Begrijp je wat je leest?

In de grondtaal staan heel veel indrukwekkende en belangrijke woorden, die door onze Statenvertalers heel nauwkeurig zijn ‘overgezet’ (vertaald) in het Nederlands. Dat betekent dat we een heel rijke Bijbelse woordenschat mogen hebben! Wat moeten we daar zuinig op zijn! Juist in onze tijd, omdat we heel veel van die mooie woorden zijn verloren. Wat is het dan ook belangrijk dat we heel dicht bij die Woordenschat gebracht worden en dat we die Woordenschat niet verliezen!

Weet je wat daarom ook heel belangrijk is? Dat we zo jong mogelijk bij die Schat gebracht worden! Daarom is er bij de GBS een methode ontwikkeld om kinderen die kunnen lezen heel dicht bij die moeilijke woorden en begrippen uit Gods Woord te brengen! Ze zullen waarschijnlijk niet al die moeilijke woorden begrijpen, maar ze leren ze wel! En bij het ouder worden zullen ze die woorden ook sneller herkennen en steeds meer met hun verstand gaan begrijpen. Wat natuurlijk veel belangrijker is: dat ze die woorden met hun hart mogen leren verstaan! Dat is het werk van de Heilige Geest, Die door de middelen heen dat grote wonder werken kan en wil.

Bijbelse woordenschat

Deze methode brengen we onder de aandacht van leerkrachten, maar ook van ouders. Zo kunnen we op school en thuis er alles aan doen om zo dicht mogelijk bij Gods Woord te leven. Nu is aan mij gevraagd of ik jullie zomaar eens mee wil nemen om te laten zien wat ik als dominee hierin mag doen. Soms nodigt een school mij uit om samen met leerkrachten van groep 1 t/m 8 eens na te denken over de moeilijke woorden in een Psalmvers en over belangrijke begrippen in een Bijbelse vertelling. In de groepen 3 en 4 kunnen meesters en juffen gebruik maken van kaarten waarop een ‘woord-web’ staat. Rondom het woord ‘gerechtigheid’ kun je bijvoorbeeld allerlei andere woorden zetten, zoals ‘recht’ en ‘onrecht’, maar ook ‘rechtvaardig’ of ‘rechteloos’. Zo leren kinderen dat al die woorden iets met elkaar te maken hebben. Door middel van een eenvoudig verhaal wordt dat woord dan uitgelegd. Dat woord staat in de Psalm die de kinderen moeten leren en vaak komt dat woord in een andere Psalm weer terug, zodat ze het gaan herkennen.

Maar we denken er ook over na hoe belangrijke begrippen, zoals ‘welbehagen’, ‘doodstaat’, ‘wedergeboorte’, ‘kennis van Christus’, ‘eeuwig wel en eeuwig wee’ een plaats moeten en mogen hebben in de vertelling. Zo zijn er nog veel meer uitdrukkingen die vaak in preken worden gebruikt, en die we in onze belijdenisgeschriften kunnen vinden. Vaak houd ik dan een korte inleiding over dit onderwerp en daarna gaan de leerkrachten zelf aan het werk. We zoeken dan een Bijbelse vertelling op die juist aan de beurt is en gaan dan in groepjes met elkaar bespreken of deze begrippen in de vertelling te vinden zijn en hoe we dat dan aan de kinderen het beste onder woorden kunnen brengen.

Bijvoorbeeld de vertelling over de roeping van Abram uit Genesis 12:1-8. Zou jij daar het begrip ‘welbehagen’ in kunnen vinden? Nee, het woord zelf staat er niet, maar als je goed leest, staat het er echt in! Denk maar eens na over deze vraag: Riep Abram tot God óf riep God Abram? Dat is niet moeilijk: God riep Abram! Dat is nu welbehagen. Wat is het dan belangrijk dat we dat woord ook gebruiken! Ook al zijn het nog maar kleuters, ze kunnen er wel van leren.

Bijbel met kanttekeningen

We denken ook na over het gebruik van de Bijbel met kanttekeningen. Ik hoorde eens van een leerkracht die in groep 4 al samen met de leerlingen bijna iedere dag een klein stukje leest uit de Bijbel met kanttekeningen. Een stukje dat precies past bij de Bijbelvertelling. Als alle leerkrachten dat zouden doen in iedere groep, dan zou onze Bijbelse Woordenschat veel groter zijn!

Er zijn ook wel eens dagen waarop heel veel onderwijzers en onderwijzeressen samen zijn om zich te bezinnen. Op die dagen (bijvoorbeeld georganiseerd door het KOC) worden er workshops gehouden. Wat is het ook waardevol als dominees bij zulke workshops betrokken worden om op die manier met de mensen uit het onderwijs in contact te komen en op deze manier elkaar tot een hand en een voet te zijn.

Ouderavonden

Soms nodigt een school mij uit om op een ouderavond te komen en daar een onderwerp te behandelen. Bijvoorbeeld: de Bijbel in het gezin. Uiteindelijk moet het daar beginnen! Net als bij Izak het altaar in het midden stond (Genesis 26:25), zo moet Gods Woord in het midden staan. Dat moet beslag leg gen op ons hoofd en hart! Jullie voelen wel aan dat de duivel heel veel middelen heeft om die plaats te verdringen. Denk alleen maar aan de moderne media, die veelal die plaats hebben ingenomen. Wat een grote gevaren! Daar hebben we voor te waarschuwen. Steeds weer, maar ook steeds meer!

Vertelling op school

Ik neem jullie nog even mee naar het laatste: de vertelling voor de klas! Je zult misschien denken: dat hoort toch niet bij een dominee? Zo af en toe vraagt een meester of juf aan mij om dat wel te doen. Dat is voor een dominee weer eens een goede oefening om moeilijke woorden en begrippen eenvoudig uit te leggen. Of mij dat altijd lukt, dat weet ik niet, maar ik mag het toch proberen! En wat is het mooi, als kinderen nog zo ontvankelijk luisteren. De Heere kan één woord gebruiken!

Grootste wonder

Weten jullie wat eigenlijk het ergste is? Vroeger konden veel mensen helemaal niet goed lezen, maar de ‘moeilijke’ woorden en begrippen kenden ze wel. Vooral, omdat er verschillende mensen in hun omgeving leefden, die mochten spreken van wat de Heere door Zijn Geest in hun harten had geleerd. Mensen, die door Gods Geest wedergeboren waren. Mensen, die heel dicht bij Gods Woord mochten leven in de tere vreze des Heeren. En zeker, die mensen zijn er nog, maar het getal wordt wel steeds kleiner. Daarom is het grootste wonder nodig in jullie leven: dat je de inhoud en betekenis van soms moeilijke woorden en begrippen mag leren kennen met je hart, eenvoudig geleerd door de Heilige Geest. Dan krijg je de Bijbelse Woordenschat echt lief en mag je de rijkdom van die schat bewonderen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen