2. Vervreemd van God...

In het vorige hoofdstuk hebben we gezien hoe Paulus, de dienstknecht van Jezus Christus, het Evangelie aan "onkerkelijken" verkondigt. Opvallend daarbij is dat hij aansluit bij het bekende. Hij was niet opdringerig, maar gebruikte wel de middelen die hem werden geboden om in kontakt te komen met de Atheners.

De tijd van Paulus was een andere tijd dan de tijd waarin wij leven. Toch zijn er belangrijke overeenkomsten te vinden. Het was destijds niet makkelijk om te evangeliseren, maar ook nu is het moeilijk.

Om een indruk te geven van de denkwereld van ongelovigen, is aan vier onkerkelijke jongeren gevraagd om een antwoord te geven op enkele vragen. Hun antwoorden kun je in dit hoofdstuk lezen. Bij het lezen van deze reakties zul je je misschien afvragen: is dat nodig? Je kunt toch ook een beschrijving geven? Dat is ook zo, toch hebben we onze reden gehad om het op deze manier aan te pakken. Het is veel direkter wanneer je de mening van anderen uit eigen "mond" hoort dan wanneer iemand over hun mening schrijft.

De namen die gebruikt worden, zijn niet de echte namen van de personen.

Linda

Linda komt uit een gezin waarvan vader en moeder vroeger wel eens naar de kerk gingen. Haar ouders zijn ook gedoopt. Zelf is ze niet gedoopt. Toen ze nog klein was, ging ze wel eens naar een zondagsschool. Op deze zondagsschool heeft ze over God gehoord. Later, toen ze werkte, had ze een kollega waar ze regelmatig mee over het geloof en de kerk sprak. 

Aan Linda werd gevraagd of ze in God gelooft.

Nee. Ik geloof wel dat er iets hogers is. Ik denk dat de meeste mensen die in God geloven Hem als een soort steunpunt zien voor hun problemen. Voor mij is dat hogere, dat er is, ontastbaar. Ik denk dat iedereen wel voelt dat er iets hogers is, en het is natuurlijk niet makkelijk om aan te nemen dat dat "hogere" God is.

Leidt God het wereldgebeuren?

Nee, dat geloof ik niet. Als ik zie wat er allemaal om me heen gebeurt, geloof ik niet (als Hij bestaan zou), dat Hij dit alles zou willen en toestaan.

Geloof je dat er na dit leven nog iets is?

Ja, maar wat dat precies is, weet ik niet. Daar kan ik me geen voorstelling van maken. Ik heb gewoon het gevoel dat het onmogelijk is dat er na dit leven niets meer is. Zo maar alles weg en vergeten, kan volgens mij niet.

Linda, wat is volgens jou de zin van het leven?

De zin...? Ik wil gewoon een lekker leventje. Zelf een heleboel bepalen en indelen. Ik heb niet een speciaal doel. Ik streef niet echt iets na... Gewoon proberen het fijn te hebben en kijken in je leven wat er gebeurt en dan zeggen: Ja, dat wil ik graag.

Heb je een mening over de christelijke kerk in het algemeen?

Ik denk niet negatief over de kerk. Ik probeer iedereen in z'n waarde te laten. De kerk doet wel goede dingen, dat vind ik prima.

Ken je mensen uit je omgeving die christelijk zijn en wat vind je ervan als je over het geloof wordt aangesproken?

Ik ken inderdaad mensen uit mijn omgeving die christelijk zijn. Ik vind het prima als ze daarover met me spreken. Alleen... als ze opdringer worden, ergert mij dat. Ik vind dat je iedereen in z'n waarde moet laten, zowel iemand die gelooft als iemand die niet gelooft.

Wat vond je van dit gesprek?

Ik vond het niet erg om er aan mee te werken. Je gaat weer eens over deze dingen nadenken. Het is altijd goed om ergens serieus over na te denken.

Onderzoek jongeren in 1985

Tot welke kerk reken je jezelf?

Geen kerklidmaatschap 62,9%; Rooms-Katholiek 17,8%; Nederlands Hervormd 9,4%; Gereformeerd 7,9 %; Overige 2,0%.

Ans

Ze heeft de kerk vaarwel gezegd. Ans is christelijk opgevoed en is gedoopt, maar gaat nooit meer naar de kerk. Eigenlijk al een zeer lange tijd niet meer. Opvallend is dat haar christelijke opvoeding een duidelijk stempel zet op haar denkwereld.

Geloof je in God?

Het bestaan van een God is onvermijdelijk. Hoe kan een zo ongelooflijk kompleks systeem als een mens of bijvoorbeeld de natuur of het heelal anders bestaan? Bovendien ... we hebben een besef van goed en kwaad. Ik geloof dat de "eigen wil" iets goddelijks in ons is. Iets dat boven de dode materie staat.

Geloof je ook dat God het gebeuren in deze wereld leidt?

Ja. Ik zou willen spreken over een 51%-aandeel. Ik zou er naar van worden als ik niet de gedachte zou hebben dat bij wat er in deze wereld gebeurt, iemand een oogje in het zeil houdt.

Geloof je dat er na het sterven nog iets is?

Dat zal wel. Het is zo bedroevend te denken dal er helemaal niets meer zou zijn. Bovendien is dit eigenlijk een vast en niet meer weg te denken punt in het christelijk geloof. Maar in de Joodse traditie is er weinig aandacht voor. Daarom ... het is bijbels slecht gefundeerd.

Wat is voor jou de zin van het leven?

Het leven voor de naaste. Een hoge vorm van geluk voor zoveel mogelijk mensen. Een hoger welzijn.

Hoe denk je over de christelijke kerk in het algemeen?

Ik vind dat de kerk nog te weinig in de maatschappij staat. Ze is te veel onderdrukkend en dogmatisch bezig. Denk maar eens aan bijvoorbeeld de rol van de Katholieke Kerk in Latijns Amerika.

Hoe vind je het als mensen je aanspreken over het christelijk geloof?

Een diskussie over geloof (kerk en samenleving) vind ik prima. Immers, het helpt me om op dit gebied een mening te vormen.

Anton

De ouders van Anton zijn in hun leven een enkele keer naar de kerk geweest. Alleen bij bijzondere gelegenheden, zoals met kerstfeest, gingen ze wel eens. Of ze ook gedoopt zijn, weet hij niet. Zelf is hij niet gedoopt. Hij gelooft dat er een "hogere macht" is waardoor het lot van de mensen wordt bepaald, maar "ik zie in God niet noodzakelijkerwijs de verpersoonlijking van die macht."

Wat zou je dan tegen mensen zeggen die geloven dat God de hand in het wereldgebeuren heeft?

Ik begrijp dat niet. Het geloof verkondigt een God van liefde. Dat zou dan een God zijn die de macht zou hebben om in te grijpen in het wereldgebeuren. Het lijkt mij dat een dergelijke God alle honger, oorlogen, onrecht en leed nooit zou hebben toegelaten.

Geloof je dat er na dit leven nog iets is?

Dat weet niemand (zeker), ik dus ook niet. Ik geloof zelf niet in een eeuwig leven of iets dergelijks na de dood.

Anton, wat is de zin van jouw leven?

Gelukkig zijn in gezondheid, genegenheid geven (en ontvangen) met de norm daarbij: een ander geen of zo min mogelijk verdriet of leed veroorzaken.

Hoe denk je over de kerk?

Ik vind de kerk te verdeeld. Er zijn teveel geloofssoorten. Ze menen het allemaal bij het rechte eind te hebben. Veel geloven staan mijns inziens ook te ver van het dagelijks leven. Theorie is mooi, maar de praktijk is wel heel anders. De leegloop in de kerken laat zich denk ik hierdoor enigszins verklaren.

Ken je mensen uit je omgeving die geloven in Gods Woord en die je daarover aanspreken?

Ja, ik ken verschillende kerkelijke mensen. Ik word soms wel eens aangesproken over het geloof, maar de meesten zwijgen hierover.

Als je hierover wordt aangesproken, hoe is dan je reaktie?

Neutraal. Wanneer een vriend van me erover begint, luister ik en ben ook bereid in diskussie te gaan. Ik respekteer zijn of haar mening. Hoewel de diskussie vaak wel boeiend is, denk ik wel dat die veelal nutteloos is. Het gaat vaak om twee totaal tegenstrijdige denkwerelden. Als het aanspreken "zomaar iemand" betreft en het gaat op een "agressieve" bekerende manier, ergert mij dat in hoge mate. Hoewel ik bewondering heb voor het feit dat men de moeite neemt om iemand in de (voor hun) goede richting te krijgen. Mijn mening ten aanzien van het (gereformeerde) geloof is wat gekleurd door diskussies met een kennis van me die gereformeerd is. Het geloof (en zeker het gereformeerde) trekt mij niet aan. Ik voel geen "leegte" in me door het niet geloven en heb daardoor ook niet de behoefte om het geloof te zoeken.

Cora

De vader van Cora is gedoopt, maar zelf is ze ongedoopt. Haar vader ging ook regelmatig naar de kerk, maar zelf gelooft ze niet in een God. Wel heeft ze van God gehoord. Op school werd er namelijk iedere dinsdag uit de kinderbijbel voorgelezen. Daar hoorde ze voor het eerst over het bestaan van God. Aan Cora werd gevraagd:

Geloof je in God?

Nee, niet bepaald. Naarmate er meer verklaarbaar is geworden in de natuur, neemt het geloof in God ook af. Vroeger werd al het onverklaarbare verklaard door middel van een godheid. Ik geloof beslist niet dat er een god zou zijn die de mensen er zo lang over laat doen om achter bepaalde dingen te komen. Al die onderzoeken kosten een hoop levens... Bovendien zou de wereld er ook wel anders uitgezien hebben als God zou bestaan. Als je mensen op aarde zet, moet je de verantwoording voor ze nemen.

Wat zie je als de zin van het leven?

Je ontwikkelen en zorgen dat je gelukkig met jezelf wordt of bent. Zoveel mogelijk genieten en alles zo goed mogelijk doen.

Geloof je dat er na dit leven nog iets is?

Nee. Dood is dood. Alle toestanden met zielen en dergelijke is alleen maar een schrale troost.

Hoe kijk je tegen de kerk aan?

Ik heb niet zo'n beste mening over de kerk. De kerk is stil blijven staan. De kerk komt bij mij net zo over als een soort vereniging: ze moet mensen werven en doet dat door middel van mooiere verhalen dan wat de werkelijkheid is.

Ken je mensen die christelijk zijn en word je daar wel eens over aangesproken?

Nee, ik ken geen mensen die christelijk zijn. Sinds kort heb ik wel eens kontakt met een kennis van mijn vriend, maar dat is zo weinig dat we nog nooit over het geloof hebben gesproken.

Hoe zou je het vinden als mensen je aanspreken hierover?

Ik probeer dat dan te respekteren. Ik vind het knap dat zij zich zo aan de door de kerk voorgeschreven regels houden en hoop dat zij zich daar gelukkig mee voelen. Je moet immers zelf doen wat je denkt dat goed is. Voor mij is dat iets anders dan voor hen. Wat ik moeilijk kan begrijpen, is dat ik probeer respekt te hebben voor iemand die gelooft, maar dat gelovigen onderling het niet uit kunnen staan wanneer iemand iets anders gelooft dan zij zelf. Dit heeft dan altijd ruzie en strijd tot gevolg. Moet je luisteren, goede wijn behoeft geen krans. Als het geloof geloofwaardig is, zal iedereen uit zichzelf naar de kerk komen.

Vier reakties

Aangrijpend, vind je niet?

Ten diepste spreekt uit de reakties van deze jongeren dat ze zonder God in deze wereld leven. Wat is dat erg. Wat zou je ze graag het geloof in de levende God willen geven. Dat kunnen wij niet. Maar "alle dingen zijn mogelijk bij God" (Mark. 10:27).

En dan staan ook wij voor de vraag: Hoe staan wij tegenover de God van de Bijbel? Is Hij in Jezus Christus jouw God? Ook wij zijn van nature zonder God in de wereld (Efez. 2:12).

Linda, Ans, Anton, Cora, jij en ik, wij hebben allemaal de genade van God door Jezus Christus nodig.

Kerkelijke betrokkenheid jongeren 17-24 jaar. Zie PDF. Resp. 1979, 1983, 1985.

geen: 44%; 46,6%; 62,9% 

R.K. 37%; 26,9%; 17,8% 

Ned. Herv. 6%; 14,0%; 9,4% 

Geref. 10%; 9,1%; 7,9%; 

Overige 3%; 3,4%; 2,0%

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen