1. Het belang van de eredienst

Waarom gaan wij zondag aan zondag twee keer of zelfs drie keer naar de kerk? Is het wel nodig om zo vaak naar de kerk te gaan? Een keertje minder kan toch ook geen kwaad? Steeds meer mensen zien het belang van de kerk en van de zondagse eredienst niet meer. Vele van hen keren geleidelijk aan de kerk de rug toe. Waarom gaan wij naar de kerk? Kun je daar een antwoord op geven wanneer je onkerkelijke klasgenoot of kollega daarnaar vraagt? Weet jij waarom je naar de kerk gaat? Ga je naar de kerk omdat het zo hoort, of omdat je anders moeilijkheden krijgt met je ouders? In dit hoofdstuk over de eredienst (= kerkdienst) willen we nagaan, wat het belang is van de zondagse eredienst.

Woordverkondiging

De verkondiging van Gods Woord staat in de kerkdienst centraal. Dat is te begrijpen, want het belangrijkste voor ons leven is dat we de Heere leren kennen. En hoe kennen wij God? Wel, zegt de Nederlandse Geloofsbelijdenis, "wij kennen Hem door twee middelen. Ten eerste door de schepping, onderhouding, en regering der gehele wereld (...) Ten tweede, geeft Hij Zichzelven ons nog klaarder en volkomener te kennen door Zijn Heilig en Goddelijk Woord, te weten, zoveel als ons van node is in dit leven, tot Zijn eer en de zaligheid der Zijnen" (art. 2). De mens leert God dus kennen door de natuur en door Zijn Woord, de Bijbel. Maar alleen voor de Heilige Schrift geldt wat we lezen in Psalm 19:8: "De wet des HEEREN is volmaakt, bekerende de ziel; de getuigenis des HEEREN is gewis, de slechte wijsheid gevende". De wet is Gods heilig Woord, zeggen de kanttekeningen. De Bijbel is nodig tot zaligheid. Het is het boek waarin de Heere Zijn wil aan mensen geopenbaard heeft. Daarin lezen we wat de Heere van de mens vraagt. Cyprianus heeft gezegd: "Wie de kerk niet heeft tot moeder, kan God niet hebben tot Vader".

De discipelen krijgen na Christus' opstanding de opdracht om de wereld in te gaan en te prediken: "Gaat heen in de gehele wereld, predikt het Evangelie aan alle kreaturen. Die geloofd zal hebben en gedoopt zal zijn, zal zalig worden; maar die niet zal geloofd hebben, zal verdoemd worden" (Mark. 16:15 en 16). De prediking gold dus niet alleen voor Israël, maar ook andere volkeren zouden gaan delen in het heil. Dat is wat God wil. Jezus zegt Zelf tegen Zijn discipelen: "Alzo is er geschreven, en alzo moest de Christus lijden, en van de doden opstaan ten derden dage; en in Zijn Naam gepredikt worden bekering en vergeving der zonden onder alle volken, beginnende van Jeruzalem" (Luk. 24:46,47).

Bij de prediking van het Woord des Heeren gaat het niet om verhaaltjes van mensen, maar om de boodschap van de Heere Zelf: "...bekering en vergeving der zonden onder alle volken". Prediken is "herauten", "uitbazuinen".

Deze boodschap wordt gericht tol mensen. Mensen die gezondigd hebben, mensen die de rug naar de Heere hebben toegekeerd, mensen die verdorven zijn. Het is op zich al een wonder dat de Heere nog wil spreken met mensen die niets van Hem willen weten. Indrukwekkend is in dit verband het begin van de Dordtse Leerregels als we daarin lezen en belijden: "Aangezien alle mensen in Adam gezondigd hebben en des vloeks en eeuwigen doods zijn schuldig geworden, zo zou God niemand ongelijk hebben gedaan, indien Hij het ganse menselijk geslacht in de zonde en vervloeking had willen laten en om de zonde verdoemen, volgens de uitspraken van de apostel: De gehele wereld is voor God verdoemelijk. Zij hebben allen gezondigd en derven de heerlijkheid Gods. En: De bezoldiging der zonde is de dood". (Hoofdstuk 1, par. 1).

In de eredienst wil de Heere Zijn Woord lalen verkondigen aan mensen die de dood hebben verdiend. Het antwoord op de vraag "Waarom ga je naar de kerk?" zal daarom in de eerste plaats moeten zijn: "Om te horen wat de Heere mij heeft te zeggen". Maar, met dat antwoord alleen zijn we er nog niet.

Evangelieverkondiging

Woordverkondiging heefl altijd een diepe inhoud. De Bijbel is namelijk niet zomaar een boek, waar we vrijblijvend tegenover kunnen staan. Het is Het Boek waarin de Heere Zich aan mensen openbaart. Alles in dat Woord draait om de komst van Christus. Maar, waarom is Zijn komst dan zo belangrijk? De Dordtse Leerregels zeggen: "Maar hierin is de liefde Gods geopenbaard dat Hij Zijn eniggeboren Zoon in de wereld gezonden heeft, opdat een iegelijk, die in Hem gelooft, niet verderve, maar het eeuwige leven hebbe" (Hoofdstuk 1, par. 2).

Woordverkondiging is dus Evangelieverkondiging. "En opdat de mensen tot het geloof worden gebracht, zendt God goedertierenlijk verkondigers van deze zeer blijde boodschap, tot wie Hij wil en wanneer Hij wil; door wier dienst de mensen geroepen worden tot bekering en het geloof in Christus, de Gekruisigde" (Hoofdstuk 1, par. 3).

In de eredienst wordl de boodschap van vrije genade door het werk van Christus aan mensen verkondigd. Alleen door Zijn verdienste kunnen er mensen zalig worden en zullen er ook mensen zalig worden. De oproep tot bekering en geloof in De Gekruisigde Christus wordt verkondigd in de eredienst. De zaken die aan de orde komen zijn van het allergrootste belang. Het zijn zaken die van eeuwigheidsbelang zijn. Het Woord predikt de mens de weg der zaligheid in Jezus Christus. "En de zaligheid is in geen Ander; want er is ook onder de hemel geen andere naam, die onder de mensen gegeven is, door welke wij moeten zalig worden" (Hand. 4:12).

Waarom ga je dan naar de kerk? Tijdverdrijf? Gewoonte? Of omdat het moet? Nee, dat zal niemand hardop zeggen. De meesten zullen zeggen: Om het Woord te horen. Maar dat Woord vraagt om een antwoord. "Een iegelijk dan die deze Mijn woorden hoort en dezelve doet, dien zal Ik vergelijken bij een voorzichtig man, die zijn huis op een steenrots gebouwd heeft". (Matth. 7:24). De Heere Zelf vraagt in de eredienst: Wat doe je met Mijn Woord? Wat doe jij met Mijn Zoon? Of: wat heeft Mijn Woord met jou gedaan? Dat is de klem van de prediking. We kunnen daar niet vrijblijvend tegenover staan. In het gewaad van Zijn Woord vraagt Christus in de eredienst: "En gij, wie zegt gij dat Ik ben?"

Een werkplaats

De kerkdienst wordt wel eens "de werkplaats van de Heilige Geest" genoemd. De Heere Jezus heeft tegen Zijn discipelen Zelf gezegd: "En Ik zal de Vader bidden, en Hij zal u een andere Trooster geven, opdat Hij bij u blijve in der eeuwigheid; namelijk de Geest der waarheid..." (Joh. 14:16 en 17a). En wat doet de Geest? "En Die gekomen zijnde, zal de wereld overtuigen van zonde, en van gerechtigheid, en van oordeel (...) Maar wanneer Die zal gekomen zijn, namelijk de Geest der waarheid, Hij zal u in al de waarheid leiden, want Hij zal van Zichzelven niet spreken, maar zo wat Hij zal gehoord hebben, zal Hij spreken, en de toekomende dingen zal Hij u verkondigen. Die zal Mij verheerlijken; want Hij zal het uit het Mijne nemen, en zal het u verkondigen" (Joh. 16:8,13 en 14).

De eredienst... de werkplaats van de Heilige Geest. Immers, daar staat Christus en zijn verlossingswerk centraal. En daar gaat het toch om. De Geest werkt in het hart van schuldige mensen een andere gezindheid, door de genade van Christus naar het welbehagen des Vaders. Hij gaat de wereld (en dat zijn mensen die niet in Jezus geloven) overtuigen van zonde, van gerechtigheid, en van oordeel. De Geest geeft mensen onderwijs in wat Christus wil zijn voor Zijn gemeente.

Naarstiglijk komen

Paulus zegt in Romeinen 10: "Zo is dan het geloof uit het gehoor, en het gehoor door het Woord Gods". Wat een schatten worden er dan in de eredienst uitgedeeld! Schatten van eeuwigheidswaarde. De Heidelbergse Catechismus spreekt bij de behandeling van het gebod over de sabbath van een "naarstiglijk komen". Het woord "naarstig" wijst op een gedrevenheid. Dat houdt in dat we niet naar de kerk gaan om onze ouders tevreden te stellen of omdat het zo hoort, niet om de schijn van het godsdienstig leven op te houden. Nee, naarstig gaan, ons opmaken, ons er voor klaar maken, zodat we gericht zijn op wat ons verkondigd zal worden van Godswege.

Daar waar het Woord gepredikt wordt, wil God in Zijn grondeloze barmhartigheid gaven uitdelen. "Gij hebt gaven genomen om uit te delen onder de mensen; ja, ook de wederhorigen, om bij U te wonen, o HEERE God" (Ps. 68:19b). Daar wil Hij troosten het hart dat schreiend tot Hem vlucht.

De katechismusprediking

De dienaars zullen alomme des zondags, ordinaarlijk in de namiddagse predikatie, de somma der christelijke leer in de katechismus, die tegenwoordig in de Nederlandse kerken aangenomen is, vervat, kortelijk uitleggen, alzo, dat dezelve jaarlijks mag geëindigd worden, volgende de afdeling van de katechismus zelve daarop gemaakt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen