3. Het ambt van ouderling

Ook in het formulier van bevestiging van ouderlingen wordt eerst ingegaan op de oorsprong van dit ambt, voordat gesproken wordt over de inhoud ervan. Het woord ouderling of oudste is een persoon die in een regeerambt over anderen gesteld is.

Het Nieuwe Testament kent twee soorten ouderlingen: de Dienaren des Woords en degenen die niet het Woord verkondigden, maar wel samen met de predikanten het opzicht over de kerk hadden.

Zoals in het Oude Testament de levieten de priesters hielpen in de tabernakel, zo staan de ouderlingen de predikant bij in het uitoefenen van zijn ambt. Met deze orde heeft God Zijn wijze bedoelingen. Wanneer de gemeente slechts door een persoon geregeerd zou worden, zou de verleiding tot heerschappij en tirannie erg groot zijn. Om dat te voorkomen, vormen de ouderlingen samen met de predikant de kerkeraad. Als kerkeraad vertegenwoordigen zij de gemeente.

Tot de taken van de ouderling behoren:

• het regeren en tucht uitoefenen over de gemeente

• hulp bieden aan de predikant en de gemeenteleden

• opzicht houden over mede-ambtsdragers

Het regeren en tucht uitoefenen over de gemeente

De ouderlingen worden in de Schrift genoemd: opzieners der kudde, huisverzorgers, voorgangers. Aan hen wordt uitdrukkelijk de regering en de tucht opgedragen: "Zo hebt gij dan acht op uzelf, en op de gehele kudde Gods, over dewelke de Heilige Geest u tot opzieners gesteld heeft, om de gemeente Gods te weiden, welke Hij verkregen heeft door Zijn eigen bloed" (Hand. 20:28). Daarom moeten de ouderlingen erop toezien dat de gemeenteleden hun leven inrichten naar Gods Woord. Wan neer er mensen zijn die Gods geboden overtreden, moeten deze door de ouderlingen vermaand worden. Aan deze mensen moet ook de toegang tot de Sacramenten ontzegd worden omdat anders het Sacrament ontheiligd wordt. Wanneer de zondaar in zijn zonde blijft volharden, moet de kerkelijke censuur (de ban) toegepast worden.

Hulp bieden aan de predikant en de gemeenteleden

De ouderlingen moeten met raad en daad de predikant bijstaan. Dat geldt zowel bij het regeren als bij het herderlijke werk. We kunnen dan denken aan het bezoeken van zieken en eenzamen, het geven van catechisaties, maar ook aan het afleggen van huisbezoek bij de leden van de gemeente. In Hand. 20 wordt gesproken over het weiden van de kudde Gods. Juist in het huisbezoek treedt het herderlijke werk op de voorgrond. En het is behalve bijstand aan de herder, ook hulpverlening aan de schapen. Allerlei moeilijkheden en zorgen, zowel in het natuurlijke als in het geestelijke leven kunnen in een sfeer van vertrouwen besproken worden. Het is de taak van de ouderling om mee te leven, te vertroosten in verdriet, raad te geven in moeiten en zorgen, maar ook blij te zijn met de blijden.

Het opzicht houden over mede-ambtsdragers

In het formulier wordt, wat deze taak betreft, alleen de predikant genoemd. Dit toezicht op de leer en wandel van de predikant is nodig. Hij is een gezant van Christus, maar ook een mens die kan zondigen. Het zou kunnen dat hij in bepaalde opzichten zijn taak niet goed verstaat en dan is het goed dat hij door de ouderling daarop gewezen wordt. Anders dient zijn arbeid niet tot stichting van de gemeente.

Maar wat voor de predikant geldt, geldt uiteraard ook voor de ouderlingen en diakenen.

Om zich van deze taak goed te kwijten, om de prediking van Gods Woord goed te kunnen beoordelen, is het noodzakelijk dat de ouderlingen zelf het Woord onderzoeken en zich oefenen in het leven des geloofs.

Kees: Ik wist wel dat cr van die oude schrijvers te weinig gebruik wordt gemaakt, maar kan men cr ook misbruik van maken?

Ban: Jazeker, Kees. Men kan er misbruik van maken, cn het wil mij voorkomen dat het zelfs veel gebeurt. Laat cr maar eens een predikant ziek, of een gemeente vacant worden. Wat zou het dan een voorrecht zijn, als het de ouderlingen en de gemeente in de nood voor de Heere bracht. Maar wat hoort men nu dikwijls? 'Gelukkig, wij hebben nog oude schrijvers.' Die kostelijke boeken vormen aldus een soort van verzekering of fonds waaruit men put. Men is met deze boeken klaar en de Heere des oogstes wordt in vergetelheid gesteld; althans niet aangelopen dat Hij arbeiders in Zijn wijngaard uitzende.

Kees: Ik heb daar niets tegen in te brengen, maar het is toch ook waar, dat, zal cr gebed zijn, de Heere het gebed door Zijn Geest Zelf moet werken?

Ban: Dat is ook zo, Kees. Ik behoor niet tot diegenen die zeggen: 'Nood leert bidden.' Dat leert Agur ons wel anders in Spreuken 30:9, doch de Heere wil welcens de nood gebruiken om Zijn volk aan het bidden te zetten. Hoe dikwijls is dat al door Gods volk en knechten ondervonden, dat de Heere hen in tijdelijke of geestelijke nood bracht, om hen in die weg nog eens te leren roepen tot de Heere. De voorbeelden zijn ervan in Gods Woord. Lees maar eens Psalm 107, telkens staat er geschreven: 'Doch roepende tot de Heere in de benauwhcid die zij hadden, heeft Hij ze gered uit hun angsten.' Ik geloof stellig dat, als er zo eens een roepen kwam tot de Heere uit deze nood, de Heere zeker zou horen en in deze nood zou voorzien. Kees: Dat geloof ik vasten zeker, Bart. Dc Heere Jezus heeft toch in Mattheüs 9:38 de weg aangewezen ter verkrijging van arbeiders in Zijn oogst, cn voor de Heere is het niet te wonderlijk om zondige mensen te begiftigen met gaven en genade, met lust cn opgewektheid tot dit heerlijk cn profijtelijk ambt.

Ds. G. van Reenen, gedeelte van samenspraak, over "predikantenschaarste".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen