“Vertel veel Bijbelse verhalen”

Is het belangrijk dat kinderen luisteren als ouders uit de Bijbel lezen?

“Ouders moeten hun kinderen er vroeg aan wennen stil en eerbiedig te zijn als er in het gezin gebeden of gezongen of uit Gods Woord gelezen wordt. Laat merken dat u het erg op prijs stelt dat zij stilzitten en niet praten of iets doen.”

Ouders moeten veel Bijbelse geschiedenissen vertellen. Waarom?

“Omdat geschiedenissen makkelijk in het geheugen van kinderen blijven, moeten ouders de volgende keer, als zij nog een ander verhaal uit de Bijbel vertellen, vragen of de kinderen het vorige verhaal nog wel kennen. Ouders moeten op die manier de bijbelse geschiedenissen vaak behandelen, want met de verhalen leren kinderen gemakkelijk ook de zaken.

Elke bijbelse geschiedenis die ouders vertellen, moeten zij dichtbij de kinderen brengen door er een toepassing bij te geven. Kinderen mogen de geschiedenissen niet alleen als verhalen in het hoofd hebben, nee, zij moeten beseffen dat ze daaruit iets goeds kunnen leren. Laat de kinderen die geschiedenissen in de Bijbel zelf nalezen en laat ze dan maar vertellen over wat zij lazen.”

Ouders moeten een toepassing bij de Bijbelse geschiedenissen maken. Wat moet de boodschap zijn?

“Laten ouders hun kinderen vooral vaak voorhouden, waarom zij moeten proberen al heel jong godzalig te zijn. En waarom zij de bekering niet tot later moeten uitstellen. Wijs kinderen duidelijk vanuit Gods Woord aan, dat er slechts weinigen, zeer weinigen zalig zullen worden in vergelijking met de mensen die zullen verloren gaan.

Spreek heel duidelijk, hartelijk en bewogen met kinderen over de zondeval van de mens en over zijn oorspronkelijke heerlijke staat, waarin de mens geschapen was. Laat kinderen vaak zien wat de zonde voor ellende en rampzaligheid gebracht heeft. En leer de kinderen duidelijke kenmerken uit Gods Woord waardoor men zeker kan weten of een mens nog in die verloren staat is. Zeg ze maar duidelijk wat de wedergeboorte en de vernieuwing is, waardoor Gods Geest in de mens een nieuw leven brengt; en het verstand, de wil, het geweten, het geheugen en de innerlijke neigingen verandert en vernieuwt.

Spreek veel met hen over de Heilige Schrift. Laat ze zien hoe Goddelijk, hoe heerlijk, hoe krachtig de Bijbel is en wat een voorrecht het is, dat God ons Zijn Woord heeft gegeven. Leer ze daarom met welk doel dat Woord geschreven is, waarom wij het moeten lezen en gebruiken. Geef aan wat de functie is van Gods Woord voor bekeerden en onbekeerden. Laat ze zien hoe zij Gods Woord moeten lezen, hoe zij het moeten horen, als het wordt gepreekt. Ouders moeten ook laten zien hoe kinderen zich moeten voorbereiden op het lezen van de Bijbel en het luisteren naar de preek.”

Koelman onderstreept het nog eens: “Ouders moeten ook laten zien hoe kinderen zich moeten gedragen ná het lezen en luisteren, zodat het Woord krachtig in de kinderen zal werken tot zaligheid. En laat kinderen vooral zien hoe zij het lezen en horen van het Woord van God met geloof moeten mengen.”

Kinderen en jongeren vinden de Bijbel vaak moeilijk… Bijbelse geschiedenissen spreken aan. Kunnen ouders meer doen om het Woord dicht bij de jongeren te brengen?

“Laat kinderen en jongeren dagelijks Gods Woord lezen. Laat ze antwoord geven op vragen die u stelt of laat ze zelf vragen stellen over wat zij niet begrijpen. Dat geldt ook als zij met u de huisgodsdienstoefeningen bijwonen – en zij horen daar al vroeg bij te zijn! Als Gods Woord daar gelezen wordt, laat ze daarvan iets onthouden wat nuttig voor ze is. Laat ze iets vragen wat ze niet hebben begrepen of maak een toepassing van wat gelezen is.

Als zij Gods Woord gelezen of gehoord hebben, vraag ze dan maar wat zij daaruit onthouden hebben, wat zij hebben geleerd. Praat daarover met ze en vertel wat u is opgevallen en maak dat ook persoonlijk voor de kinderen.” Koelman is een voorstander van systematisch lezen. “Laat jongeren niet zomaar hier of daar een hoofdstuk lezen. Nee, lees eerst het Nieuwe Testament, daarna het Oude Testament. Lees ook eerst de gemakkelijkste delen van de Schrift en daarna pas de moeilijkste. Laat de kinderen ook niet nu en dan in Gods Woord lezen, maar laat ze dagelijks de Bijbel pakken en lezen. Niet heel veel hoofdstukken tegelijk, maar kleine gedeelten om die te overdenken en te onthouden. En als de jongeren kunnen schrijven, laat ze dan in de kerk de preken opschrijven en thuis overlezen.”

Uit het hoofd leren vindt de predikant van groot belang. “Laat kinderen belangrijke hoofdstukken uit Gods Woord helemaal of gedeeltelijk uit het hoofd leren. U moet als vader of moeder dat deel meerdere keren voorlezen en daarbij duidelijk aangeven wat voor belangrijke zaken daarin staan."

Welke belangrijke hoofdstukken gaat het dan om?

“Bijvoorbeeld Jesaja 55: O alle gij dorstigen, komt tot de wateren, en gij die geen geld hebt, komt, koopt en eet, ja, komt, koopt zonder geld en zonder prijs, wijn en melk. Of denk aan Mattheüs 5, de Bergrede. Of Johannes 14: Jezus zeide tot hem: Ik ben de Weg, en de Waarheid, en het Leven. Niemand komt tot den Vader dan door Mij.

Laat kinderen in het bijzonder veel uit de Spreuken van Salomo uit het hoofd leren, omdat die Spreuken zo kort, duidelijk en vol betekenis zijn. Ik noem een voorbeeld van verzen die ouders hun kinderen zouden kunnen leren of in een schrift kunnen laten opschrijven: Spreuken 2. Daar staat: Mijn zoon, zo gij mijn redenen aanneemt, en mijn geboden bij u weglegt, om uw oren naar wijsheid te doen opmerken, zo gij uw hart tot verstandigheid neigt, ja, zo gij tot het verstand roept, uw stem verheft tot de verstandigheid, zo gij haar zoekt als zilver, en naspeurt als verborgen schatten, dan zult gij de vreze des HEEREN verstaan, en zult de kennis Gods vinden (vers 1-5). Zo zijn er in elke hoofdstuk verzen te vinden.”

De Bijbelse gebeden zijn ook erg belangrijk. Ouders moeten kinderen leren aansluiting te zoeken bij Bijbelse gebeden. “Daar horen ook de ‘pleitredenen’ bij die in het gebed gebruikt moeten worden. En omdat de beloften van God bijzondere pleitredenen zijn in het gebed moeten ouders hun kinderen bijzondere beloften die God ons in Zijn Woord heeft gegeven, laten lezen en leren.”

Moeiteloos somt Koelman tientallen beloften op: beloften over de aanneming en verzoening met God, beloften over vergeving van de zonden, beloften over de Geest der heiligmaking, beloften van zegen voor die mensen die oprecht de middelen der genade gebruiken, beloften van hulp aan gelovigen tegen de verzoekingen.

En als jongeren niet zo’n zin hebben om te lezen in Gods Woord?

“Probeer het de kinderen zoveel mogelijk zo aangenaam mogelijk te maken. Als ze er weinig zin in hebben, moedig ze dan aan met vriendelijkheid en zachtheid. Maar als ze echt onwillig zijn, gebruik dan uw gezag om hen dat te gebieden, omdat u daar juist veel belang aan hecht. Als u hun zonden wil afleren, wijs dan op enkele teksten uit de Heilige Schrift en laat uw kinderen zien dat die zonde verboden is. Laat ze die teksten dan uit het hoofd leren, zodat ook van die kinderen gezegd kan worden, zoals van Timotheüs: En dat gij van kinds af de Heilige Schriften geweten hebt, die u wijs kunnen maken tot zaligheid, door het geloof. Timotheüs had de woorden Gods als het ware van zijn moeder en zijn grootmoeder ingedronken.”

Ouders moeten niet verdrietig en moedeloos worden, maar aanhouden tot de Heere hun kinderen zal zegenen. "Meng uw tranen maar met onderwijs en waarschuwingen. En als u alles gedaan hebt wat u kunt, huil dan over uw kinderen en bid voor hen tot God, opdat Hij alles zal bekrachtigen.”

‘To-the-point’

Voor oudvaders geldt maar al te vaak: veel geprezen, weinig gelezen. Begrijpelijk, want de predikanten uit vroeger eeuw waren bestudeerde mensen, die lange en ingewikkelde betogen schreven. Dat geldt ook voor Koelman: sommige hoofdstukken uit Plichten der ouders zijn ‘zwaar om te verstaan’. Tegelijkertijd is de vroegere voorganger van Sluis in zijn boekje af en toe verrassend actueel en schrijft hij regelmatig to-the-point. Dat maakt dat sommige van zijn adviezen de tand des tijds hebben doorstaan.

Daarom is het meer dan jammer de pennenvrucht van Koelman te laten verstoffen. In het ‘interview’ komen vraagsgewijs passages uit Plichten der ouders aan bod die betrekking hebben op Bijbellezen, een onderwerp waar Koelman veel over heeft geschreven. Af en toe iets aangepast en ingekort, zonder afbreuk te willen doen aan de oorspronkelijke inhoud.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen