D. Groothuis in "Unmasking the New Age' (De New Age ontmaskerd). Zoals we al eerder zagen, neemt Verkuyl ook nadrukkelijk afstand van pogingen om christelijke denken en Nieuwe Tijdbeweging gelijk te schakelen. Wat dan? Prof. Verkuyl meent dat het nodig is "deze beweging en bepaalde deel-aspecten ... te toetsen aan de criteria, de beloften en de eisen van het Evangelie van Jezus Christus zoals wij die vinden in het Oude en Nieuwe Testament" (pag. 53). In dat spoor wijst hij het pantheïsme, heeft de vergoddelijking van de mens en de daarmee samenhangende "heilswegen" en therapieën, de gedachte dat alle godsdiensten gelijk zijn, de karma-idee en het geloof in reïncarnatie, en het verwachtingsvol uitzien naar een nieuw soort paradijs in de 21e eeuw in het algemeen af. In het bijzonder wijst hij ook astrologie, occultisme en vormen van spiritisme af.

Tegelijkertijd meent Verkuyl dat het denken van de Nieuwe Tijd een uitdaging voor christenen vormt. Is er in de kerken vaak niet te weinig aandacht geschonken aan het werk van de Heilige Geest, aan de "rijkwijdte van de verzoening in en door de persoon en het werk van Jezus Christus"? Heeft het vaak niet ontbroken aan een enthousiaste inzet van christenen voor de persoonlijke, kerkelijke en sociaal-politieke omvorming van de wereld om hen heen? Hebben christenen wel evenwichtig genoeg het bijbels getuigenis gehanteerd met het oog op wetenschap en wijsbegeerte, en heeft het niet vaak ontbroken aan persoonlijk getuigenis?

Verkuyl stelt belangrijke vragen, al zal niet ieder het eens zijn met de antwoorden en uitkomsten.

Een belangrijk punt uit de standpuntbepaling van prof. Verkuyl willen we nog noemen. Hij ziet dat de Nieuwe Tijd-beweging de vinger legt op een aantal erg zere plekken: hongersnood, bedreiging en uitputting van het natuurlijk milieu, epidemieën van lichamelijke en geestelijke aard, onophoudelijke bewapening en de dreiging met het gebruik ervan, geestelijke armoede in de westerse samenlevingen, onverzadigbaar materialisme. Het signaleren van die kwalen en het tonen van de bereidheid eraan te willen werken, zijn zaken waaraan christenen niet voorbij kunnen gaan. Alleen, zoals Van Kampen opmerkt, het evangelie is zoveel rijker!

Veel bijbelkennis is een belangrijk wapen tegen de New-Age beweging. Immers, Gods Woord is op dit terrein heel aktueel. Het onderzoeken uan Gods Woord is daarom belangrijk. Onderzoeken wil zeggen dat je je mening toetst aan Gods Woord. Dat je zoekt naar bijbelteksten die jouw mening ondersteunen, maar ook dat je jouw mening bijstelt, wanneer Gods Woord anders spreekt. Hoe belangrijk is het om te kunnen zeggen"Er is geschreven..." Zo weerstond de Heere Jezus de vorst der duisternis: "Ga wegvan Mij, satan, want er is geschreven..." (Luk. 4: 8)

"De New-Age Beweging (NAB) is een reactie op het seculiere humanisme, waarin de religieuze dimensie uan het menselijke leven ontkend wordt. A.A. uan Ruler heeft al jaren geleden geschreven: 'De christelijke vroomheid sterft af. Maar men is allang op zoek naar gnostische en Indiase vroomheid. Vroomheid laat zich namelijk niet verdringen. Daarvoor is ze te wezenlijk, te onophefbaar. Daarvoor is ze in het menselijk leven een existentiaal'.

Als de religieuze dimensie in het menselijke leven ontkend wordt en de binding aan God en Zijn Woord losgelaten wordt, dan komt er een zoeken naar alternatieve religiositeit in buiten-bijbelse bronnen.

Nu is de NAB een bundeling van bewegingen van alternatieve religiositeit, een platform om magie, mystiek, wetenschap en technologie te integreren.

Religie ja, Christendom nee.

vergenomen uit de reformatie reeks "New Age" , drs. I.A. Kole

"Jezus antwoordde hun: Voorwaar, voorwaar zeg Ik u: Een iegelijk, die de zonde doet, is een dienstknecht van de zonde. En de dienstknecht blijft niet eeuwiglijk in het huis, de zoon blijft er eeuwiglijk. Indien dan de Zoon u zal vrijgemaakt hebben, zo zult gij waarlijk vrij zijn " (Joh. 8: 34-36).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen