Daniël aan het hof

Aantekeningen bij de tekst (Daniel 1)

Vers 2: In de waan niet alleen het volk van Juda te hebben overwonnen, maar ook de God van Juda, legt Nebukadnezar, ten teken van zijn triumf de heiligheden van de tempel van Jeruzalem aan de voeten van de afgod in het land Sinear (Sinear is een deel van Babylonië).
Vers 3: Deze tekst doet ons denken aan de bedreiging van Jesaja tegen Hizkia: "Daartoe zullen zij van uw zonen, die uit u zullen voortkomen, die gij gewinnen zult, nemen, dat zij hovelingen zijn in het paleis des konings van Babel (2 Kon. 20: 18).
Vers 4: Allereerst wordt aandacht besteed aan de geestelijke ontwikkeling door het leren van de Chaldeeuwse taal en door hun geest te doordrenken met de Chaldeeuwse gedachtenwereld. Dit geschiedt met het doel hun oorspronkelijke geloof en cultuur te doen vergeten.
Vers 6: Het afzonderlijk noemen van Judeeërs naast Israëlieten in vers 3 bewijst dat de wegvoering zich niet tot Juda beperkt heeft. In Kanaän bevinden zich, na de ondergang van het tien-stammenrijk in elk geval nog drie stammen: Juda, Benjamin en Simeon.
Vers 7: Ook moet de naam van Israëls God uit de eigen namen van de jongelingen. Zij krijgen nu namen die de lof van Babels god bezingen.
Vers 8: Hier komen we in aanraking met de praktijk der godzaligheid: geloof oefenen in de eetzaal! (Maar dat geldt ook in de huiskamer, op school, op kantoor). God roept ons tot leven in eigen christelijke stijl. Worstelend tegen de gewoonten van de wereld, door de kracht van Christus. Dat betekent geen levens-mij-ding, maar wel levens-wijding.
Vers 9: Dank zij Hem, die de harten neigt, is de overste niet onbereidwillig.
Vers 13: Daniël en zijn drie vrienden vertrouwen vast op de zegen van God. Zij zullen niet beschaamd worden. Wat een vertrouwen.
Vers 17: Vergelijk deze tekst eens met Gen. 40: 8: "En zij zeiden tot hem: Wij hebben een droom gedroond, en er is niemand die hem uitlegge. En Jozef zeide tot hen: Zijn de uitleggingen niet van God?
Vers 20: De vier worden tien maal wijzer bevonden, zowel in de gewone als in de occulte wetenschap.
Vers 21a: Daniël blijft! Als staatsman en als profeet des Heeren gedurende de hele ballingschap.
Vers 21b: Dat is het jaar, waarin een edikt wordt uitgevaardigd, dat de ballingen weer naar hun land mogen terugkeren. Daniël beleeft de verlossing! De Heere brengt de gevangenen Sions weder! Dat heeft Daniël gezien. Zo zullen Gods kinderen het uur beleven van de eeuwigdurende verlossing. Het verbond des vredes zal niet wankelen. Hoe groot de aanvechting soms is, de uitkomst is gewis.

De maaltijden van Babel

In die tijd is in Babel het hele leven van de godsdienst doortrokken. Er wordt varkensvlees gegeten en het eten wordt altijd eerst aan de afgoden geofferd en de drank wordt eerst voor de goden geplengd. Eigenlijk geldt in Babel: hetzij dat ge eet, hetzij dat ge drinkt, doet dat alles ter ere van Babels god. Meedoen met de Babelse maaltijden, betekent afstand doen van Israëls God. Daarom weigert Daniël. Dat is een geloofsdaad aan tafel.
Nebukadnezar: Deze vertegenwoordigt de koninkrijken van deze wereld. Hij regeert van 604 tot 561 voor Christus.
Jojakim: Deze regeert over Juda van 608 tot 597 voor Christus. Zijn derde regeringsjaar is dus 605 voor Chr.
De God van Nebukadnezar: Dit is Bel. In zijn tempel is het schathuis, bestemd voor de buit en zegetekens, aan de eer van Bel gewijd (zie vers 2).
Babel: Het rijk van BabyIon lag aan de Eufraat en heet nu Irak. Babel was vier keer zo groot als Londen nu is. Is Babel niet de stad van de menselijke hoogmoed? Denk eens aan de torenbouw (Gen. 11).
Betekenis van namen:
Hananja: de Heere is genadig
Misaël: die aan God behoort
Azarja: de Heere heeft geholpen
Sadrach: vermoedelijk: bevel van de maangod AKU
Mesach: wie aan AKU behoort
Abed-Nego: dienstknecht van de God Nebo
Daniël: mijn God is Rechter
Beltsazar: vorst van Bel

Kerntekst: 1 Tim. 4: 8:
Onder de lichamelijke oefeningen waarvan Paulus in dit vers spreekt, moeten we o.m. verstaan: vasten, weinig slaap nemen, onthouding van het huwelijk (verg. vers 3). Soimmige mensen maken hier hun godsdienst van, terwijl ze de veel belangrijker oefening, de oefening in de godzaligheid, de praktijk van het geloofsleven vergeten. En dat terwijl dat laatste zoveel meer waard is, omdat daarin de belofte ligt voor tijd en eeuwigheid. Lichamelijke oefening mist die belofte, maar in de godzaligheid ligt de toekomst besloten. Wie geoefend wordt in godzaligheid, kan het leven hier op aarde met al zijn zorgen, problemen en angsten aan. Dat komt omdat een kind van God een Borg heeft. Hij kan zijn zorgen bij de Heere kwijt. Jezus Christus spreekt hem op grond van Zijn lijden en sterven ook in het laatste oordeel vrij.
Een leven in godzaligheid (Deo vivre=Gode-leven) is een leven uit genade naar Gods wil tot Gods eer en het heil van de naaste. Aan de hand van praktische voorbeelden kan dit duidelijk gemaakt worden.

Actualisering van het verhaal

De tijd waarin deze geschiedenis zich afspeelt leent zich goed voor vergelijking met de tijd waarin wij leven. Komen ook nu niet vele verzoekingen op de jeugd af. Daniël en zijn vrienden zijn ongeveer 14 jaar als zij door het geloof weerstand bieden aan de verzoekingen. Dat is ook de roeping van de jeugd, geboren op het erf van het verbond: staan blijven.
Hieronder vindt u een aantal punten, die u voor de actualisering van het verhaal in uw vertelling kunt verwerken.
1. Nebukadnezar voert niet het gehele volk weg, maar een deel. Vooral de elite jeugd. Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst. Ook Hitler probeerde de jeugd in te palmen. Ook het communisme mikt op de jeugd. En hoe wordt vandaag aan de dag juist niet gepoogd via het voortgezet onderwijs en de vormingsinstituten de jongeren in verkeerde zin te beïnvloeden?
2. Daniël en zijn vrienden worden bij hun ouders vandaag gehaald. Weg van hun Joodse opvoeding. Naar het vreemde land. Stel je voor, dat jij opgeroepen wordt om dienst te gaan doen aan het Kremlin. Of blijf maar dichter bij huis. Welke wapenrusting neem je mee als je in militaire dienst gaat? Misschien wil je later wel in een andere stad gaan studeren of werken. Bedenk dan ook dat de Heere je overal ziet.
3. God geeft Daniël een plaats midden in het volle leven. Niet in een klein dorpje. Niet in een hutje op de hei, maar midden in de verzoeking! Dat doet God vaker: denk aan Jozef in Egypte en het Israëlitische meisje bij Naäman. Jij staat ook in de wereld. Er midden in. De Heere roept jou ook Hem te gehoorzamen.
4. God is niet alleen God in Israël, maar ziet ook in Babel alles. God ziet je niet alleen in de kerk, maar ook op plaatsen waar je niet hoort, zoals bijvoorbeid in de bar, de bioscoop enz.
5. Daniël gaat niet tegen de Chaldeeuwse wetenschap in, maar blijft wel in alles trouw aan God. Je zou het kunnen vergelijken met onze studie van de evolutietheorie, die we wel bestuderen, naar niet geloven.
6. Het diner in Babel is zondermeer uitstekend geweest. De wereld van 1980 heeft ook veel te bieden. De tafel van de wereld staat vol spijze. Het ziet er lekker uit. Een leven van eten en drinken en vrolijk zijn. Daarom radicaal nee zeggen tegen de "koning van Babel" en vragen om kracht en genade om uit te mogen komen voor Koning Jezus.
7. Het is waarschijnlijk dat Daniëls ouders hem leerden bidden en hem onderwezen in de wetten. In de geschiedenis van Daniël 1 komt uit dat opvoeding in de vreze des Heeren heel belangrijk is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Terug naar resultaten Printen