Gospelmuziek

Inleiding

Over gospelmuziek wordt onder jongeren (en ouderen) zeer verschillend gedacht.
De één vindt die muziek absoluut verwerpelijk, terwijl de ander er geen kwaad in ziet. Integendeel, hij luistert er dagelijks naar. Maar, wat is gospelmuziek eigenlijk precies? En hoe kunnen we eerlijk en helder tot een oordeel komen? Wat zegt de Bijbel over gospelmuziek? Hoe moet onze houding zijn? Deze schets wil daartoe een handreiking zijn. Het is goed om te beseffen dat een schets overzo'n onderwerp slechts een momentopname is. De jeugdcultuur - ook de reformatorische - verandert snel, evenals de gospelmuziek. Wat vandaag in is, is morgen weer achterhaald. De grondhouding ten opzichte van muziek is echter wel van blijvende waarde. En daar gaat het in deze schets vooral om.
Hoofdstuk 1 zet in met een algemene beschrijving van muziek, bezien vanuit bijbels oogpunt. In hoofdstuk 2 wordt de geschiedenis van de gospelmuziek beschreven, terwijl hoofdstuk 3 wat dieper ingaat op de vorm, de inhoud en de sfeer van gospelmuziek. In hoofdstuk 4 wordt een conclusie getrokken.

Een verenigingsavond over gospelmuziek kun je op verschillende manieren invullen.
Hieronder staan enkele suggesties.
De kennis van gospelmuziek kan heel verschillend zijn op de vereniging.
Sommige leden weten er misschien alles van, anderen helemaal niets.
Het is dus wel nodig om het één en ander te vertellen over gospelmuziek.

Gospelmuziek, goed of slecht?
Deel briefies uit met de vraag:
'Is luistren naar gospelmuziek goed?
• Ja
• Nee
• Goed noch slecht

Opening - tekstgedeelte n.a.v. Hoofdstuk 1 
Vraag - aat de briefjes invullen en verzamel ze 
Inleiding- n.a.v. Hoofdstuk 1 
Inleiding 2 - n.a.v. Hoofstuk 2, 3 en 4 
Pauze 
Verwerking - n.a.v. verwerking op p. 23 t/m 27 
Vraag - laat zelfde vraag nog eens invullen en verzamel ze 
Plenaire bespreking - n.a.v. de verwerking en de ingevulde vragenbriefjes. Vergelijk ook de eerste en de tweede ronde. Is er verschil? Zo ja/zo nee, hoe komt dat? 
Sluiting         

Kunnen popmuziek en christelijke muziek samengaan? 
Opening 
Leg vel discussie n.a.v. verwerking op p. 23 
Inleiding - n.a.v. Hoofdstuk 2, 3 en 4. Probeer bij  voorbeeld ook enkele muziekfragmenten  te laten horen en te bespreken.  Pauze 
Afronding lege vel discussie 
Verwerking - n.a.v. verwerking op p. 23 t/m 27 
Plenaire afronding - bijvoorbeeld door forum met inleider(s)  Sluiting

1. Muziek, gave en opgave

Inleiding
Er zijn maar weinig jongeren die écht niet om muziek geven. De meesten luisteren meer of minder vaak naar muziek. Muziek is belangrijk, met name als je jong bent. Muziek doet iets met je, muziek spreekt aan. Muziek is een taal. Met behulp van muziek zijn mensen in staat om iets aan anderen over te dragen. Gevoelens zijn vaak moeilijk te verwoorden, maar door middel van muziek, zijn deze wel overdraagbaar:

"Muziek is de kunst om in klanken te denken". Een andere omschrijving van muziek luidt: 'Muziek is een ordening van klanken, waarbij drie elementen een belangrijke rol spelen, namelijk melodie, harmonie en ritme'.
Vaak hebben jongeren voorkeur voor een bepaalde soort muziek. Die voorkeur is - ook onder reformatorische jongeren - heel uiteenlopend: orgel, pop, gospel, koor, orkest, jazz, house, .... enz.
Natuurlijk is het niet om het even naar welke muziek je luistert, welke muziek je mooi vindt. In het licht van de Bijbel zal een verantwoorde keuze gemaakt moeten worden.
Wie de Bijbel nagaat op de plaats die muziek daarin inneemt, zal zich verbazen over de vele gegevens die daarin staan met betrekking tot muziek.

Muziekinstrumenten in de Bijbel
Al vrij snel na de zondeval wordt er in de Bijbel gesproken over muziekinstrumenten. De mens mocht de schepping gebruiken en kon muziekinstrumenten maken: Jubal, één van de nakomelingen van Kaïn, handelde in harpen en orgelen (Gen. 4 : 21). Mirjam nam, na de doortocht door de Rode Zee, "een trommel in haar hand en al de vrouwen gingen haar na" (Ex. 15 : 21). Mirjam en de vrouwen zongen het refrein van het lied.
In Numeri 10 geeft de Heere het bevel aan Mozes om zelf instrumenten te maken: twee zilveren trompetten.
Deze trompetten moesten het signaal geven tot vergadering of vertrek.
Steeds kwamen er nieuwe instrumenten bij. Indrukwekkend zijn de geschiedenissen van David. Hij speelde harp voor koning Saul om hem rustig te stemmen. Hij bracht met veel muziek en zang de ark van het verbond weer terug naar Jeruzalem:
"Alzo bracht gans Israël de ark des verbonds des HEEREN op, met gejuich, en met het geluid der bazuin, en met trompetten, en met cimbalen, makende geluid met luiten en met harpen." (1 Kron. 15 : 28).
Tenslotte worden in psalm 150 veel van de toen gebruikelijke muziekinstrumenten opgesomd.
Muziekinstrumenten hebben in de Bijbel een grote plaats gekregen. Het doel was de Heere ermee te loven en te prijzen.

Zang in de Bijbel
Niet alleen werden instrumenten bespeeld, maar er werd ook gezongen. Veelal werd in de bijbelse tijd in groepen en met de nodige afwisseling gezongen. Toen de Heere het volk Israël door de Rode Zee had geleid, zongen Mozes en het volk een lofzang. "Toen zong Mozes en de kinderen Israëls " (Ex. 15). Dat ging met zang en tegenzang: dan weer de ene, dan weer de andere groep mensen.
Een grote verzameling van liederen vinden we in het boek der Psalmen.
Psalm betekent een lofzang of een op snarenspel begeleid lied. De Bijbel noemt in de Psalmen verschillende meesters in de muziek. Denk aan David, Asaf en de kinderen van Korach. Zij speelden, componeerden en schreven nieuwe lofzangen.
David verstond het belang en de waarde van muziek: "Ik zal Gods Naam prijzen met gezang, en Hem met dankzegging grootmaken. En het zal de HEERE aangenamer zijn dan een os, of een gehoornde var, die de klauwen verdeelt" (Ps. 69 : 31, 32).
Van zingen lezen we veel in de Bijbel.
Teveel om in het verband van de schets te noemen. Daarom zomaar enkele voorbeelden. David lijkt wel zijn hele leven gezongen te hebben. Dit zijn niet altijd lofzangen geweest.
Dit zijn niet altijd lofzangen geweest. Denk maar aan het klaaglied wat David zong toen hij hoorde dat Absalom gestorven was. Denk ook aan Psalm 22, 32, 38 en 51. Jeremia zong zijn klaagliederen. Maar er is ook gezongen van blijdschap. In de eerste twee hoofdstukken van Lukas vinden we kort na elkaar vier liederen; vier reacties van mensen (en engelen) op de openbaring van Gods heilsplan.
Maria zong haar lofzang bij de ontmoeting met Elizabet (Luk. 1:46), Zacharias kreeg na de geboorte van Johannes zijn stem weer terug en loofde de Heere (Luk. 1 : 64). Ook bij de geboorte van de Heere Jezus werd er gezongen. Dit was een volmaakt gezang: "Ere zij God in de hoogste hemelen ...." (Luk. 2 : 13) En tenslotte zong Simeon het van vreugde uit: "Nu laat Gij, Heere! Uw dienstknecht gaan in vrede naar Uw Woord" (Luk 2 : 28).
Jezus Zelf heeft ook gezongen, zelfs toen het einde van Zijn leven dichtbij was. "En als zij de lofzang gezongen hadden, gingen zij uit naar de Olijfberg" (Matth. 26 : 30).
Ook in de gevangenis werden de lofzangen gezongen:- "En omtrent de middernacht baden Paulus en Silas en zongen Gode lofzangen ...." (Hand. 16 : 25). En Paulus schrijft in Kolossenzen 3 : 16: "Leert en vermaant elkander met psalmen en lofzangen en geestelijke liederen, zingende de Heere met aangenaamheid in uw hart." Zang heeft dus verschillende 'functies': de Heere loven en prijzen, uiting geven aan gevoelens, gebed. In ieder geval bestaat er een nauw verband tussen muziek, gevoel en geloof.
Muziek en zang onderstrepen de ervaring van de ontmoeting tussen God en de zondaar.

Ik heb de muziek lief, omdat de muziek een geschenk is van God en niet van de mensen; omdat zij de zielen vrolijk maakt; omdat zij de duivel verjaagt; omdat zij de onschuldige vreugde verwekt en omdat zij heerst in de tijd des vredes.
Maarten Luther

Op verschillende plaatsen spreekt Gods Woord over muziek. Een bijbels uitgangspunt is bij de doordenking van muzikale vormen van groot belang. God heeft muzikale gaven aan mensen gegeven; muziek is een goddelijk geschenk. Tegelijkertijd houdt dat een opgave, een taak in. Namelijk om op de juiste manier met muziek om te gaan. Muziek is een gave, maar ook een opgave.

Muziek als gave
Al in het derde vers van de Bijbel wordt gesproken van een stem. Gods stem. Zijn machtswoord klinkt door in de schepping van hemel en aarde. Hij spreekt en het is er, Hij gebiedt en het staat er. Zo heeft de Heere de mens gemaakt. Hij zei: "Laat Ons mensen maken, naar Ons beeld, naar Onze gelijkenis". Hij gaf de mens ook een stem. Adam en Eva ontvingen een stem om daarmee Gods eer en heerlijkheid te vertellen. Zoals de engelen in de hemel Gods heerlijkheid verkon digden, zo moest de mens God op de aarde verheerlijken, onder andere met de stem. Nadat God de schepping voltooid had, zag Hij dat alles goed was.
Ook de stem en alles wat de mens met zijn stem deed, was volmaakt.
Toen zondigde de mens tegen God. Het volmaakte was verdwenen. De stem, waarmee Adam en Eva volmaakt de Heere konden loven, was gebroken. Maar God zorgde ook na de zondeval ervoor dat Zijn Naam werd grootgemaakt, onder andere door gezang. In het loven, prijzen en aanroepen van de Heere neemt muziek een grote plaats in. Muziek is ook een gave waarmee je je gevoelens kunt uiten: blijdschap, verdriet, verlangen.
De Heere gaf niet alleen de gave om te spelen en te zingen, maar ook de gave om de muziek te verstaan. Zo kan en mag ervan muziek genoten worden.

Muziek als opgave
Muziek is een gave, een waardevol geschenk. Daar moet je voorzichtig mee omgaan. Hanteer muziek daarom als geschenk, zowel in het luisteren als in het zelf musiceren. Luther heeft aangegeven wat de inhoud van de opgave is: "Ik zou alle kunsten, in het bijzonder die van de muziek, gaarne in dienst willen stellen van Hem die haar gegeven en geschapen heeft."
Daarvoor heeft de mens de gave van de muziek ontvangen. Helaas wordt deze gave door velen misbruikt. Zo lezen we in Daniël 3 dat de muziek werd misbruikt. Muziek stond hier niet in dienst van God, maar in dienst van koning Nebukadnezar. Ook in onze tijd wordt muziek vaak misbruikt.
Muziek staat dan in dienst van de mens en is een middel om mensen te verheerlijken. In dit verband hoefje alleen maar de te denken aan popsterren, maar ook bij orgelconcerten of andere uitvoeringen binnen de reformatorische gezindte is dit gevaar aanwezig.
Muziek dient tot Gods eer te zijn. Daar is de Bijbel duidelijk over. Dat is de opgave, de opdracht. Die opdracht is geen gemakkelijke. Want welke muziek is tot Gods eer? Orgelmuziek? Koorzang? Gospelmuziek? De vraag stellen is makkelijker dan haar beantwoorden. De vraag van deze schets is: is gospel (= evangelie)muziek van de Heere of niet? Is ze tot eer van God of niet? Daar gaat het om.
Eén ding staat vast: alleen door de werking van de Heilige Geest kan de muziek weer dienen als middel om God te loven. Het begint bij ons hart.
God loven, de Heere grootmaken, is een zaak van geloof. Alleen in de vereniging met Christus en uit Zijn verdiensten kan een mens God weer bedoelen. In Zijn lijdensweg en dood heeft de Heere jezus als Borg de lofzang verdiend. Toen Hij 12 jaar was, zei Hij: 'Wist gij niet, dat Ik moet zijn in de dingen Mijns Vaders?' En aan het einde van Zijn leven: 'Ik heb U (Vader) verheerlijkt op de aarde'. Op grond daarvan kan de lofzang weer gezongen worden.
In Amos 5 : 23 roept de Heere het uit: "Doe het getier uwer liederen van Mij weg; ook mag Ik uwer luiten spel niet meer horen. Maar laat het oordeel zich daarheen wenden als de wateren, en de gerechtigheid als een sterke beek." De Heere vraagt eerst naar waarheid en gerechtigheid.
Op aarde zal er altijd een valse noot in de muziek blijven doorklinken. Maar eenmaal zal de muziek weer volmaakt dienen om God groot te maken.
Johannes schrijft in het laatste bijbelboek over engelen met citers (Openb. 15 : 2-4). Er zal dan volmaakt worden gezongen. De lofprijzingen zullen dan voor eeuwig klinken. Gods Woord wijst ons naar die toekomst, die voor al Gods kinderen weggelegd is. Zij zullen eeuwig zingen tot Gods eer. "Dan zullen daar de blijde zangers staan, de speelliên op de harp en cimbel slaan!"

2. Gospelmuziek

Wat is gospelmuziek?
Gospel (het woord betekent evangelie) is te omschrijven als: eigentijdse, populaire muziek met het Evangelie als thema. Groepen en zangers kunnen daarmee een verschillend doel hebben.

Allereerst zijn er groepen die zich heel sterk richten op evangelisatie, zoals bijvoorbeeld The World Wide Message Tribe en DC Talk.
Daarnaast zijn er artiesten die in hun muziek een beeld geven van wie zij zijn en daarin ook hun christen-zijn.
Verder zijn er artiesten die zich heel specifiek bezig houden met muziek die op christenen gericht is. In hun teksten vertolken zij elementen uit de Bijbel. Michaël Card is daar een goed voorbeeld van.
Tenslotte zijn er artiesten die zich bezig houden met het schrijven van muziek die in bepaalde kerken gebruikt kan worden, zoals lofprijzings- en aanbiddingsmuziek.

Onstaan
Gospel is afkomstig uit Amerika. In de 19^e eeuw en het begin van de 20^e eeuw leefden veel negers uit Afrika als slaven - bijvoorbeeld op de vele katoen- en koffieplantages en in de huishoudens - in Amerika. Tijdens en na het werk werd gezongen. De ellende van de slavernij en het verlangen naar vrijheid werd bezongen in soms uitbundige, vaker echter gedragen liederen, ook wel 'negro-spirituals' genoemd. De begeleiding van die liederen werd niet meer verzorgd door de drum uit Afrika. Het dagelijkse gereedschap - een bijl of een houweel - was daarvoor in de plaats gekomen.
Doordat deze mensen in aanraking kwamen met protestante kolonisten trad een vermenging op van de Afrikaanse negercultuur en de protestantse cultuur van hun meesters. Men kwam in aanraking met het Evangelie en er ontstonden onder de negerslaven verschillende opwekkingen. De spirituals kregen een geestelijke inhoud en veranderden in gospelsongs.
Deze muziek kwam in de kerkdienst terecht en paste in de sfeer van vurige preken, handgeklap, enthousiasme.
De muziek was sterk emotioneel en appelerend. De grootste gospelzangeres was Mahalia Jackson. Zij werd de grondlegster van de gospelmuziek. 

Somebodyloves you
Kenny Marks

There's no cry that goes unheard
There's no tear that goes unseen
There's no hurt He hasn't felt before
No one He can't redeem
There's no wall He can't scale
There's no mountain He can't move
There's no place He hasn't been before
No sorrow He can't soothe

Somebody loves you
You wonder who
Talkin' bout Jesus
He cares for you

There's no fury He can't tame
There's no storm that He can't still
There's no nightmare He womn't chase away
No dream He can't fulfill
There's no person He can't love
There's no fire He can't ignite
There's no sin that He can forgive
No wrong that He can't right

Iemand houdt van je

Er is geen schreeuw die Hij niet hoort
Er is geen traan die Hij niet ziet
Er is geen pijn die Hij nooit gevoeld heeft
Er is niemand die Hij niet kan redden
Er is geen muur die Hij niet kan vernietigen
Er is geen berg die Hij niet wil verzetten
Er is geen plaats waar Hij nooit geweest is
Er is geen verdriet dat Hij niet kan verzachten

Iemand houdt van je
Je vraagt je af wie
Ik heb het over Jezus
Hij zorgt voor je

Er is geen ruzie die Hij niet kan kalmeren
Er is geen storm die Hij niet kan stillen
Er is geen nachtmerrie die Hij niet kan verjagen
Er is geen droom die Hij niet kan vervullen
Er is geen persoon van wie Hij niet kan houden
Er is geen vuur dat Hij niet kan ontsteken
Er is geen zonde die Hij niet kan vergeven
Er is geen four die Hij niet kan vergoeden

Gospelindustrie
ln de jaren veertig van deze eeuw werden de kerkelijke songs overgenomen door artiesten, zowel solisten als gospelgroepen, die ermee buiten de eredienst traden. Zo werd gospel ook buiten de muren van de kerkgebouwen gespeeld en gehoord. Ook blanken gingen gospels zingen die gemakkelijk in het gehoor lagen. Orgel en piano werden ingewisseld voor drum, bas en gitaar. Alle ritmisch gespeelde en gezongen evangelische liederen werden erbij gerekend, van de jazzmuziek van Carl Heinsius tot de eigentijdse luisterliedjes van Elly en Rikkert Zuiderveld toe.
De basis voor de hedendaagse gospel is zo'n dertig jaar geleden gelegd. Gospel verplaatste zich toen naar de massa-meetings, concertzalen en stadions. Platenmaatschappijen toonden interesse voor de populaire muziek stijl, men zag een gat in de christelijke markt. Daardoor is er een complete gospelindustrie op gang gekomen.
Concurrentie en moderne apparatuur hebben geleid tot muziek van hoge kwaliteit.
Artiesten van het eerste uur die vandaag de dag nog steeds bekend zijn in Nederland, zijn o.a. Second Chapter of Acts, Silverwind, Don Franciscoen de zeer populaire Adrian Snell.

3. Vorm, inhoud en sfeer

Gospel dient volgens de bekende gospelartiest Steve Camp tot opbouwing, tot vermaning en tot vertroosting. Drie punten uit een goed gereformeerde preek. Maar wat Camp ermee bedoelt, is niet duidelijk, is gospel inderdaad tot opbouw in het geloof, tot vermaning en vertroosting van Gods kinderen?

Daar wordt heel verschillend over gedacht. Voor velen is het hetzelfde als 'evangelisch'. "Ze nemen allemaal Jezus maar aan, ze zingen alleen maar over geloof, liefde, Jezus enz. En dan al die instrumenten erbij..."
Voor anderen is het juist een prima alternatief voor pop en house. "Gospel is een uitstekend middel om christelijke jongeren te onderhouden en op te scherpen. Daarnaast is het ook een middel om andere jongeren bij de rand van de afgrond weg te trekken."
De derde groep, de grootste, heeft eenvoudig geen behoefte aan gospel, om welke reden dan ook.

Om tot een beoordeling van muziek te komen, zul je vorm en inhoud moeten bekijken. Dat geldt voor elke vorm van muziek. Bij gospelmuziek gaat het dan om de instrumentale begeleiding (vorm) en de teksten (inhoud). In paragraaf 3.2 en 3.3 wordt daarop ingegaan. Daarnaast kun je uit interviews met gospelartiesten veel informatie halen en de sfeer (3.4) proeven, evenals tijdens concerten. Kan die sfeer de bijbelse toets doorstaan? Is die te verenigen met Gods Woord? Mag ik me daarthuisvoelen?

3.1 Popmuziek

In de loop van de laatste tientallen jaren heeft men vrijwel de meeste vormen van popmuziek geaccepteerd en toegepast in de gospelwereld. Hoewel er grote verschillen zijn met wereldse popmuziek, kun je niet om het feit heen dat er qua stijl maar weinig verschil te merken is tussen pop- en gospelmuziek. Rock-ballads, hard-rock, heavy metal, house, het komt allemaal voor. Daarom eerst iets over popmuziek.

Ontstaan en doorbraak van popmuziek
Popmuziek is eigenlijk een verzamelnaam voor verschillende muziekstijlen. Popmuziek zou je de muziek van de popcultuur kunnen noemen. Die cultuur kenmerkt zich door bepaalde kleding en haardracht, maar ook door de manier waarop men aankijkt tegen het leven en de maatschappij. Het gaat in de popmuziek om vrijheid, protest, seks, geweld en wanorde. Veel van het bestaande moet overboord, ook de geldende normen en waarden.
Popmuziek is voortgekomen uit de muziek die Amerikaanse negerslaven maakten. Uit die ritmische en 'swingende' muziek ontstond in de vijftiger jaren in de Verenigde Staten de Rock and Roll. Deze muziek werd in korte tijd enorm populair, vooral onder jongeren. Grote namen waren Elvis Presley en Bill Haley. De echte doorbraak van de popmuziek kwam pas in de jaren zestig. Popgroepen die voor de grote doorbraak zorgden, waren The Beatles en The Rolling Stones. De leden van deze groepen werden ongekend populair. Men sprak over The Beatles als 'de vier godenzonen uit Liverpool'. Tijdens concerten speelden zich woeste taferelen af. Hysterische meisjes, uitzinnige jongens, drank, drugs, vrije seks. Alles kon.
Bij andere popgroepen overheerste de revolutie en het protest. Het christendom was achterhaald, terwijl de interesse voor allerlei oosterse godsdiensten - vaak in combinatie met drugs - toenam. Er werd veel gedroomd over een betere wereld die eens komen zou. In de popmusical Hair kwam dit bijvoorbeeld duidelijk naar voren.
Bezongen werd het Aquarius-tijdperk van harmonie, begrip, liefde en vertrouwen. Nu vind je deze elementen terug bij de New Age-beweging.
Deze veelkleurige popwereld oefende een ongekende invloed uit op een hele generatie jongeren, maar ook op veel ouderen. De westerse samenleving veranderde er door.

Van protest naar genieten
De ontwikkelingen in de popwereld in de jaren zeventig waren stormachtig.
Allerlei nieuwe stromingen en stijlen ontstonden, bloeiden korter of langer en verdwenen soms weer vrij snel:
Glitterrock, Punk, Underground, Hardrock, Symfonische rock, Reggae, Disco, Soul, enz. Vooral de discomuziek en het uitgaansleven dat erbij hoort, werd aan het eind van de jaren zeventig heel populair. Na het protest en de revolutie van de jaren zestig verschoof het accent nu naar genieten - "having a good time". Er goed uitzien, uitgaan en seks werden zo'n beetje als de belangrijkste zaken van het leven gezien.
In de jaren tachtig kwam de synthetische popmuziek op. De drumcomputer en de synthesizer werden meer en meer gebruikt. Ook nu kwamen weer allerlei nieuwe stijlen naar voren, zoals Rap. Vaak waren het slechts eendagsvliegen. Eind jaren tachtig brak massaal de housemuziek door.

House
Housemuziek is eigenlijk het logische product van de ontwikkeling van de popmuziek. De hele wereld om House heen sluit naadloos aan bij de zaken die in de popmuziek gewoon zijn. Ook bij House zie de nadruk op uitgaan en genieten, ontvluchten van de werkelijkheid, drugs, vrije seks, agressie, enz.
Toch zijn er ook verschillen tussen de popcultuur uit de jaren zestig en de House-cultuur van nu: hadden de jongeren toen nog idealen en droomden ze van een betere wereld, nu is er veelal slechts afbraak en uitzichtloosheid.
Was de popmuziek toen muzikaal vaak van hoge kwaliteit, Housemuziek stelt muzikaal veelal weinig voor.

Popmuziek doet je wat
Het valt niet te ontkennen: veel popmuziek ligt goed in het gehoor. En met de uitspattende levensstijl van popmusici en popaanbidders heeft een reformatorische jongere wellicht niet te maken. Op basis van dat argument de popmuziek afwijzen zal dus weinig jongeren aanspreken. Maar hoe moeten we popmuziek inhoudelijk beoordelen? Enkele - algemene - kenmerken:

1. Popmuziek heeft zoveel invloed dat het gedrag van mensen kan veranderen

Jimi Hendrix - een bekend popmusicus uit de jaren zestig die ten onder is gegaan aan een losbandig leven vol drugs - zei eens: "Je kunt mensen hypnotiseren met de muziek en wanneer je ze op het zwakste punt hebt, kun je via het onderbewuste zeggen wat je wilt". En wat popmusici dan zeggen?
Geniet (van seks, geld, vrijheid), denk aan jezelf, trek je niets aan van de maatschappij en van anderen - "Go your own way".

2. Popmuziek richt je op jezelf - maakt je egocentrisch

In muziek en tekst gaat het erom dat jij aan je trekken komt. Het maakt niet uit of je ouders of buren er last van hebben. Sluit je op in je kamer met jouw muziek. Onderweg gebruik je je walkman om je af te sluiten van de wereld om je heen: als jij maar geniet.

3. Popmuziek wekt met muziek en tekst seksuele begeerten op

Openlijk wordt in de popcultuur de vrije seks gepredikt. Trouw aan elkaar in een huwelijk wordt als verstikkend en kleinburgerlijk beschouwd. Tijdens popconcerten en met name tijdens Houseparty's worden via erotische dansoptredens en videobeelden de seksuele begeerten hoog opgezweept. Popmusici en housers komen hier openlijk voor uit. Een van hen zei eens: "Rock en Roll is 99% seks." De gevolgen blijven niet uit: vervuilde levens, gebroken huwelijken en harten en soms ook AIDS. Vlak voordat Freddy Mercury van de popgroep Queen hieraan overleed, zong hij tijdens zijn laatste concert "The show must go on": het feest moet doorgaan, ook als ik dood ben. Met andere woorden: het maakt allemaal niet uit, als je maar lol hebt.

4. Popmuziek werkt opzwepend en verslavend

Het opzwepende karakter van popmuziek komt vaak bij optredens openbaar als de hele zaal 'uit z'n dak gaat'.
Meisjes worden hysterisch en gooien ondergoed naar het podium, jongens breken de boel af. Tientallen ordebewakers zijn nodig om de zaak enigszins in de hand te houden. Een onophoudelijk ritme (beat) schakelt een deel van je verantwoordelijkheidsgevoel uit, net als bij alcohol. Dat geldt voor alle popmuziek, maar zeker ook voor de hardere soorten en voor House-muziek.
Luisteren naar popmuziek begint vaak onschuldig, maar kan van kwaad tot erger gaan. Ervan los komen kan bijzonder moeilijk zijn.
Popmuziek is een muziekstijl die de mens volledig in het middelpunt stelt. Popmusici worden als idolen letterlijk verafgood. Dit gaat lijnrecht in tegen het goddelijke gebod: 'Ik ben de Heere, uw God. (...) Gij zult geen andere goden voor mijn aangezicht hebben.' Maar het kan nog erger: pop en house zijn soms bewust gericht op de eer van de satan. 'Sympathy for the devil' heette een nummer van The Rolling Stones. De bekende zanger David Bowie zei eens: "Rock and Roll zal je vernietigen. Rock is altijd duivelse muziek geweest." Een serie Houseparty's werd gepresenteerd onder de naam 'Hellraisers': wervers voor de hel.
De hele wereld rond popmuziek bewijst dat de inhoud van de teksten praktijk is: seksuele uitspattingen, drugs, egoïsme, vloeken, liegen, moorden. Uiteraard gaat de ene groep daar veel verder in dan de andere.
Natuurlijk zal niet elke popgroep bewust de verkeerde kant op wijzen.
Maar uiteindelijk wordt in de popmuziek wel de verkeerde weg gewezen, de brede weg. Velen zijn er die die weg bewandelen. De uitkomst van die weg is afschuwelijk. Sommigen bezingen dat ook eerlijk. Anderen beloven in hun muziek de hemel, maar het is een loze belofte. 'Breed is de weg die naar het verderf leidt' (Matth. 7 : 13).

3.2 Muzikale begeleiding

Uit paragraaf 3.1 blijkt heel duidelijk dat popmuziek af te wijzen is. Bij velen is dat de reden om een alternatief te bieden. In een christelijk muziekblad, GMI Music Magazine, wordt gesteld:
"Doordat er in de gospelmuziek de laatste jaren zoveel stijlen ontstaan zijn en de bekendheid van gospelmuziek enorm is toegenomen, is gospel juist een mogelijkhied om als goed alternatief tegenover de reguliere muziek te dienen. Want als we zien dat in de huidige ontwikkelingen van House, Dead Metal, Techno Pop etc. negatieve en duivelse teksten gebruikt worden, dan is het goed te weten dat zelfs in deze stijlen van muziek er een alternatief te bieden is met een positieve christelijke boodschap".
De muziekstijl van gospel wordt vaak overgenomen uit de popwereld. Ze is eigentijds en kan óók ingedeeld worden in gospel-pop, gospel-rock, gospel-house, enz.
De stijlen uit de gospelmuziek worden veelal overgenomen met het argument zo beter aan te sluiten bij de belevingswereld van jongeren.
Christelijke pop, hard-rock en house als evangelisatiemiddel, jan Willem Vink in 'Koers', een reformatorisch opinieblad: "Het komt me soms voor dat mensen er vaak meer moeite mee hebben dat gospelmuziek in een bepaalde stijl wordt gebracht, dan dat men verontrust is over het feit dat hele groepen jongeren de kerk verlaten. In die opstelling mis ik de bewogenheid.
Je kunt afhakende jonge mensen, die verloren gaan als zij God niet leren kennen, bereiken met gospelmuziek.
Voor velen ligt de herkenning in de muziek waarnaar ze luisteren.
Gospelmuziek is één van de beste evangelisatiemiddelen die wij in deze tijd ter beschikking hebben."

Dat ruige muziek jongeren bereikt, zal iedereen duidelijk zijn. Wanneer dj's in de Energiehal of op de Maasvlakte house draaien, is het heel gewoon dat tienduizend jongeren uit hun dak gaan. Wat zou het mooi zijn wanneer je tienduizend jongeren in één keer met het Evangelie in aanraking kon brengen...
Maar heiligt het doel elk middel? Past het Evangelie in elk jasje? Kun je House, heavy-metal en andere pop muzieksoorten gebruiken als evangelisatiemiddel?
Wanneer wereldse hard-rock groepen (Deep Purple, Led Zeppelin en Black Sabbath bijvoorbeeld) met jankende gitaren en roffelende drums roepen:
'Wees klaar voor de hel', 'Schreeuw naar de duivel' of 'Ken geen genade', kan deze sfeer dan in dienst staan van het Evangelie?
Wanneer gospel-house in wilde teksten, rauwe stemmen en met agressieve muziek het heilig Evangelie de wereld indreunt, kan dat gepaard gaan met Filippenzen 4 vers 8: 'Voorts broeders, al wat waarachtig is, al wat eerlijk is, al wat rechtvaardig is, al wat rein is, al wat lieflijk is, al wat wel luidt, zo er enige deugd is en zo er enige lof is, bedenk datzelve'?

Ongetwijfeld zullen de ruigere muziekstijlen jongeren aanspreken, maar die stijlen staan haaks op de heiligheid van het Woord. Muziek en tekst behoren één geheel te zijn. De tekst moet door de muziek worden 'gedragen' en versterkt. Dit geldt ook voor allerlei andere stemmingen. Ook geestelijke teksten behoren te worden voorzien van bijpassende muziek.
Popmuziek drukt vaak een sfeer en levensstijl uit die verbonden is met revolutie, chaos en seksuele uitspattingen. Mag een geestelijke tekst dan zomaar worden voorzien van zulke muziek?
Toen rockzanger Mark Farner tot bekering kwam, greep hij terug op een oud nummer van zijn vroegere band - Grand Funk Railroad - en voorzag het van nieuwe woorden: 'baby' werd vervangen door 'Jesus'. Kan dat zomaar?
In Galaten 5 gaat het over de werken van het vlees en de vrucht van de Geest. Deze staan tegenover elkaar.
We kunnen vanuit dit Bijbelgedeelte zeggen dat de werken van het vlees meer de sfeer weergeven van de agressieve muziek. Uit paragraaf 1 blijkt duidelijk dat Hard-rock en House niets met de vrucht van de Geest te maken hebben. Die bestaat in liefde en zachtmoedigheid (om maar een enkele vrucht te noemen). Dat is kenmerkend voor het Evangelie. Ruwheid en hardheid niet. Daarom is rustige muziek, de begeleiding van zang met enkele instrumenten, op zich niet verkeerd. In de Bijbel worden ook muziekinstrumenten gebruikt. Tot eer van God. In het instrument zit het dus niet. Wel is het opvallend dat de instrumenten van Psalm 150 óók gebruikt worden in Babel, in het dal Dura. Elk muziekinstrument kan dus goed en kwaad gebruikt worden.
Muziek roept iets bij je op en is niet neutraal te noemen. Er gaat een goede of een slechte sfeer van uit.

Samenvattend kunnen we stellen dat de muzikale bezwaren zich vooral richten tegen de muziek waarbij het verschil tussen gospelmuziek en popmuziek nauwelijks tot niet te merken is.
Het opzwepende, verslavende effect van de muziek valt niet te combineren met het heilig Evangelie. Het argument dat daar juist jongeren mee te bereiken zijn, doet daar niets aan af.
Bij de omgang met Gods Woord en het uitdragen daarvan is voorzichtigheid op z'n plaats.
Bovendien wordt veruit de meeste gospelmuziek gemaakt voor christelijke jongeren die al bereikt zijn met het Evangelie. Gospel als evangelisatiemiddel mag geen argument van betekenis zijn in de discussie of vorm en inhoud van gospel verantwoord zijn.

3.3 De teksten

Nog meer dan de gebruikte muziek, geven de teksten houvast om gospelmuziek te beoordelen. Bij gospelmuziek gaat het juist om de tekst. Dat onderscheidt haar van popmuziek.
Wanneer we teksten beoordelen moet Gods Woord de norm zijn. Daarnaast is kennis van de Belijdenisgeschriften onmisbaar. Vooral de Dordtse Leerregels blijken van belang te zijn.
Het remonstrantisme, waarbij de mensen uiteindelijk zelf de keuze voor jezus moeten maken, viert hoogtij in de gospelwereld. Vaak wordt er in teksten gekozen voor jezus of voor een nieuw begin. Dan is het van belang te kunnen onderkennen of zoiets bijbels is of niet.
Je komt bij gospelmuziek veel in het Engels geschreven teksten tegen.
Uitzonderingen vind je bij bijvoorbeeld Elly en Rikkert en een aantal minder bekende Nederlandse groepen.
Bij niet-Nederlandse teksten kun je je direct al afvragen of iedereen deze teksten kan volgen en vertalen. Veel jongeren zullen moeite hebben met een (juiste!) vertaling van de tekst. Zeker wanneer dat moet gebeuren tijdens het luisteren naar de radio of tijdens een gospelconcert. Het beoordelen van teksten wordt dan moeilijk. Hoe kun je weten of de gezongen teksten in overeenstemming zijn met Gods Woord? Hoe kun je door onverstaan-
Bij het bestuderen van gospelteksten komen telkens twee zaken naar voren: (a) het verdraaien van het Evangelie en (b) het versmallen van het Evangelie.

A. Verdraaid Evangelie
Veel gospelmuziek komt uit kringen waar de vrije wil om voor de Heere te kiezen, voorop staat. Dit klinkt ook in de gospelteksten door. Meer dan eens kom je teksten tegen die spreken van een vrije wil om voor Jezus te kiezen.
Men gaat uit van de algemene verzoening: Jezus is voor iedereen gestorven.
Het komt erop aan dat je gelooft: "Het is hartstikke gaaf als je hier lekker geniet van de sfeer en de muziek.
Maar vergeet niet dat je die na afloop niet kunt meenemen. Hopelijk neem je wel mee dat Jezus Christus voor jouw zonden is gestorven, zodat jij met God verzoend kunt worden."
Aldus de Zuid-Afrikaanse dance-formatie MIC op het door Youth for Christ georganiseerde Flevo'97. Als je voor Hem kiest, ben je gered. We hebben dan volop met remonstrantisme te maken. |e bent in staat het goede te kiezen. Dat de mens dood is in de zonden en de misdaden en daardoor uit zichzelf niet in staat is het goede te kiezen, klinkt niet door. |e hoort weinig dat de Heere Zelf moet ingrijpen in het leven. Zijn liefde, en niet onze liefde, is de grond van de zaligheid.

Steven Curtis Chapman - één van de populairste gospelartiesten van dit moment - vergelijkt in zijn nummer 'Rubber meets the road' geloven met het leren autorijden'. God werpt je (vaak in de opvoeding, door je ouders) de sleutels toe. Je hebt geleerd hoe je moet rijden, en je weet de weg. Nu begint het echt.

B. Versmald Evangelie
Naast het feit dat het Evangelie vaak verdraaid en versimpeld wordt tot een kiezen voor Jezus, is er ook sprake van een - daarmee in verband staande - versmalling.
De ellendekennis, zoals bijvoorbeeld verwoord in de Heidelbergse Catechismus, heeft een ondergeschikte plaats in gospelsongs. Over Gods toorn over de zonde en Zijn rechtvaardigheid wordt weinig of niet gesproken. De nadruk wordt gelegd op een leven vanuit de dankbaarheid om de verlossing door de Heere Jezus. Dat staat voorop. De worsteling rond de toeëigening van het heil, de vraag of de Heere Jezus ook voor mij gestorven is, de openbaring van Christus in je leven door Woord en Geest, daar hoor je weinig van. Daar hoeft het natuurlijk niet altijd over te gaan, maar alles moet wel evenwichtig aan de orde komen.
In de kerk wordt over Gods Zoon gesproken als Borg en Middelaar, als de grote Ambtsdrager, die Christus, dat is Gezalfde, heet. Hij zal Zijn volk zalig maken van hun zonden. De prediker prijst een rijke Christus aan voor een doodschuldige en arme zondaar.
In de gospelwereld komt men vaak niet verder dan een praten en zingen over Jezus als vriend. Iemand die dicht bij je wil zijn en je helpt. Zit je in de problemen, heb je zorgen, zie je het niet meer zitten? Dan moetje bij Jezus zijn. Door op een eenzijdige manier over onder andere de Heere Jezus te praten en te zingen, kunnen luisteraars andere ideeën krijgen over de relatie tussen God en de mens. Het lijkt wel of de Heere |ezus 'je broer' of 'je buurman' is geworden. Dat Jezus naar de aarde kwam om de toorn van God tegen de zonde van het ganse menselijke geslacht te dragen, zo ver komt men vaak niet. Dat Hij als een lam ter slachting geleid werd opdat Hij zaad zou zien (namelijk een gemeente, uitverkoren ten eeuwigen leven), zo ver komt men vaak ook niet. Terwijl dat wel de kern is waar het om draait.
De liefde voor de Heere Jezus klinkt vaak slechts oppervlakkig door. Van het onderscheid algemene en bijzondere genade hebben slechts weinigen gehoord. Velen zijn fan of freak van Jezus. Een recente hit was 'Jesus Freak' van DC Talk. Wat klinkt daar in door van de ootmoed en verwondering dat de Heere wil omzien naar goddelozen? Gods kind ontvangt genade, terwijl hij Gods toorn waard is vanwege zijn door en door zondige bestaan. Is dat geen oneindig wonder? Dan ga je inderdaad zingen en de Heere loven.
Om wat Hij heeft gedaan en omdat Hij het gedaan heeft.

Een moeder in Koers over onder andere haar zoon die naar gospel luistert:
"Ze zijn wel positief bezig met het geloof, maar je hoort ze eigenlijk alleen maar over Jezus, dat ze door Hem gered zijn. Ik vind het zo onevenwichtig. Dat ze van nature verloren zijn, dat ze zondaar zijn, dat ze daar dagelijks tegen aanlopen en dat ze uiteindelijk alleen door het bioed van Christus zalig kunnen worden, dat hoor ik eigenlijk niet."
"Ik maak me oprecht zorgen over de doorwerking daarvan in de kerk.
Volgens mij lijden we verlies wanneer het goud van de Reformatie wordt ingewisseld voor een geloofsleven waarin ik diepgang mis."

Positief
Wanneer we het Evangelie op een eigentijdse manier verwoorden, mag dat niet tekort doen aan het Woord van God. We mogen het niet versmallen en verdraaien.
Maar er zijn ook positieve geluiden te horen. Los van de muziekstijl - a la 'Toto' en 'DC Talk' - is de intentie van bijvoorbeeld de gospelformatie Colorplay! positief te beoordelen.
Zanger en gitarist Ramon Plakke: "We vinden het van levensbelang om aan mensen het evangelie te vertellen. Ik weet dat veel mensen het niet graag horen, maar in de Bijbel staat duidelijk dat je verloren gaat als je |ezus Christus niet kent. Als je dus zelf weet dat je Hem door Gods genade mag kennen en daardoor gered bent, wil je toch niets liever dan anderen ervan vertellen?"
Zo zijn meer voorbeelden te noemen van - qua tekst - meer bijbelgetrouwe gospelgroepen. Er zijn diverse gospelliederen aan te wijzen die wat de tekst betreft niet anders zijn dan een onberijmde bijbeltekst of een tekst die daar zeer nauw bij aansluit. Wanneer iemand eerlijk het Woord laat spreken, hebben we dat positief te beoordelen.
Dit geldt ook voor teksten die niet direct citaten zijn, maar bijna een gehele bijbeltekst vormen en in ieder geval duidelijk verwoorden wat Gods Woord ons zegt.

3.4 De sfeer
De sfeer is bij gospelmuziek erg belangrijk. Veel gospelconcerten roepen een kortstondig sfeertje op, waarop bezoekers 'kicken'. Vanwege het overnemen van muziekstijlen uit de popwereld ontstaat er ontegenzeggelijk een sfeer die verwant is aan de popsfeer. Concerten met flinke toegangsprijzen, artiesten met hun albums en discografie, show, glamour, persoonsverheerlijking, prestaties met daverend applaus, topzoveel. Het Evangelie wordt gebracht in de sfeer van entertainment, amusement. De hervormde ds. W. Pieters vraagt zich af: "Zou de Heere Jezus Zich thuis voelen op zo'n avond? Waar Hij in Zijn prediking zo ernstig was, hoe liefelijk tegelijk ook, en waar Hij geweend heeft over onsterfelijke zielen, daar voelen we wel, dat bij Zijn Persoon geen amusement past om Zijn Woord tot de mensen te brengen."
De levensstijl van artiesten en gospelliefhebbers is ook niet onbelangrijk.
Wanneer je naar gospelmuziek luistert, kom je in aanraking met een bepaalde sfeer, met een andere omgeving. Deze sfeer staat vaak ver af van de gereformeerde traditie. Zonder dat bij voorbaat af te keuren, is het wel nodig om jezelf eens de vraag te stellen: is het wel goed, is het nodig dat ik in aanraking kom met een omgeving die zo heel anders is dan de omgeving en sfeer van mijn eigen gemeente?
Van een gemeente die op grond van Schrift en belijdenis het kerkelijk leven gestalte wil geven. Van een gemeente die behoort te leven om God te vrezen en Jezus lief te hebben. Van een gemeente die weet dient te hebben van Gods genade in Christus voor de voornaamste van de zondaren. Het gevaar is zeker aanwezig dat je afgroeit van je eigen gemeente.

Gospel en onkerkelijke jongeren
De sfeer wordt veelal verdedigd met het argument dat alleen daardoor jongeren nog te bereiken zijn met het Evangelie. Dat klinkt aannemelijk.
Onkerkelijke jongeren zullen eerder in aanraking komen met een gospelformatie dan met een preek. Het zou een middel kunnen zijn om door de Heere stilgezet te worden. Toch zijn daar best vragen bij te stellen. Allereerst blijkt uit onderzoeken dat er niet zoveel onkerkelijke jongeren worden getrokken. De meeste gospelformaties spelen voor kerkelijke jongeren. Wat dat betreft is The World Wide Message Tribe een positieve uitzondering. Zij trekken, 'gewapend' met het Woord en met gebed, al musicerend en dansend langs scholen met onkerkelijke jongeren. Zij evangeliseren tenminste.
Het 'resultaat' is eveneens indrukwekkend: in vijf jaar tijd zeiden 4000 jongeren de zondige pop- en housewereld vaarwel en begonnen met gospelmuziek opnieuw. Maar kun je daarmee de wereldse sfeer die er vaak heerst, goedkeuren? Het is schokkend om te horen dat jongeren meer van God ervaren bij gospelconcerten dan in de kerk. Vorm en inhoud spreken kennelijk meer aan. Maarwatvoor beleving is dat? Hoe zit het dan met de kerk als werkplaats van de Heilige Geest? Hoeveel jongeren komen werkelijk tot bekering? |e kunt wel met enthousiasme voor Jezus kiezen, maar wat blijft er in de praktijk van over?
Hoeveel jongeren komen daadwerkelijk in een kerkelijke gemeente terecht?
Er zijn veel vragen die niet zondermeer positief te beantwoorden zijn.
Koos de jong, een voormalig disk-jockey, zegt: "Als je meent dat je wereldse jongeren kunt trekken door muziek van de wereld een christelijk tintje te geven, ben je wel ontzettend naïef. Je krijgt dan iets halfslachtigs.
Vergelijkbaar met het discootje van de Gereformeerde kerk uit m'n jeugd."
Ook gospelartiesten zelf worstelen (soms) met de sfeer. De belangrijkste verleiding voor een gospelartiest is volgens gitarist Tai Anderson (van de Amerikaanse gospelrockgroep Third Day) de seksuele begeerte. "Tijdens de concerten zijn er altijd meisjes die je als idool zien en je handtekening willen hebben. Sommigen kunnen bijzonder uitdagend zijn. Als ze je dan bijna om de nek vliegen, komen er wel eens zondige gedachten bij je naar boven. Ik heb wel een vrouw; maar getrouwd zijn betekent nog niet dat dit soort verleidingen verleden tijd zijn." Ook Steven Curtis Chapman vertelt daarvan in het gospelmagazine Bottomline: "Als er een groep jonge meisjes naar me toe komt, praat ik gelijk over mijn gezin. Dat brengt balans, want soms gaan ze zover dat ze zeggen dat ze verliefd op je zijn."
"Ik sta in de spotlights (schijnwerpers), ik sta op een podium. De enige manier om daarmee om te gaan is om mensen om me heen te verzamelen die me vragen stellen als: Ben je trots als je wordt toegejuicht en streelt het je ego, of ga je ermee naar God en zeg je tegen Hem: deze eer komt mij niet toe, het is voor U?"

Gospel en kerkelijke jongeren
Tenslotte nog een reformatorische jongere die met overtuiging naar gospelmuziek luistert: "Je moet nooit in de sfeer opgaan. Dat geldt natuurlijk niet alleen voor bezoekers van gospelconcerten. Je moet altijd uitkijken dat de sfeer niet te belangrijk voor je wordt. Je geloof mag nooit gedragen worden door de muziek."
Mag een christen zich begeven in een dergelijke sfeer? Wie de zaligsprekingen van de Heere Jezus leest in Matth. 5 : 1-12, komt tot de conclusie dat de gospelsfeer in veel gevallen haaks staat op de zaligheid van 'armen van geest', 'die treuren', 'zachtmoedigen', 'die hongeren en dorsten naar de gerechtigheid', enz. Ootmoed en verwondering wordt bij slechts weinig groepen gevonden.
De sfeer rond de meeste gospelformaties is onbijbels. Men laat zich sterk leiden door de popsfeer en door wat jongeren aangenaam vinden. Dat voert dan de boventoon.

4. Neem afstand en wees kritisch

Tenslotte
Een evenwichtig standpunt over gospel formuleren is niet eenvoudig. De gospelwereld is te divers om in haar geheel in een schets te verwerken. Maar de belangrijkste punten zijn genoemd en op grond daarvan overheersen ongetwijfeld de bezwaren.

De onbijbelse leer van de algemene verzoening en het freak zijn van Jezus is meer regel dan uitzondering.
Daarbij is de nauwe verwantschap met popmuziek gevaarlijk (sfeer!).
Het hoeft niet ontkend te worden dat verschillende jongeren door gospelconcerten de sfeer van drugs, alcohol, diefstal en seks hebben verlaten en tot een verandering zijn gekomen.

De genoemde gevaren moeten echter bij gospelmuziek goed onderkend worden. In veel gevallen staan tekst, muziek en sfeer op gespannen voet met Schrift en belijdenis, met de inhoud van de preek die zondags in de kerk gehoord wordt en met de kerkelijke gemeente als geheel. Dan is het (bijbelse) devies: afstand nemen. Ook de rustige, evenwichtige liederen zijn niet zonder gevaar. De stap naar wildere muziek en eenzijdige of zelfs onbijbelse teksten is kleiner dan je denkt. Waar het om gaat is om kritisch te zijn. Luisteren naar gospelmuziek doen velen veel te gemakkelijk.
Overigens geldt dat ook voor pop, house, en óók voor orgel-, koor- en (andere) klassieke muziek.
Zoek naar muziek en teksten die bijbels verantwoord zijn en de toets van de belijdenisgeschriften kunnen doorstaan. Kies voor muziek die ver(der) van de popstijl en popcultuur weg staat. Dat is veiliger dan jezelf begeven in de sferen van de gospelsongs.

Verwerking

Muziek
1. Goede muziek kan invloed hebben op de geest van mensen. Denk aan de geschiedenis van Saul (1 Sam. 16 : 23) en van Elisa (1 Kon. 3 : 15). Was de uitwerking die deze muziek had in beide gevallen hetzelfde? Wat kunnen wij hieruit leren?
2. 'Leert en vermaant elkander met psalmen en lofzangen en geestelijke liederen, zingende de Heere met aangenaamheid in uw hart' (Kol. 3 : 16). Probeer eens aan te geven wat Paulus met deze tekst bedoeld heeft. Wat zijn de consequenties voor ons?
3. Goede muziek is tot eer van God. Maar kunnen zondige mensen in deze zondige wereld nog wel muziek tot eer van God maken? Motiveer je antwoord.

Gospelmuziek
1. Is het juist om te stellen dat popmuziek (instrumentaal) + religieuze tekst gospelmuziek?
2. Wat bedoelt Paulus met Rom. 12 : 2?
3. Wat heeft deze tekst te zeggen als we het hebben over gospelmuziek?

Lege vel discussie
1. Ga in groepjes zitten.
2. Neem een groot vel en schrijf daar met een dikke stift de woorden 'popmuziek' en 'gospelmuziek' op.
3. Er mag niets gezegd worden.
4. Schrijf op het vel waar je aan denkt bij popmuziek en bij gospelmuziek.
5. Achtereenvolgens schrijven alle groepsleden één reactie op.

Afronding
Ben je het eens met alles wat opgeschreven is?
Wat kun je leren uit hetgeen op het vel staat?

Alternatieven
1. Waarom luisteren jongeren uit de Gereformeerde Gezindte naar gospelmuziek?
2. Noem eens enkele alternatieven om naar te luisteren?
3. Wat spreekt jou het meeste aan en waarom? Is jouw keuze verantwoord in het licht van Schriften belijdenis?

Sfeer
Hieronder zie je de presentatie van het Good Music Dance Festival dat Youth for Christ organiseert op 31 oktober 1998.

Youth for Christ presentreert:  31 oktober '98 

World Wide Message Tribe 
Voor het eerst zal de World Wide Message Tribe in Nederland hun spectaculaire Heatseeker show laten zien in combinatie met enkele geheel nieuwe nummers van 'Jumping In The House Of God 3', Net zoals bij hun wekelijkse schoolevangelisatieacties in Manchester zal het ook in Rotterdam enkel om Jezus draaien! 

MIC
De Zuldafrlkaanse formatie MIC heeft een warm hurt voor Nederland. Hun vrolijke dance/pop is in enkele jaren tijd een van de populairste  sanctified dance formaties geworden. MIC komt speciaal voor het Good Music Dance Festival naar Nederland en zet een strakke set neer met nummers van 'Stories From A Dry Land' en 'Superhuman'.

Normal Generation ?
Deze Duitse boyband e anderhalf jaar geleden hun Nederlandse debuut. Sinds die tijd Is Normal Generation een verrassende live-act geworden. Tijdens het Good Music Dance Festival zullen ze nummers laten horen van hun nieuwe album 'Normal Generation II'. 

Cameron Danté 
De frontman van de World Wide Message Tribe kent de house scene van binnenuit. Doordat hij enkele jaren geleden met Jezus in aanraking kwam, is zijn leven ingrijpend veranderd. Zijn dynamische DJ act is een interactief spektakel waarin Cameron eigenlijk voorgaat als een moderne worshipleader! 

JC Culture 
In het kielzog van MIC komt ook JC Culture naar Rotterdam. Hun debuutalbum was in 1997 een van de vijftien best verkochte gospelalbums van het jaar. Hun nieuwe album 'Never Alone' is een mix van frisse Euro dance van broer en zus Aliki en Nicos Vouris! 

Shine 
De Britse meidenband Shine zou wel eens een van de verrassingen van het Good Music Dance Festival worden. De groep bouwt momenteel in de Engelse plaats Milton Keynes aan een schoolevangellsatleproject dat vergelijkbaar is met de World Wide Message Tribe. Hun eerste EP verschijnt in september en wordt geproduceerd door Zare Porter.

Alle artiesten op het Good Music Dance Festival hebben twee dingen gemeen: ze maken trendy dance muziek en steken hun liefde voor Jezus niet onder stoelen of banken. Dat is ook de reden dat wij het Good Music Dancee Festival organiseren: om duidelijk te maken dat geloven in God ook vandaag betekenis heeft. Het Good Music Dance Festival wil voor christen-jongeren een plek bieden waar ze zonder schroom hun niet-christelijke vrienden mee naar toe kunnen nemen. In de afgelopen jaren zijn er zo een groot aantal jongeren tot geloof gekomen. Aan de andere kant willen we christen-jongeren bemoedigen om vooral door te gaan, hun nek uit te steken en te kiezen voor een muzikaal alternatief dat verantwoord is vanuit een christelijke levensovertuiging. 

JEUGDGROEPEN OPGELET!

Het Good Music Dance Festival heeft in de afgelopen jaren bewezen een fantastisch spektakel te zijn. Het is een gebeuren dat in Europa zijn weerga niet kent. Daar zijn wij gepast trots op. Toch zouden wij dit festival niet organiseren als wij er niet van overtuigd waren dat dit een geweldige mogelijkheid is om jongeren op een eigentijdse levante manier met het Evangelie te bereiken. Jeugdgroepen die met tien of meer jongeren naar het Good Music Dance Festival komen, bieden wij daarom de mogelijkheid om gratis extra kaarten te krijgen om ongelovige vrienden mee te nemen. Interesse? Schrijf naar Ben de Productions, Postbus 95, 3780 BB Voorthuizen. Wij sturen je dan zo snel mogelijk het informatiepakket op!

1. Welke sfeer ademt deze presentatie?
2. De overeenkomst met popmuziek is treffend. Vind je dat een bezwaar?
3. Lees met elkaar de motivatie van de organisatoren om dit festival te organiseren.
a. Wat vind je van die redenen? Bespreek met elkaar ook de achterliggende bedoeling van Youth for Christ.
b. Zijn dit doorslaggevende redenen om met gospelmuziek om te gaan?
c. Hoe zou jij ongelovige vrienden met het Evangelie in aanraking laten komen?
4. Bekijk de 'Dutch Gospel Top 20' (pagina 26).
5. Waaraan doet je dat denken? Verklaar je antwoord nader.
6. Waarom bestaat er geen 'refo-top-zoveel' (bijvoorbeeld koor, orgel, instrumentaal, ed.)?
7. Kun je enkele gevaren noemen van zo'n top-20?
8. Vind je een gospel top-20 geoorloofd?

Beoordeling
1. Bespreek met elkaar de tekst van de gospelsong op p. 00.
2. Wat valt op?
3. Is zo'n tekst verantwoord?
4. Aan welke voorwaarden zou zo'n tekst moeten voldoen?
5. Waar moet je je beoordeling nog meer van laten afhangen?

• (Speciaal voor de kenners) Probeer bovenstaande vragen ook te beantwoorden voor een gedeelte van de volgende gospelsong:

La La Land - All Star United

(...)

I've got my prayer cloth collection in a Jesus jar
I've got the Holy Ghost in the back of my car
Sometimes He gives a little tickle I go "hardee har har"
Ain't it grand, when you're livin' in lala land

My Jesus decal does quite a trick
Right above my dashboard I stick it
A good luck charm
It keeps me from harm
And saves me from speeding tickets

(...)

Literatuurlijst 
JBGG: Folder over Popmuziek 
JBGG: Folder over Housemuziek 
Ds. J. van Amstel: Religie en Popmuziek 
P. Beeke: Gospel, muziek uit de hemel? Daniël, 52e jaargang, nr. 3

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen