3. Mag je diskrimineren?

Mogen we diskrimineren? De vraag kan nu ook luiden: mogen we ongerechtvaardigd onderscheid maken?

We zijn het allemaal met elkaar eens dat we niet mogen diskrimineren.

Toch is er verschil tussen het "nee" van de humanist en het "nee" van de christen.

Antwoord van de humanist

Vrijwel elke beweging gaat uit van het humanistisch principe. Zo vinden we in het marxisme en het socialisme enz. de gedachten van het humanisme terug. Vandaar dat het antwoord van "de humanist" belangrijk is. Vele andere antwoorden zijn variaties hierop.

Het woord "humanisme" staat in verband met het latijnse woord "humanum"; dit betekent "het menselijke". Het humanisme streeft naar "waarachtige" menselijkheid.

In dit streven wordt vooral de nadruk gelegd op de vrijheid van de mens en de harmonieuze ontplooiing van zijn menselijkheid. Het humanisme wil de beweging zijn van mensen die zich verbinden tot het respekteren van de menselijke waarden. De humanist zegt: Ik heb mijn naaste lief omdat hij net als ik zelf, een individu is van het soort "mens".

De norm om naar te leven vindt de humanist alleen in de mens zelf.

Op grond van deze norm zegt het humanisme dat we niet mogen diskrimineren.

Vooral door de liberaal-humanistische visie op de mens is men gekomen tot de "Universele verklaring van de Rechten van de Mens". Deze werd in 1948 door de lidstaten van de Verenigde Naties goedgekeurd. Daarin werden aan iedereen rechten en vrijheden toegekend, zonder onderscheid van welke aard, zoals ras, kleur, geslacht, taal, godsdienst, politieke of andere overtuigingen (art. 2). Sindsdien spreken we over mensen-rechten. In een dergelijk denkklimaat kon het Voorontwerp van een Wet gelijke behandeling ontstaan.

Ons antwoord

Ook ons antwoord op de vraag of we mogen diskrirnineren is "nee". Is er nu verschil tussen het humanistische "nee" en het "christelijke "nee"?

Inderdaad is er verschil tussen beide antwoorden. Het verschil is daarin gelegen dat het gebaseerd is op verschillende normen. Volgens het humanisme is diskriminatie verkeerd op grond van het feit dat men vindt dat de mens zijn naaste (medemens) moet liefhebben. Deze norm is afgeleid van de mens zelf, dus de mens is norm voor zichzelf. Voor de christen is diskriminatie verkeerd omdat de Bijbel, als het onfeilbaar Woord van God, deze wijze van omgaan met de medemens verbiedt.

De humanist zegt dat de mens niet mag diskrimineren, maar zijn naaste moet liefhebben omdat ieder mens hetzelfde is. De christen zegt dat de mens niet mag diskrimineren, maar zijn naaste moet liefhebben omdat God het in Zijn Woord eist.

De liefde tot God is in het humanistisch denken verdwenen. De eerste tafel van de wet is in stukken gegooid en daardoor is de naastenliefde een karikatuur geworden. Je moet je naaste liefhebben, omdat jouw naaste op precies dezelfde manier "gemaakt" is, naar jouw eigen beeld. Is de naastenliefde dan niet ten diepste eigenliefde?

De christelijke naastenliefde is vrucht van de liefde tot God. God eist van de mens naastenliefde, omdat de naaste geschapen is naar het beeld Gods.

Aan het voorgaande moet worden toegevoegd dat in Gods ogen ieder mens gelijk is. Paulus zegt immers dat er geen onderscheid is, want "...zij hebben allen gezondigd en derven de heerlijkheid Gods" (Rom. 3:23). Ieder mens is in zonde gevallen. Vrijwillig hebben alle mensen de rug naar God gekeerd. Zo geldt het dan voor ieder mens: "Zo dan, gelijk door één misdaad de schuld gekomen is over alle mensen tot verdoemenis..." (Rom. 5:18).

Ieder mens is zondig. Johannes zegt: "Indien wij zeggen dat wij geen zonde hebben, zo verleiden wij onszelven, en de waarheid is in ons niet. Indien wij zeggen dat wij niet gezondigd hebben, zo maken wij Hem tot een leugenaar, en Zijn Wooord is niet in ons" (1 Joh. 1:8 en 10).

Als zodanig is er geen onderscheid tussen mensen. Wanneer iemand wel onderscheid maakt op grond van het zondige bestaan van de mens, is dit een ongerechtvaardigd onderscheid. En ongerechtvaardigd onderscheid maken is diskrimineren.

God eist naastenliefde van de mens. De christelijke naastenliefde gaat uit van de gedachte dat de mens onbekwaam is tot enig goed en geneigd tot alle kwaad. Deze gedachte vindt zijn grond iri het feit dat de mens in de zonde gevallen is en de verdoemenis Gods onderworpen is.

In Matth. 22:37-40 lezen we: "Gij zult liefhebben de Heere uw God met geheel uw hart en met geheel uw ziel en met geheel uw verstand. Dit is het eerste en het grote gebod. En het tweede aan dit gelijk is: Gij zult uw nassten liefhebben als uzelven. Aan deze twee geboden hangt de ganse wet en de profeten".

God eist van de mens liefde tot God en de naaste. Het gebod om de naaste lief te hebben wordt gelijk gesteld aan het gebod om God lief te hebben ("En het tweede aan dit gelijk"). We mogen dus de naastenliefde niet losmaken van de liefde tot God.

Mogen wij diskrimineren?

Nee, ongerechtvaardigd onderscheid maken is verkeerd. Wat betekent dit in de praktijk?

Voorbeeld: Een jongen en meisje besluiten om samen te wonen. Ze huren een huis in een nieuwbouwwijk, en willen voordat ze gaan trouwen elkaar eerst leren kennen. Al snel komen ze in aanraking met hun buurvrouw. Deze vrouw weet dat ze samenwonen. Deze praktijk van samenwonen keurt ze ten strengste af. Ze laat dit op alle gebied blijken en kan zelfs de burgerlijke fatsoensregels, zoals bijv. het groeten van elkaar, niet opbrengen. Overigens is de buurvrouw een bijzonder aardig mens, want tegen de andere buren, een jong getrouwd, stel is zij uitermate vriendelijk. .

Is het gedrag van de buurvrouw in bovenstaand voorbeeld goed te keuren?

Diskrimineert deze vrouw of niet?

De buurvrouw is van mening (oordeel) dat samenwonen verkeerd is. Dit komt ook tot uiting in haar handelingen; de één behandelt zij vriendelijk, maar de ander niet. Zij maakt dus onderscheid tussen de buren die samenwonen en de buren die getrouwd zijn.

De vraag is nu of dit onderscheid gerechtvaardigd is. Om dit te bepalen moeten we ons afvragen op grond waarvan zij onderscheid maakt. Het antwoord hierop is dat zij onderscheid maakt op grond van de huwelijkse staat. De buren die getrouwd zijn, behandelt zij beter dan de buren die samenwonen. Is dit geoorloofd? Nee, aangezien zij op zo'n wijze onderscheid maakt, dat uit haar handelingen blijkt dat ze de een beter vindt dan de ander. Het is juist hierin dat de fout gemaakt wordt. De buren die samenwonen, leven in zonde. Dit is niet goed te praten, zij mag de buren daar ook op wijzen. Het is zelfs haar roeping om op de zondige levenswijze te wijzen.

Ook wij mogen de zondige levenswijze niet goed praten. Samenwonen is zonde. We moeten echter wel bedenken dat we van nature allen zondige mensen zijn. Wie dat beseft, zal met de daad laten blijken niet boven de ander te staan. Met bewogenheid om het zieleheil van de ander zal getracht worden de ander zijn zondige levenswijze te laten inzien.

Deze bewogenheid moet gepaard gaan met oprechtheid. Paulus zegt in Filip. 2:14 en 15: "Doet alle dingen zonder murmureren en tegenspreken, opdat gij moogt onberispelijk en oprecht zijn, kinderen Gods zijnde, onstraffelijk in het midden van een krom en verdraaid geslacht, onder welke gij schijnt als lichten in de wereld".

De buurvrouw in het genoemde voorbeeld maakt op een verkeerde wijze onderscheid. Uit haar handelwijze blijkt dat zij de één beter acht dan de ander.

En dat is verkeerd.

De vraag kan nu opkomen: Mag je dan helemaal geen onderscheid maken? In het volgende hoofdstuk hopen we hier verder op in te gaan.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen