De instelling van het pascha

De Naam. Pascha, of eenvoudig genoemd Paasfeest, is afgeleid van het Hebreeuwse werkwoord „pasach" en betekent: snel voorbijgaan, in de zin van sparen of verschonen. „Ik zal ulieden voorbijgaan" (12:13). Immers de engel die de eerstgeborenen der Egyptenaren doodt, gaat de huizen der Israëlieten voorbij en het volk wordt verlost uit haar slavernij. Farao verdrukt het afgezonderde Verbondsvolk Israël (4:22) op dodelijke wijze, dit straft de eerstgeborenen, de eer en kracht van Egypteland, met de dood!

De Tijd. De maand van de „Exodus" (= uittocht), de maand Abib, na de ballingschap Nisan genoemd, moet voor Israël het hoofd, de eerste der maanden zijn. Tot op die tijd viel de eerste maand van het Israëli e- tisch (burgerlijk) jaar in de herfst; maar met hun uitleiding uit Egypte in die gedenkwaardige nacht, begint voor het volk des Heeren een nieuw tijdperk. Vandaar dat de maand Abib of Nisan de eerste maand wordt van het kerkelijk of godsdienstig jaar (ongeveer het begin van onze maand april).

De Toebereiding. Op de 10e van deze maand moet ieder gezinshoofd een éénjarig volkomen lam — in de jonge kracht dus en zonder gebrek — van de kudde schapen of geiten nemen en tot de 14e dag in afzondering bewaren. Is zijn gezin te klein voor één lam, dan moet het naaste buurgezin er in meedelen. De huisvader treedt op als priester, ook in het slachten van het lam. Het Paaslam moet dan geslacht worden op de 14e dag tussen 2 avonden, d.w.z. tussen zonsondergang en de daarop invallende duisternis, dus in de schemertijd.

In de praktijk nam men dit tussen 3 en 6 uur in de namiddag. In die tijd is ook het afgezonderde heilige Godslam, de Heere Jezus, geslacht en gestorven in de kracht Zijns levens, om op eenmaal de zonden Zijns volks weg te nemen en hen met God te verzoenen. „Want ook ons Pascha is voor ons geslacht, namelijk Christus (1 Cor.5:7b). Hem ging de Vader als Rechter niet voorbij, daar Hij de Borg, de Plaatsbekleder Zijns volks is. Het bloed van het lam moet vervolgens in een bekken of schaal opgevangen en met een bosje hysop (een sterk vertakt struikje met lange behaarde bladeren) gestreken worden aan de bovendorpel en de beide zijposten van de ingang van het huis. Zo alleen waren de huisgenoten veilig onder het bloed (gedekt voor de heilige God boven hen), veilig tussen het bloed (afgescheiden van de onder het oordeel vallende wereld) en veilig achter het bloed (in huis en in gemeenschap met het lam). Zo moet het allesreinigende bloed des Lams geestelijk door het geloof gestreken worden aan ons hart tot vergeving onzer zonden en vernieuwing des levens. (Hebr.9:l4).

Van het lam mag ook geen been gebroken worden; het moet in zijn geheel gebraden en opgegeten worden (Ps. 34:21 en Joh.19:36); niets mocht er van overblijven tot de andere morgen, of het moest alsdan verbrand worden. Zo heeft Christus Zich Gode (in Zijn menselijke natuur) geheel opgeofferd en zelfs in Zijn dood behoudt Hij Zijn ongebroken kracht (en bewaart ook de eenheid van Zijn kerk, d.i. Zijn lichaam, ondanks scheiding, verdrukking en dood). Ten derden dage is Hij opgestaan van de doden! Het Paaslam moet gegeten worden met ongezuurde

broden; dat zijn broden, waarbij men in het meel geen gist heeft gedaan. Ze waren dus niet gerezen en zagen er uit als platte koeken. Het zuurdeeg of de gist was overgebleven deeg van een vorig baksel en wijst dus op het verleden. Het is in de Schrift het beeld van de zonde (1 Cor.5:6-8). Het eten van de ongezuurde broden is niet alleen een beeld van de haast bij het uittrekken, maar tevens van de heiliging van het leven.

Tenslotte wordt dan nog bittere saus gebruikt (afgetrokken van kruiden) als een zinnebeeld van die bittere ellende der zonden in Egypte.

Zo smaakt het vlees van het Lam Christus het best, wanneer we gedenken aan onze zonde en vervloeking en de wondere verlossing daaruit!

Het Pascha moet staande gegeten worden, de lange klederen door de gordel opgebonden, zodat ze geen belemmering vormen bij het lopen, de sandalen aan de voeten en de staf in de hand (Luk.l2:35a, Ef. 6:14a en 15, Hebr.l2:l en 2, 1 Petr.l:13a).

In Kanaan. Eenmaal in het beloofde land gekomen werd de viering van Pasen in enkele opzichten gewijzigd (Deut.16:1-8).

1e. Het paaslam werd niet meer thuis geslacht en gegeten, maar bij het heiligdom, d.w.z. in Jeruzalem. De priesterstam Levi heeft immers de bijzondere taak van elke huisvader overgenomen.

2e. Het bloed werd niet meer aan de bovendorpel en de zijposten gestreken, maar door de priesters voor en op het altaar gesprengd, alsmede de vetdelen van het lam daarop verbrand.

Ook voorzag de wet des Heeren in bijzondere omstandigheden, waardoor men verhinderd was om Pasen te vieren, bijv. afwezigheid of onreinheid e.d. Dan mocht het feest alsnog op de 14e dag der 2e maand gehouden worden (Num.9:10 en 11). Later heeft koning Hizkia van deze mogelijkheid gebruik gemaakt (2 Kron.30).

Voorts was een bijzonder voorschrift, dat de vreemdeling (dus niet-Israëliet) uitgesloten was om het Pascha te eten. Zulks om het verbond Gods heilig te houden. Alleen na besnijdenis, dus inlijving in Israël, was deelname toegestaan.

Uitbreiding van het Paasfeest. Later hebben de Schriftgeleerden een uitgebreider ritueel toegevoegd aan de Paasmaaltij d. Door dit te vermelden wordt de instelling van het Heilig Avondmaal door de Heere Jezus wellicht beter verstaan.

Wanneer de Paasdis stond toegericht, schonk de huisvader de eerste beker wijn in, zegende deze met een lofprijzing aan Jehovah, waarna allen er uit dronken. Na dankgebed voor de toegerichte spijzen aten zij vervolgens van de bittere kruiden.

Dan werd de tweede beker wijn geschonken. Op de vraag van de zoon des huizes waartoe dit paasmaal bereid was, antwoordde de huisvader met de redding van Israël uit Egypte te verhalen (Ex. 12:24-27a).

Vervolgens werd van de ongezuurde broden gegeten, gedoopt in de saus der bittere kruiden en uit de tweede beker gedronken. Daarbij werd een deel van het Hallel aangeheven: Ps. 113 en 114, het zgn. kleine Hallel. Hallelujah = Loof de Heere!

Tenslotte werd het paaslam gegeten, de derde en vierde beker wijn ingeschonken en gedronken en het 2e gedeelte van het Hallel, de Psalmen 115 t/m 118 gezongen (het grote Hallel).

De Heere Jezus heeft het H.Avondmaal ingesteld, nadat het paaslam gegeten was. Daartoe gebruikte Hij het op de tafel aanwezige brood en de laatste beker wijn. „En als zij de lofzang gezongen hadden, gingen zij uit naar de Olijfberg" (Matth.26:30).

Gesprekspunten:

1. Ga na hoeveel malen het Pascha gehouden is vanaf de laatste nacht in Egypte tot de intocht in Kanaan.

2. Waarvan is de uitleiding uit Egypte onder het beschuttend bloed van het lam een geestelijk beeld?

3. Welke waarde moet in dit verband gehecht worden aan de H. Doop, zie Hebr. 10:29, (het bloed mocht niet op de drempel van het huis gesprenkeld, daar zou het vertreden worden!).

4. Zie je reeds overeenstemming in het O.Test. Pascha en het N.Test. H.Avondmaal?

5. Overweeg de verschillende handelingen met het paaslam in betrekking met het ware Lam Gods, de Heere Jezus.

6 Waaraan herken je bij de inzetting van het Pascha, dat rechtvaardigmaking en heiligmaking in het leven der wedergeborenen onafscheidelijk aan elkaar verbonden zijn?

7. Heeft Judas deelgenomen niet alleen aan de paasmaaltij d maar ook aan het H. Avondmaal ?

Literatuur:

Geschiedenis der Godsopenbaring. O. T. Dr. F. L. Bakker; Kok, Kampen.

Beknopte Bijbelse Archeologie. Dr. D. J. van Katwijk en G. Meima.

Chr. Encyclopedie. „Paasfeest", Kok, Kampen.

Bijbels Woordenboek, Ed. Riehm.

Uittocht uit Egypte. Ds. J. J. Knap Czn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen