Barmhartigheid

A. De barmhartige Samaritaan

Barmhartigheid

a) Toonbeelden van onbarmhartigheid zijn in deze geschiedenis: de moordenaars, de priester en de Leviet. De priester en de Leviet hadden zichzelf meer lief dan hun naaste in nood. Ze waren egoïstisch. En wij?
b) De Samaritaan, een vijand nog wel, houdt stil en helpt de zwaar gewonde man, hoewel hij zelf ook in gevaar verkeert. Hij is wèl barmhartig. Wat een schrijnend contrast.
c) De les die de Heere Jezus ons wil leren is, dat ook wij in ons leven het voorbeeld van de barmhartige Samaritaan moeten navolgen. Jezelf wegcijferen voor de ander; jezelf uit liefde "opofferen" voor je naaste.

De wet (vs. 26)

Een afkorting die altijd gebruikt werd voor de Wet, de Profeten en de Geschriften. In deze drie delen is het Oude Testament door de Joden ingedeeld.

Gij zult de Heere...(vs. 27)

Wij moeten volkomen liefde betonen aan God en de medemens. Ons hele leven en ons hele lichaam moet op de eer van God en het heil van de naaste gericht zijn. Dat vers is een samenvoeging van Deut. 6 vers 5 en Lev. 19 vers 18. In de tekst uit Deuteronomium gaat het over de liefde tot God en in die uit Leviticus om de liefde tot de naaste.

Naaste (vs. 29)

Over de vraag wie nu eigenlijk je naaste was, werd veel gepraat door de Joden. Voor de meesten van hen stond als een paal boven water dat de Samaritaan noch de heiden, je naaste was. Die behoorden niet tot het Joodse volk, die moesten bestreden en gehaat worden.

Jericho (vs. 30)

Deze stad ligt in het Jordaandal en dat betekent dat ze in een vruchtbare streek ligt. Er woonden veel priesters en Levieten in deze stad. Zij moesten zorgen voor het levensonderhoud van hun ambtsbroeders in Jeruzalem. Vandaar dat zij veel langs deze weg reisden.

Samaritanen (vs. 33)

Toen het tien-stammenrijk naar Assyrië werd weggevoerd (722), liet de Assyrische koning (Pul) allerlei vreemde volken in Samaria en omgeving wonen. Deze vermengden zich met de Israëlieten die waren blijven wonen. Ze werden Samaritanen genoemd. Hierdoor hielden ze er een godsdienst op na, waarbij zowel gesneden beelden (=afgoden) als de Heere gediend werden.

Olie en wijn (vs. 34)

Dit waren gewone huismiddelen die een reiziger meestal wel bij zich had. Wijn werd gebruikt om de wond schoon te maken en olie om de pijn te verzachten.

Twee penningen

Het loon voor twee dagen werken.

Naaste (vs. 36)

Wie is mijn naaste? Wiens naaste ben ik? De eerste vraag is de vraag van de wetgeleerde. De vraag is egoïstisch, ze gaat uit van de mens zelf. Als de egoïstische mens over deze vraag nadenkt dan probeert hij de kring van zijn naasten zo klein mogelijk te maken, want dan hoeft hij ook maar weinig mensen lief te hebben. De tweede vraag is de vraag van Jezus. Hierbij wordt uitgegaan van de ander. Welke medemens mag mijn hulp en liefde inroepen?

De weg Jeruzalem-Jericho

Deze weg is 28 km en daalt 1 km. Hij voert door een woeste, rotsachtige streek, onvruchtbaar en onbewoonbaar, altijd eenzaam en 's zomers gloeiend heet.

B. De verlamde genezen

Barmhartigheid

Jezus laat ons in dit verhaal zien dat geestelijke barmhartigheid (vergeving van zonden) vóór lichamelijke barmhartigheid (genezing) gaat. Dus vergeving van zonden is belangrijker dan gezondheid!
Opmerking: Jezus kan genezing schenken omdat Hij de zonde, en daarmee ook de gevolgen van de zonde, door Zijn lijden en sterven heeft overwonnen . De vrienden bewijzen barmhartigheid aan hun zieke vriend. Ze worden er zelf niet beter van, ze verdienen er niets mee, ze blijven helemaal op de achtergrond. Ze doen dit gedreven door het geloof in Jezus (Lukas 5 vers 20) en uit liefde tot en medelijden met hun zieke vriend. Op deze wijze moeten ook wij barmhartigheid betonen aan onze medemensen. In deze geschiedenis en ook in andere, komt de onbarmhartigheid van de schriftgeleerden naar voren. In plaats van blij te zijn dat Jezus de zonde van de verlamde vergeeft, zitten ze vol kritiek en haat.

Zonde en ziekte

De Joden meenden (denk b.v. ook aan Job's vrienden) dat ziekte en ellende rechtstreekse straffen zijn voor begane zonden en dat, waar nog ziekte is, geen volkomen vergeving is. Jezus brengt hier een blijde boodschap. Zijn woorden laten zien, dat iemand die aan de gevolgen van de zonde lijdt (misschien levenslang) toch volle vergeving van zonden ontvangen kan hebben.

Kapernaüm

Kapernaüm was een stad in Galilea, aan de noordkust van het meer van Galilea. Dicht bij dit dorpje mondt de Jordaan uit in dit meer.

Beddeken

In het oosten is een beddeken een heel eenvoudig lichtmatje, hoogstens een dun matrasje, dat kon worden opgerold.

Huizen

Huizen dienden in het oosten niet om steeds in te verblijven, maar alleen om te slapen, dingen in op te bergen, en te schuilen bij slecht weer. Vaak waren de huizen daarom sober ingericht. De eenvoudige huizen bestonden meestal uit één vertrek. Er was één deur en soms één raam. De huizen waren gemaakt van natuursteen, aangevuld met leem of tichelsteen (d.w.z. bakstenen en tegels van leem, in de zon opgedroogd of in het vuur gehard). De daken waren meestal plat, gevormd door ruwe boomstammen op de muren te leggen, waarna men de tussenruimte aanvulde met een vlechtwerk van takken en leem of tegels (tichelen). In ons verhaal is dit laatste het geval, zodat men, door enkele tegels weg te breken, een opening kon maken van + 50 cm breed en 2 m lang; dus groot genoeg om er een persoon liggend door neer te laten. Meestal was er aan de buitenkant een trap naar het dak. Het platte dak had vaak een omheining (hek of muur) om niet van het dak te vallen (wet van Mozes).

C. De vergeten zieke in Bethesda

Barmhartigheid

a) Iedereen is natuurlijk vol van het feest in Jeruzalem. Hoe gemakkelijk vergeet je dan de zieke mensen. En zij kunnen het feest niet meevieren. Maar de Heere Jezus vergeet hen niet. Hij zoekt ze op in de ziekenzaal.
b) 38 jaar is de man ziek. Iedereen is hem vergeten. Niemand, die zich om hem bekommert. Niemand, die hem in het water helpt. Na 38 jaar heeft de zieke man alle hoop op barmhartigheid verloren.
c) In plaats van samen met die man blij te zijn voor zijn genezing, zijn de Joden kwaad, omdat volgens de uitleg daarvan door de wetgeleerden het sabbathsgebod wordt overtreden. Ze denken er niet aan wat het voor die man moet betekenen om na 38 jaar weer gezond te zijn.
d) De Heere Jezus heeft Zich over de man ontfermd wat zijn ziekte betreft. Maar de Heere Jezus doet nog meer. Hij waarschuwt de man ook voor de toekomst. Nu is er nog een mogelijkheid tot vergeving van zijn zonden. Als hij niet gelooft en de zonde blijft doen, komt er eens een dag waarop geen vergeving meer is.... opdat u niet wat ergers geschiede, wanneer u misbruik maakt van de betoonde barmhartigheid.

Feest (vers 1)

Het is niet duidelijk welk feest dit geweest kan zijn. De kanttekeningen veronderstellen dat het het Pascha was.

Schaapspoort (vers 2)

Waarschijnlijk bevond deze poort zich ten noordoosten van Jeruzalem. Neh. 3 vers 1. Hij is gebouwd in de tijd van Nehemia.

Badwater

Dit was een bron die uitliep in een vijver. Ook nu zijn er in het oostelijk deel van Jeruzalem nog minerale vijvers. Diep onder het huidige Jeruzalem meent men het badwater Bethesda ontdekt te hebben.

Bethesda

Huis van barmhartigheid

Sabbath (vers 9)

Rustdag. Deze dag is door God aan Israël gegeven om te rusten van het dagelijks werk en om die dag in het bijzonder te gebruiken om de gemeenschap met God te zoeken. Elke arbeid niet noodzakelijk voor mens en dier, was door God verboden. De Farizeeën hebben er echter vele nauwgezette bepalingen bij gemaakt. De wet van God werd zo mishandeld, dat er van Gods bedoeling met Zijn wet niets meer overbleef. Het werd een dag van ge- en verboden in plaats van een dag om God te dienen.

Zondig niet meer (vers 14)

Het hoeft niet te betekenen, dat een bepaalde zonde de oorzaak van zijn ziekte was. De genezing roept op tot geloof in Jezus, de Zoon van God en tot dankbaarheid jegens God, wegens de ontvangen genezing.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen