Schelden en Tieren

Verziekte taal

Het stond in de krant. Tijdens de bekerkwartfinale Ajax-Feyenoord, begin maart 1995, zaten de tribunes van het stadion vol met enthousiaste supporters. Feyenoord begon te verliezen. De Rotterdamse supporters werden kwaad en met wel duizend tegelijk scholden ze de trainer van Ajax uit. En hoe! De spreekkoren gooiden hem bewust het verdriet om zijn overleden vrouw in het gezicht. "Van Gaal, die had een kankerwijf!" 'zongen' ze. En nog veel meer. Is dat niet verschrikkelijk? Als je iemand die gevreesde ziekte toewenst of als iemand al ziek is. Waarom roepen mensen dat? Om iemand pijn te doen. Om te kwetsen. En dan op zo'n manier. Het kan ook veel minder. Er zijn andere ziekten, die wij niet meer zo kennen: tyfus (een heel gevaarlijke infectieziekte), tering (waarbij iemand steeds zwakker wordt, bijvoorbeeld bij een longziekte) of 'k(o)lere', dat is cholera (een dodelijke darmziekte). Als je niemand kent die zo'n ziekte heeft, lijkt het minder ernstig en gebruik je zo'n woord eerder. Of je wenst iemand de dood toe, zodat zijn lichaam weg- of 'oprot'. Had je nog nooit van de betekenis van die scheldwoorden gehoord? Bedoel je dat allemaal niet, als jij dat zegt? Waarom gebruik je dat woord dan? Omdat 'iedereen' dat doet? Natuurlijk is het niet minder erg, als je niet weet wat je eigenlijk zegt. Zulke scheldwoorden kunnen echt niet. Sommige worden al zolang gebruikt, dat je niet eens meer in de gaten hebt dat ze een ziekte bedoelen, denk maar aan het werkwoord 'pesten'. Vroeger mocht je dat niet zeggen, als je een beetje opvoeding kreeg; tegenwoordig gebruikt de regering het zelfs, je ziet hoe belangrijk het is om na te denken bij wat je zegt. Je taalgebruik moet zorgvuldig zijn.

Op het randje

Je weet zelf ook dat er veel andere woorden zijn die je 'niet mag zeggen'. Kleine kinderen horen ze al op straat en zeggen ze na. Ze begrijpen er niets van, maar ze vinden het wel stoer, die 'vieze' woorden. Misschien doe jij dat niet meer. Maar vergeet je dan niet die schuine mop die je pas vertelde? Of die een ander vertelde en waarom jij lachte?
Wat kun je ook schelden met schuttingwoorden! Lichaamsdelen, juist die waarvan de Heere wil dat we ze bedekken, schreeuw je over straat. Of je zegt ze zomaar, terwijl je niet eens kwaad bent. Het lijkt wel of die woorden normaal zijn. Je denkt er misschien niet eens bij na dat je ze gebruikt.
Is dit overdreven? Mag je dan niets meer zeggen? Als je eerlijk bent, moet je toegeven dat al dat stoere taalgebruik niet kan en niet mag. Als je ouders het zouden horen... En God dan? Hij hoort het, woord voor woord. En Hij neemt het ernstig. Ook al lachen je vriend(inn)en er allemaal om.

Een gezonde manier

Ja maar, zeg je misschien, je hebt een leraar die ook zo vaak een dubbelzinnige opmerking maakt. Hij vindt zichzelf nogal lollig. Hij denkt dat hij zo populair wordt en wie weet wordt hij dat nog ook. Dan geeft die man een heel verkeerd voorbeeld. Een volwassene moet ook op z'n woorden letten. Wat jammer als iemand geen andere manieren weet om een leuke sfeer in de klas te krijgen. Je kunt met woorden zoveel meer doen!
Als we de ziekten en de schuttingtaai niet meerekenen, blijven er nog genoeg scheldwoorden over. Gelukkig, denk je. Dan kun je toch je hart een keer luchten op een 'fatsoenlijke' manier. Ga je dan goed met je woorden om?
Het is helemaal niet de bedoeling dat je scheldt! Het kan wel opluchten, maar je lost er niets mee op. En bovendien wil de Heere dat natuurlijk ook niet. Er zijn andere manieren om met een ruzie om te gaan. Een gesprek bijvoorbeeld. Praten is veel moeilijker, maar in een gesprek kun je wel een probleem uit de weg ruimen en meer bereiken dan alleen maar vertellen hoe (...) je iemand vindt. Dat betekent dat je eerlijk moet zeggen wat er aan de hand is en dat je ook naar de ander moet luisteren. Daar is pas lef voor nodig!

Jakobus 3 : 5-10

Wat je zegt, ben je zelf

Waarom is het nu zo erg als je eens een lelijk woord zegt? De één flapt er nu eenmaal sneller iets uit dan een ander. Telt dan echt elk woord? De Heere Jezus geeft het antwoord: "Maar Ik zeg u, dat van elk ijdel woord, hetwelk de mensen zullen gesproken hebben, zij van hetzelve zullen rekenschap geven in de dag des oordeels. Want uit uw woorden zult gij gerechtvaardigd worden en uit uw woorden zult gij veroordeeld worden." (Matth. 12 : 36, 37) Elk ijdel woord, dat niet tot eer van God was, is een zonde die telt. En de woorden die wel Gods eer bedoelen? Die blijven ook staan. Want je woorden laten zien wie je bent. Je kunt er twee kanten mee op: de goede en de verkeerde. 
Nu lijkt het wel of je kunt kiezen hoe je je spraak gebruikt. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Je tong, dat kleine lichaamsdeel, is zo sterk dat je hem niet de baas bent. Jakobus kende zichzelf en het lukte hem ook niet om zich in te houden. "Maar de tong kan geen mens temmen; zij is een onbedwingelijk kwaad, vol van dodelijk venijn." (Jak. 3 : 8) Voordat je het weet, heb je weer iets verkeerds gezegd. En dan kun je soms je tong wel afbijten. Al probeer je steeds op je woorden te letten, het lukt niet. Dat lukt niemand.
En dan blijkt dat wij allemaal zondige mensen zijn. Jij en ik, we proberen naar de ene kant mooi te praten, maar naar de andere kant laten we zo vaak iets anders horen. Met je tong God loven en tegelijk mensen vervloeken? Jakobus is er duidelijk in, dat dat niet kan. "Uit dezelfde mond komt voort zegening en vervloeking. Dit moet, mijn broeders, alzo niet geschieden." (Jak. 3 : 10) Op zondag zingen en op maandag schelden? In iemands gezicht mooi praten en achter zijn rug over hem roddelen? Dat kan niet! Het is het een of het ander. Uit je woorden blijkt of je de God der waarheid of de duivel, de vader der leugen dient.

Heid. Cat. Zondag 43

Vals getuigenis

Satan wordt niet voor niets 'de vader van de leugen' genoemd. Hij komt altijd met hele of halve leugens, al vanaf het paradijs. Hij is erg goed in liegen en bedriegen. En je kunt hem nadoen, door kleine en grote leugens. Alle bedrog hoort daarbij. Ook een leugentje om bestwil. Ook een smoes als je te laat op school komt. Ook als je net doet alsof je eigen werk inlevert, terwijl je het overgeschreven hebt van een klasgenoot. Ook als je ontwijkende antwoorden geeft op vragen als: "Heb je je huiswerk al af?" of: "Heb je tijd om boodschappen te doen?" Ook als je zegt dat je iets zult doen, maar het niet doet. Als je je belofte niet houdt, ben je niet te vertrouwen. Eerlijk zijn kost moed. En zo sterk zijn wij niet. Vraag de Heere om die kracht.
De Heere verbiedt Zelf in het negende gebod het 'vals getuigenis spreken'. De Catechismus noemt hierbij nog meer dan liegen. Kwaad spreken! Misschien draagt je klasgenoot inderdaad altijd ouderwetse kleren. Misschien is dat lid van de vereniging echt zo zeurderig. Misschien heeft de buurvrouw die zonde wel gedaan. En als jij dat vertelt? Roddel! ledereen gelooft graag slechte nieuwtjes over een ander. Daar mag je niet aan meehelpen. Als je iets over een ander hoort en je vindt het echt erg, ga dan liever naar de persoon toe om te vragen of je kunt helpen. Je kunt beter voor hem bidden dan over hem praten. Zijn er geen goede dingen die je kunt vertellen? Hoe vaak heb jij al iemand met je woorden blij gemaakt?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen