6. Voor of tegen?

Uit het voorafgaande blijkt dat in de Bijbel geen rechtstreeks antwoord wordt gegeven op de vraag of orgaantransplantatie geoorloofd is. Er bestaat onder christenen verschil van mening over dit onderwerp.

Voor- en tegenstanders gaan er vanuit dat de mens als beelddrager Gods het leven heeft gekregen van Zijn Schepper. Beiden aanvaarden het verbod van God om eigenmachtig over het leven en het lichaam te beschikken. Toch nemen beiden een verschillend standpunt in ten opzichte van orgaantransplantatie.

Tegenstanders

De tegenstanders van orgaantransplantaties zijn in twee hoofdgroepen te verdelen.

1. Zij die bezwaren hebben tegen elke vorm van transplantatie.

2. Zij die geen bezwaren hebben tegen transplantatie op zich, maar wel tegen ethische aspekten van de handelingen rond de transplantatie.

Wie kennis neemt van de globale bedragen die gemoeid zijn met verschillende transplantaties, kan zich  voorstellen dat de overheid, ziekenfondsen en particuliere verzekeraars de ontwikkelingen met bezorgdheid gadeslaan. De prijs van  een "tweedehandslever" komt op zo'n 200.000 gulden, exclusief voor- en nabehandeling. Voor een niertransplantatie moet al gauw 100.000 gulden worden neergeteld (all-in) en ook de prijs van een ruilhart liegt er niet om: afhankelijk van voor- en nabehandeling ergens tussen de 80.000 en 200.000 gulden. En de aanvraag om te mogen beginnen met een experiment met alvleeskliertransplantaties ligt ook al op de burelen van het ministerie van Onderwijs. Binnen afzienbare tijd zal het zover zijn, dat vrijwel alle organen kunnen worden getransplanteerd, uitgezonderd de hersenen. De vraag dringt zich op of aan deze ontwikkelingen geen paal en perk moet worden gesteld. De kosten van de gezondheidszorg hebben reeds nu het astronomische bedrag van 32 miljard bereikt. Dat is bijna tien procent van het nationaal inkomen.

Het Rode Kruis heeft een beroep gedaan op het Nederlanse volk om bij overlijden organen of weefsels ter beschikking te stellen van de medemens. Het is wat merkwaardig gezegd, dat men van alles kan gebruiken: het hoornvlies van een oog, een nier, maar ook verschillende soorten weefsel. De eerste reaktie op die oproep was overweldigend. Men had niet voorzien dat deze vraag op zo velen zulk een diepe indruk zou maken. Het b1ijkt dat er in ons volk een grote bereidheid is om medemensen van dienst te zïjn met datgene wat van organen of weefsels bij het overlijden nog bruikbaar is. 

Overgenomen uit Terdege 1e jrg. nr. 14

Zij die bezwaren hebben tegen elke vorm van transplantatie

- God geeft een iegelijk zaad zijn eigen lichaam (1 Kor. 15:38). Men legt deze tekst zo uit dat elk mens zijn eigen lichaam heeft en daarom geen organen aan een ander mag afstaan.

- Er zijn gevoelsmatige bezwaren tegen het feit dat er in het lichaam van een geliefde dode gesneden wordt. Dergelijke bezwaren mogen niet aan de kant geschoven worden met een uitdrukking als "sentimentele overwegingen". Men bedenke hierbij dat het bijna altijd gaat om mensen die een smartelijk verlies hebben geleden.

- Er zijn bezwaren tegen de sfeer waarbinnen propaganda gemaakt wordt voor het schrijven van een codicil: Wie zijn organen bij het sterven afstaat geeft aan zijn dood een bepaalde zin. Vanuit deze gedachtengang mag geen codicil geschreven worden. Bijbels blijft de dood: straf op de zonde (Gen. 3:19). Voor Gods kinderen is de dood echter een "ontslapen", een doorgang tot het eeuwige leven.

Zij die geen bezwaren hebben tegen transplantatie op zich, maar wel tegen ethische aspekten van de handelingen rond de transplantatie

- "Hersendode" patiënten zijn pas dan overleden wanneer, naast afwezigheid van elektrische aktiviteit in de hersenen, ook de lichamelijke funkties (als hartslag en ademhaling) afwezig zijn. Dan is het tijdstip van orgaanuitneming in vele gevallen voorbij (voor bijv. de nieren geldt dat de bloeddruk gedurende een bepaalde tijd, niet een te lage waarde mag hebben omdat dan de nierfunktie vermindert en ophoudt).

- De ethische problemen rond (het tijdstip van) de orgaanuitneming: Is het verantwoord om organen weg te nemen voordat de kunstmatig op gang gehouden ademhaling en bloedsomloop zijn beëindigd? Mag men de "hersendode" patiënt ten behoeve van transplantatie "levend" houden door bijv. kunstmatige beademing?

Voorstanders

De voorstanders van orgaantransplantatie dragen de volgende argumenten aan:

- Vóór het sterven is het lichaam tempel van de Heilige Geest (1 Kor. 6:19). Na het sterven geldt dat het gebeente bewaard blijft tot de jongste dag (1 Kor. 15:22). Uit het feit dat na het sterven het lichaam vergaat (Gen. 3:19) mag afgeleid worden dat het lichaam geen eenheid meer vormt. Het lichaam valt uit elkaar. Wie een orgaan afstaat kan dat tenietgaan niet keren. Hij kan slechts een bepaald orgaan ten dienste van de medemens stellen.

- Het lichaam moet na de dood met eerbied behandeld worden. De Bijbel geeft ons echter geen direkt gebod om ons gehele lichaam te begraven (bijv. Jacob en Jozef lieten zich ook balsemen).

- Het motief om eventueel organen af te staan is naastenliefde: met het afstaan van een orgaan kan de gezondheid en het welzijn van de naaste gediend worden. Dit is nog altijd de eis van de tweede tafel van de Tien Geboden.

Wel worden een aantal grenzen aangegeven:

- Het stervensproces van de donor mag niet ten behoeve van de transplantatie versneld worden.

- De transplantatie mag niet de organen betreffen die de identiteit van een persoon bepalen (zoals de hersenen en de delen die direkt met de voortplanting te maken hebben omdat zich hierin de dragers van de erfelijke eigenschappen bevinden).

- Donor en ontvanger moeten de beslissing in afhankelijkheid van God en onder Zijn leiding nemen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen