WIE ZIJN DE INITIATIEF-BAPTISTEN IN DE SOVJET-UNIE?

Er is de laatste tijd onder ons wat aandacht gekomen voor de moeilijke positie van de baptisten-groepen in de Sovjet-Unie. Er .is over gesproken en gedacht op onze buitenlandse zomerkampen. Uit onze gelederen kwam de stichting „Friedenstimme Nederland" voort, die de nood van deze mensen in een breder verband bekendheid wil geven. En nog maar kort geleden vond er een gesprek plaats tussen onze jeugdwerkadviseurs en Natasja Vins, waarvan de hoofdinhoud werd gepubliceerd in Daniël van 19 oktober j.1. Bij al deze kontakten ging het steeds om de geloofsvervolging waar vooral deze baptisten-groepen aan bloot staan. In deze bijdrage willen we iets laten zien over het leven en denken van deze mensen, die zo héél anders zijn dan wij, maar waaronder we toch de bijbelse vruchten van een waarachtig geloofsleven ontmoeten.

Waarom moeten juist de initiatief-baptisten liet ontgelden?

Omdat zij God méér gehoorzaam willen zijn dan de mensen. Dat is de diepste oorzaak van de wrede vervolging van deze groep. Zij kunnen zich niet verenigen met de godsdienstwetten en voorschriften van de Sovjet-overheid, die er o.m. op neer komen dat zij hun kinderen uitleveren aan het atheïstisch regime. Zo is er nog veel op te noemen, maar daar gaan we hier nu niet verder op in. We stippen dit slechts aan om aan te geven waardoor er van een geordend kerkelijk leven geen sprake kan zijn. Maar hoe leeft deze kerk dan? Hoe komt zij samen? Wat gebeurt er met de jeugd? En, hoe is het mogelijk dat deze verstrooide gemeenten zo hecht georganiseerd zijn in dit onmetelijke land?

Gemeentevorm en ambten

Hoewel er een aantal grote tot zeer grote gemeenten bestaan, wijst men grote gemeenten over het algemeen af. Dit houdt verband met de plaatselijke omstandigheden en de mogelijkheden om samen te komen. Wanneer men is aangewezen op openluchtsamenkomsten of huisbijeenkomsten dan wordt meestal liever voor splitsing gekozen dan het voortbestaan van een grote gemeente. Zo komt het niet zelden voor dat er in één plaats twee, drie of nog méér gemeenten zijn. Wanneer er geen gebedshuizen zijn, komt

men samen in schuren, tenten of in de bossen en het open veld. Orgels kent men niet; de berijmde psalmen zijn er onbekend. Tijdens de samenkomsten wordt veel gezongen. De liederen zijn voornamelijk afkomstig van engelse opwekkangs-predikers uit de vorige eeuw. Men zingt uit met de hand geschreven liederenboekjes. De gemeenten zijn sterk autonoom (op zichzelf staan) van karakter. Wel zijn vele gemeenten verenigd in de onafhankelijke raad der evangelie-christenen en baptisten. Men kent geen theologische opleiding. Deze is in Rusland niet mogelijk. Er is ook weinig theologische lektuur. De Bijbel is schaars, en soms slechts in stukjes aanwezig. Het ambt van predikant kent men niet meer. Herder en leraar durft men alleen hen te noemen die een theologische opleiding hebben genoten. De broederraad (lees kerkeraad) bestaat evenals bij ons uit ouderlingen en diakenen. Verder kent men ook het ambt van evangelist. De evangelisten dienen de vele kleine huisgemeenten op het platte land. Het zijn vooral de ouderlingen waarop het aankomt in de gemeenten. Zij hebben een andere positie dan de ouderling die wij kennen. Hun positie doet ons denken aan de „oefenaars" of ook wel het ambt van (lerend) ouderling, zoals dat vroeger in onze gemeenten wel voorkwam. De ouderlingen worden door de gemeenten gekozen voor het leven en worden door handoplegging tot hun dienst bevestigd. Zij hebben bevoegdheid tot prediking, bediening der sakramenten en huwelijksbevestiging.

Door de gemeente wordt uit de broederraad een voorzitter gekozen, die de kerkelijke samenkomsten leidt, Zo'n voorganger of gemeenteleider wil echter beslist geen predikant genoemd worden.

Bekering en wedergeboorte zijn aspekten die onder hen een plaats hebben in de prediking. Verder kenmerkt de prediking zich door opwekking en onderwijzing van de gemeente. Men is zeer sterk gericht op een getuigend leven. Het is gebruikelijk dat in de godsdienstsamenkomsten drie of soms zelfs vier mensen het woord voeren. De diensten duren dan ook veel langer dan wij dat gewend zijn. Elke week worden drie tot vier broeders aangewezen die in de volgende samenkomst het woord van God zullen lezen en spreken. Dit heeft ook weer een achtergrond. Wanneer de ambtsdragers wegvallen door plotselinge gevangenschap of door andere oorzaken, kan toch het samenkomen van de gemeente rond het geopende woord van God doorgang vinden, omdat er altijd wel gemeenteleden zijn die gewend zijn een „stichtelijk woord" te spreken. Het leven in de gemeenten is zó opgebouwd, dat niemand onmisbaar is.

Timofej M. Lukin werd november 1977 tot drie jaar veroordeeld omdat hij weigerde de eed af te leggen op de rode vlag.

De zusjes Larissa en Ljoedmila Sajtsewa werden gearresteerd op 21 maart 1977, toen een gedeelte van de ondergrondse drukkerij werd ontdekt toaar zij beiden werkzaam waren. Deze drukkerij is van levensbelang voor de vervolgde gemeenten in Rusland. Naast de Bijbel worden ook loerken van Spurgeon en Bunyan gedrukt. Larissa werd tot 3'/2 jaar strafkamp veroordeeld, Ljoedmila tot 4 jaar. Op het bondscentrum zijn o.a. de adressen van deze jongeren verkrijgbaar. Stuur eens een kaart.

Volwassendoop

Men is tegen de kinderdoop en doopt alleen op voorwaarde van geloof en bekering. De „geloofsdöop" kan pas ontvangen worden na persoonlijke geloofsbelijdenis voor en na onderzoek door de gemeente. Het toezicht is hier streng. Als de doop bij de broederraad is aangevraagd, wordt eerst geïnformeerd bij familie, school en werkgever naar de levenswandel van de betrokkene. Wanneer dit alles bevredigend verloopt, wordt er een onderzoek gehouden. Aan dit onderzoek neemt de gehele gemeente deel. Hij of zij moet eerst vertellen op welke gronden men de doop wil ontvangen; daarna worden er uit d'e gemeente allerlei vragen gesteld m.b.t. beleving, kennis, levenshouding e.d. Wanneer er overname (dit woord wordt letterlijk zo door hen gebruikt) is, vindt de doop na enkele dagen plaats. Meestal gebeurt dit in de dichtsbijzijnde rivier, in de noordelijke streken hakt men een wak in het ijs, waarna de doop plaatsvindt. Het komt regelmatig voor dat mensen worden afgewezen. Zo is mij een doopdienst bekend van een met-geregistreerde gemeente in juni van dit jaar, waar van de 23 aangemelden voor het onderzoek er 6 werden afgewezen. Van de 17 mensen die overbleven was de oudste een weduwe van 84 jaar en de jongste een jongen van 17 jaar. Niet zelden is de oorzaak van afwijzing werel dgelij kvormigheid.

Levensstijl

De leden — ook de jonge mensen — van de met-geregistreerde baptisten zijn duidelijk herkenbaar. Meestal is er geen mogelijkheid tot het volgen van een voortgezette opleiding, omdat men geen lid is van de partij of de kommunistische jeugdorganisatie. Men is eenvoudig en voedsel en kleding. Er is een afwijzing van roken en alkoholgebruik, geen radio en televisie. Er zijn vaak grote gezinnen. Vrouwen met korte of losse haardracht mogen niet deelnemen aan het Heilig Avondmaal. Dit geldt ook voor de (gedoopte) leden die televisie bezitten. De materiële omstandigheden zijn veelal slecht. Dit geldt in het bijzonder de gezinnen woar de vaders ontbreken, omdat zij in strafkampen verblijven of ondergedoken moeten leven.

De jeugd

De kinderen mogen niet onderwezen worden uit de Bijbel. Zij mogen geen godsdienstige samenkomsten bezoeken en kunnen beneden de 18 jaar niet gedoopt worden. Kinderen die op school weigeren de rode das van de kommunistische jeugdorganisatie te dragen, staan bloot aan allerlei plagerijen, zowel van de kant van de onderwijzers als van hun klasgenoten.

Toch leert de baptistenjeugd al vroeg de bijbelse verhalen kennen. De oudere meisjes van de gemeente en niet zelden de grootmoeders begeven zich op dit gevaarlijke pad. Niets is zo strafbaar als juist het werk onder de jeugd! In kelders en op zolders komen zij met kleine groepjes kinderen samen en vertellen de bekende verhalen van Jozef

en David, over de rondwandeling van de Heere Jezus op aarde. Als zij kunnen lezen krijgen zij al gauw het hoekje van Bunyans Christenreis, een boekje dat in elk gezin bekend is. Later komen zij onder leiding samen in de bossen, waar uit het Woord van God gesproken en gezongen wordt.

De jeugd heeft het moeilijk omdat de aandacht van de overheid vooral op hen is gericht. De kinderen weten dit al vroeg en leren van kindsbeen af met deze spanning te leven. Het moeilijkste moment is vaak de beroepskeuze, de overgang van de schoolperiode naar de maatschappij. Er moet dan een besliste keuze gemaakt worden. Een keus die tot groot verdriet van de ouders nogal eens op de wereld valt. De jongens en meisjes die anders kiezen, kiezen welbewust de weg van het kruis. Voor de jongens begint dit al met de militaire dienst, waar velen van hen voor het eerst in gevangenschap raken, omdat zij des gewetens wil weigeren (geknield!) de eed op de vlag af te leggen. Er zou nog veel te zeggen zijn over het leven van de jeugd in Rusland. We moeten het nu hier bij laten.

Tenslotte

Wat ik jullie vragen wil; denk eens aan die jongens en meisjes in dit onmetelijke land, die onder zo heel andere omstandigheden leven dan wij. Wij beschikken over gegevens van jongens en meisjes, die zich eenzaam, in een grauwe cel bevinden of die van 's morgens vroeg tot 's avonds laat in een strafkamp zware arbeid moeten verrichten, alléén omdat ze het Woord-van God niet los kunnen laten.

Misschien kun je hier op de jeugdvereniging ook eens aandacht aan besteden. Praat er eens over met elkaar, schrijf eens een brief of een kaart. Het bondscentrum heeft wel adressen voor je. Nog één vraag! De jongens en meisjes in Rusland zijn gedwongen een keus te maken. Vóór of tégen? Voor halfslachtigheid is er geen plaats.

Vóór of tégen? Wat zou jij kiezen?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen