1. Verslaving

Wanneer kun je spreken van "gebruik" en "misbruik" van middelen?

Is er verschil tussen verslaving en gewoontevorming?

Wat is verslaving eigenlijk?

Deze en andere vragen komen in deze schets aan de orde. Verslaving is een vaag en algemeen begrip. In de literatuur worden verschillende omschrijvingen aan dit begrip gegeven. Welke definitie we ook nemen, het blijkt dat iemand verslaafd is, wanneer hij geen baas meer is over zijn gedrag. Hij is als het ware gebonden, vers-slaaf-d.

Vormen van verslaving

Wanneer we aan verslaafd-zijn denken, komen verschillende woorden in ons op: drugs, alkohol en tabak.

Dit zijn wel de drie bekendste middelen waaraan men verslaafd kan raken. Deze zullen dan ook in deze schets aan de orde komen.

Er zijn echter ook andere vormen van verslaving, maar die worden eerder geaksepteerd dan bovengenoemde drie. Iemand kan bijvoorbeeld verslaafd zijn aan zijn werk of aan één of andere hobby. Een ander is een slaaf van de sport. Ook kunnen we in dit verband denken aan de vormen van verslaving zoals de Bijbel die tekent: het slaaf zijn van de zonde (Rom. 6:6), maar ook van het wetticisme (Rom. 7:1), van de begeerte (Titus 3:3), van de goden die in werkelijkheid geen goden zijn (Gal. 4:8), van de beginselen van deze wereld (Gal. 4:3 en 9).

Ook eerzucht, geldzucht, enz. kunnen als vormen van verslaving bestempeld worden.

Gewoontevorming

Toch kan er niet altijd over verslaving worden gesproken. Het gebruik van de dagelijkse kopjes koffie is geen vorm van verslaving, alhoewel het voor de meeste mensen zo is dat zij hun koffie niet graag missen. In dit geval is het beter om te spreken van gewoontevorming. Het gaat dan om dingen die op zichzelf niet voor het leven noodzakelijk zijn, maar waar wij niet graag afstand van doen. Het verschil met verslaving is, dat er bij gewoontevorming geen sprake is van ver-slaaf-d zijn. Er zijn veel stoffen die verslavend werken, maar waardoor geen gedragsverandering veroorzaakt wordt.  Bijvoorbeeld: de roker voelt zich wel prettiger, maar zijn gedrag verandert niet.

Gewenning

We kunnen van gewenning spreken wanneer iemand van een bepaalde stof op den duur een steeds hogere dosis nodig heeft om hetzelfde gewenste effekt te bereiken.

Afhankelijkheid

Bij het begrip "afhankelijkheid" moeten we onderscheid maken tussen lichamelijke en psychische afhankelijkheid.

Psychische afhankelijkheid kan samengaan met lichamelijke afhankelijkheid, maar kan ook zonder deze optreden. Er wordt gesproken over psychische afhankelijkheid wanneer iemand de stof niet meer kan missen. Het staken van roken levert bij iemand die ca. 7 sigaretten per dag rookt geen lichamelijke problemen op, maar de ex-roker voelt wel een sterk verlangen naar tabak. Hier treedt een psychische afhankelijkheid op zonder de lichamelijke afhankelijkheid.

Lichamelijke afhankelijkheid duidt aan dat iemand niet meer buiten een bepaalde stof kan doordat er bij onthouding lichamelijke klachten en stoornissen ontstaan. Er treden dus onthoudingsverschijnselen op, die weer opgeheven worden wanneer de stof ingenomen wordt.

In verband met verslaving kunnen de volgende aspekten onderscheiden worden:

1. gewoonte.

2. psychische (emotionele) afhankelijkheid. Wanneer deze optreedt, spreekt men van verslaving.

3. lichamelijke afhankelijkheid. Ook dan spreekt men van verslaving. Onthoudingsverschijnselen treden op wanneer het middel niet gebruikt wordt.

4. gewenning. Steeds grotere doses zijn nodig om hetzelfde effekt te bereiken. Hierbij wordt lichamelijke afhankelijkheid zeer ernstig.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen