Machten der Duisternis

A. Aanwijzingen voor het gebruik

In deze schets zijn we niet volledig. Dat is ook niet de bedoeling. Een schets dient een handreiking te zijn voor het maken van een eigen inleiding. Je kunt dus zelf allerlei aspecten die hier niet aan bod zijn gekomen, in je inleiding verwerken. Voorkom evenwel dat je verhaal een wijdlopig en daardoor onoverzichtelijk karakter krijgt. Het is b.v. heel goed mogelijk om uit te gaan van het blad „Daniël", (zie onder literatuur), daarna enkele moderne verschijnselen te bespreken, waarna je die gegevens weer toetst aan de Heilige Schrift.

Je kunt je ook beperken tot punt E en F van deze schets.

Ook kan het algemeen gedeelte van de schets verder uitgewerkt worden.

B. Inleiding

In een tijd met sterk atheïstische en materialistische trekken is het opmerkelijk op welke wijze de bestaande geestelijke leegte gevuld wordt en hoeveel verschillende stromingen, die verregaande invloed op het geestelijk leven van de mens uitoefenen, zich aan ons presenteren. Er zijn in onze tijd machten der duisternis werkzaam. In onze kille samenleving zoeken velen naar houvast. Men is vervuld met angst voor de toekomst. Zoals de zaken er nu voorstaan vrezen velen, dat er voor de mensheid in het geheel geen toekomst meer is (vgl. themanummer van het jeugdblad „Daniël", 27e jrg., nr. 35 over „Het rapport van de club van Rome".). Zo zoekt men naar antwoorden op levensvragen, maar hoe worden die levensvragen beantwoord?

C. Algemeen

Enkele belangrijke symptomen van de duistere machten, die zich ontplooien zijn:

1. Het spiritisme (lat. Spiritus = geest)

D.w.z. het geloof, dat de mens na zijn dood als geest voortleeft en zich met anderen in verbinding kan stellen. Hiermee hangt samen het spokenen heksengeloof, dat in de Middeleeuwen en ook nog daarna een rol speelde. Het spiritisme is weer actueel: men probeert via een „medium" in contact met de geest van een dode te komen. Zie de schets „Saul te Endor".

2. Oosterse religies:

Boeddhistisch en hindoeïstisch getinte godsdiensten, die veel- en vreemdsoortig zijn in hun openbaringsvormen en ingewikkeld vaak wat hun geestelijke achtergrond betreft. Ze blijken echter ook een enorme aantrekkingskracht te hebben op de moderne westerse mens. Voorbeelden zijn: de Hara Krishnabeweging, transcendente meditatie, vele soorten yoga enz. In dit verband kunnen we hier nu niet op ingaan. Zie de bijlage in „Daniël" over „Oosterse stromingen". Zie literatuuropgave bij deze schets.

3. Het occultisme (lat. Occultus = geheim, verborgen)

D.w.z. het streven van personen, die beweren over een bepaalde wetenschap te kunnen beschikken. Het occultisme uit zich in meerdere of mindere mate in b.v.:

a. de theosofie: de alleen aan ingewijden bekende wijsheid, die zich richt op „het goddelijke en het ware zijn". Door meditaties en mystieke ervaringen probeert men „het goddelijke" (= pantheïstisch!) te benaderen.

b. de parapsychologie: leer van de para-normale (bijzondere) verschijnselen.

c. de astrologie: door het geloof aan de inhoud van de zgn. horoscoop weer enorm populair. Hierop willen we in deze schets wat verder ingaan.

We moeten goed onderscheiden tussen astrologie en astronomie. Het eerste is het geloof, dat het karakter en het lot van de mens bepaald wordt door kosmische invloeden, in het bijzonder door de inwerking van de hemellichamen. Eigenlijk is het een vorm van bijgeloof, dat fatalisme in de hand werkt. De astronomie is de strikt wetenschappelijke bestudering van de hemellichamen.

D. Staat onze toekomst in de sterren?

Met de hedendaagse hang naar spiritisme en occultisme is de astrologie opnieuw in de belangstelling gekomen. Vele dagbladen en tijdschriften bieden de lezers regelmatig de horoscoop.

De suggestie wordt gewekt, dat uit de sterren voor iedereen valt af te lezen wat hem of haar op kortere of langere termijn zal overkomen. De toekomstvoorspelling bevat vaak dwaze dingen. Toch blijkt de belangstelling hiervoor groot te zijn.

De afbeelding van de 12 verschilende sterrebeelden kim je in verschillendevormen (ram, stier, kreeft, leeuw, maagd enz.) overal aanrteffen, b.v. als sierraden, op kleding, in boeken en etalages.

Het schijnt onschuldig, maar de macht van deze moderne vorm van waarzeggerij is onmiskenbaar groot.

E. Iets uit de geschiedenis van de astrologie

In de gehele oudheid was het geloof wijd verbreid, dat de bewegingen van de zon, maan en sterren invloed hadden op het leven, de dood en de lotgevallen van het mensdom. De zon werd dan ook overal in deze tijd geprezen als de grote weldoener der mensen en als een god aangebeden. Een grote invloed heeft ook de maan op het aardse bestaan en wel door haar aantrekkingskracht, die eb en vloed veroorzaakt. Het leven van mens, plant en dier wordt dus ingrijpend beheerst door de maan.

Nu is men in de oudheid verder gaan redeneren en men heeft gezegd: wanneer de twee grote hemellichamen zo'n enorme invloed hebben op het aardse gebeuren, dan hebben ongetwijfeld de andere hemellichamen dat ook. Deze gedachte is het eerst uitgewerkt door het begaafde volk des Soemeriërs dat ongeveer 2800 v. Chr. in Zuid-Mesopotamië woonde. Zij bouwden tempeltorens, breed van basis, waarvan elke hogere verdieping zich versmalde en die bekroond werd met de tempel van de godheid. Op deze torens sloegen de priesters nauwkeurig de bewegingen der hemellichamen gade en bij hen kwam de gedachte op, dat het lot van landen en volken in de sterren geschreven stond.

Toen later het Soemerische gebied veroverd werd door de Babyloniërs namen deze gretig de wijsheid der Soemeriërs over en het Babylonische landschap Chaldéa gaf zelfs zijn naam aan de in later tijd zich over de wereld verspreidende sterrenwichelaars: de Chaldeeën. In de Bijbel komen wij hen telkens tegen: b.v. in Daniël 1 : 4; 2 : 2 en Jesaja 47 : 12-14.

Volgens deze Babyloniërs was er een verborgen relatie tussen de sterren en de dagen van de week. Zo vinden wij dan op vele in Mesopotamië opgegraven kleitabletten orakels als dit: „Veertiende dag dezer maand: Venus onzichtbaar, de maan verduisterd: ongeluk voor Elam en Syrië, vrede in ons land". De mening dat uit de loop der sterren valt op te maken wat de mens op aarde stond te wachten, was in de antieke wereld dus diep ingeworteld. De Romeinse keizers hadden een hofastroloog in dienst. De bewoners van dit Romeinse rijk hadden een abnormaal sterk ontwikkeld „gevoel" voor de duistere werking van hemellichamen.

Zo werden de hemellichamen, „die terwijl wij lachen, weten hoe dat lachen zal aflopen", machten van het kwade, die meedogenloos alles voorbestemden wat er zou gebeuren. Dit geloof in een onontkoombaar noodlot heeft miljoenen Romeinen in zijn greep gehad. Geen wonder dat de boodschap van het Evangelie in deze wereld bevrijdend gewerkt heeft. Hieruit weten wij dat de Heere alles regeert!

Ook latere oosterse vorsten en in de late Middeleeuwen de westerse heersers en zelfs ook pausen, hadden zo'n hofastroloog in dienst.

In de Renaissance viel opnieuw een opleving van de sterrewichelarij te bespeuren. Het is enigszins verrassend te vernemen dat de befaamde theoloog Melanchton aan de universiteit van Wittenberg de astrologie onderwees. Hitier liet zich astrologisch advies geven voor zijn ondernemingen.

De staf van de hippie-musical „Hair" en die van „Oh Calcutta" volgt nauwkeurig de adviezen van de eigen astroloog op.

F. Wat zegt Gdos Woodr?

De Bijbel laat ons aangaande de astrologie en wat daarmee samenhangt niet in het onzekere. De Heere verbiedt het ons.

Bestudeer de Schriftgegevens heel nauwkeurig en werk dit voor jezelf op een verantwoorde wijze uit.

Lev. 19 26 en 31

Lev. 20 : 6

Deut. 4 : 19

Deut. 18 : 10-14 (een guichelaar = wichelaar)

Jer. 7 : 16-20 (zie bij vers 18 de kanttekening)

— Jer. 10 : 2

Zoek zelf nog andere teksten!

De sterredienst, die in het O.T. b.v. onder Achaz en Manasse voor kwam, verdringt de ware dienst des Heeren. De Heere vraagt, dat we onze toekomst in Zijn hand leggen. Hij volvoert Zijn plan met deze wereld en met elk mens persoonlijk. Lees Jes. 46 : 9 en 10 en vooral ook Jes. 47 : 11, 12 en 13. God maakt ons Zijn raad bekend door Zijn Woord en niet d.m.v. de stand van de sterren.

Hier geldt: „... en in alles, dat ons nog toekomen kan, een goed toeverzicht (= vertrouwen) hebben op onze getrouwe God en Vader..." (H. Cath. vr. 28).

Er is nog nooit iemand blijvend en echt gelukkig geworden door waarzeggerij. Integendeel, vele zijn de gevallen van ziekte, dood en zelfmoord, als gevolg van wat men te horen kreeg over zijn toekomst. Het is opvallend dat juist in kritieke tijden de mens weer naar het middel van de waarzeggerij grijpt. Hij wil weten wat hem zal overkomen. We moeten goed bedenken dat alle waarzeggerij in verbinding staat met het rijk der duisternis. Dit is een zeer reëel rijk dat zijn ontzettende invloed op de mensheid uitoefent ten verderve.

Bijna altijd brengt waarzeggerij angst en vrees met zich mee. Omdat satan een zekere heerschappij heeft in deze wereld, komen verschillende uitspraken van waarzeggers uit. Maar zij staan allen machteloos tegenover de werkelijke gebeurtenissen uit het raadsplan van God. Hoe duidelijk blijkt dit ook uit de geschiedenis van Daniël. Uit Daniël 1 : 20 maken we op dat Daniël en zijn vrienden in wijsheid tienmaal boven al de tovenaars en sterrekijkers uitstaken. Als al de waarzeggers de droom van Nebukadnézar niet uit kunnen leggen, horen we de reactie van Daniël in Dan. 2 : 27 en 28. De onmacht van de sterrewichelaars blijkt uit Dan. 2 : 10 en 11.

In de nacht kunnen we onze koers bepalen op zee door de lichtende sterren. Zoals een stuurman overdag de zon „schiet", zo „schiet" hij 's nachts de sterren. Voor de geestelijke nacht evenwel, waar wij van nature allen in verkeren, is er maar één hcht waarbij we kunnen wandelen, dat is Christus, „het licht der wereld". Die Hem volgt, zal in de duisternis niet wandelen, maar zal het licht des levens hebben. (Johannes 8 : 12).

G. Slot

Onze hoop, onze onzekerheid, onze ambities en onze plannen dragen vaak onbewust een verlangen om een blik in de toekomst te mogen werpen. We zoeken zekerheid en waarheid. Maar dan moeten we het wel zoeken bij Hem, die het leven en de waarheid is.

Het is merkwaardig, dat in een tijd als de onze, vol van wetenschap en techniek, velen gevangen zitten in de boeien van on- en bijgeloof: Spiritisme, oosterse godsdiensten, occultisme, het is allemaal in volle opmars. Laten we bedenken, dat hier sprake is van grove misleiding en dat, zodra we ons hiermee inlaten, we in de duisternis terecht komen en de levende God tergen en verzoeken, want we hebben hier te maken met reële machten der duisternis, waarmee niet te spotten valt.

H. Gespreksvragen

I. Kunnen we met verwijzing naar (Matth. 2 de wijzen uit het oosten) de astrologie goedkeuren?

Is de ster van Bethlehem een gewone ster geweest? (Zie vers 9b, met de kanttekeningen).

2. Wat is er de oorzaak van dat wij zo graag willen weten, wat er gebeuren zal? En van de angst voor de toekomst vaak?

3. Wat is bijbels gezien „profeteren"? Is het meer dan de toekomst voorspellen?

4. Op de zendingsvelden zien we, dat Gods Woord bevrijdend werkt m.b.t. on- en bijgeloof. Bij ons komt juist het on- en bijgeloof sterk op, wat zou hiervan de oorzaak zijn?

5. Wat zegt Gods Woord over de toekomst voor de wereld? Voor de kerk?

I. Literatuur

Algemeen:

Christelijke Encyclopedie, onder de genoemde trefwoorden.

L. Mijnders, „Gegronde angst". Themanummer „Daniël", 27e jrg., nr. 35.

F. v. d. Blink, „Oosterse stromingen". Bijlage in „Daniël", 28e jrg. nr. 20.

N.B. Beide „Daniël"-uitgaven zijn verkrijgbaar bij: Jeugdbond Geref. Gemeenten, Wilhelminaweg 44, Woerden.

J. I. van Baaren, „De dierenriem". Stichting Moria, Postbus 7351, Amsterdam.

Dr. T. A. Th. Spoelstra, „Staat het wel in de sterren geschreven". R.D. 21 maart '75.

G. Verburg, „Bijbel en Astrologie", Amsterdam z.j.

Voor verdere studie:

Ds. A. B. W. M. Kok, „Verleidende geesten", Kampen 1959 (blz. 65-73).

Dr. Waszink e.a. „Het oudste christendom en de antieke cultuur", deel I, blz. 170-179, Haarlem, 1951.

C.W. Lewis, „Brieven uit de hel".

Dr. A. de Bondt, „Demonische machten in ons leven". Uitgave: J. N. Voorhoeve, Den Haag.

* Hall Lindsey, „Satan leeft onder ons". Uitg.: Nova Press, Laren (N.H.)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen