Gezond leven

Om maar met de deur in huis te vallen, welke positieve effecten heeft beweging op je gezondheid?

Er zijn veel positieve effecten op te noemen voor alle leeftijden. Door te bewegen ontwikkelen je spieren zich en word je lichamelijk sterker. Hierdoor is er veel minder kans op vallen en als je valt is dat vaak met minder ernstige gevolgen. Maar beweging heeft natuurlijk ook een gunstige invloed op het functioneren van hart en bloedvaten, op het verbranden van overtollig vet, het cholesterolgehalte en bijvoorbeeld ook het tegengaan van botontkalking.

Met andere woorden, mensen die meer bewegen dan hun buurman, zijn over het algemeen gezonder?

Ja, afgezien van erfelijke factoren en speciale omstandigheden kunnen we dit inderdaad zo constateren en is het ook wetenschappelijk vastgesteld. Zelfs mensen die ongezonde gewoonten handhaven kunnen met beweging een gedeelte van de schade aan hun lichaam compenseren. Bij iemand die te maken heeft met dichtgeslibde aders maar relatief veel beweegt, zie je dat het lichaam vaak zelf in staat is om een nieuw netwerk van kleine (bypass) adertjes aan te maken, waardoor het bloed verder kan blijven stromen. Voldoende beweging beschermt ook tegen overgewicht. Bewegen betekent trouwens niet altijd gewicht verliezen. Weliswaar wordt vet verbrand, maar zal de spiermassa toenemen.

En als we letten op de psychische gezondheid, wat is dan het effect van bewegen?

Bewegen is voor de psyche net zo belangrijk als voor het lichaam, ze zijn niet los te koppelen van elkaar. Bij mensen die depressief zijn, is vaak het eerste advies: ga regelmatig fietsen, zwemmen, hardlopen, of zoek een andere vorm van beweging. Want door te bewegen maakt ons lichaam het stofje endorfine aan. Endorfine heeft een positief invloed op onze stemming en heeft daardoor een zelfde soort effect als een antidepressief medicijn.

Kunnen we ook teveel in beweging zijn?

Ik ben huisarts en geen arts van topsporters die wellicht hun lichaam op sommige momenten kunnen overbelasten. Maar bij gewone mensen is dit vrijwel ondenkbaar. Integendeel, dan ontstaan blessures juist vanwege te weinig beweging of training. Dus mijn pleidooi is er juist op gericht om voldoende beweging te zoeken. Ook de Bijbelse uitspraak dat de ‘lichamelijk oefening tot weinig nut zou zijn’ (1 Timotheüs 4: 8) is geen argument om minder te bewegen. Het gaat Paulus hier niet om minder lichaamsbeweging, maar om te waarschuwen tegen mensen die door ascetisch vasten, waardoor ze veel gewicht verliezen, denken heiliger te kunnen leven.

En te weinig beweging?

De gevaren van te weinig beweging worden onderschat. Immobiliteit is een groot risico voor de gezondheid. Van mensen die door ziekte gedwongen zijn in bed te liggen, neemt de spiermassa per week met tien procent af! Sinds de intrede van auto’s, brommers, wasmachines, drogers en andere machines in onze maatschappij is er een bewegingsarmoede ontstaan. Door de welvaart en verhaasting van de maatschappij namen vervolgens ook het roken en slechte eetgewoonten toe. Met als gevolg meer gewicht en minder beweging. Gelukkig zien we de laatste jaren weer een omslag in het denken van mensen en wordt er ook in de media meer aandacht gegeven aan de noodzaak van dagelijkse beweging. Gezond leven houdt trouwens niet alleen bewegen in. Het betekent ook slechte gewoontes laten en gezonde matigheid betrachten. Dus een balans van inspanning en ontspanning.

Is er binnen de gereformeerde gezindte voldoende aandacht voor deze balans?

Ja, steeds meer, ik denk trouwens dat er weinig verschil is tussen mensen uit onze gezindte en daarbuiten. Mensen krijgen in de gaten dat je door beweging je prettiger voelt en het op een positieve manier verslavend kan werken.

Vroeger moest je een sportieveling zijn om een trainingspak aan te trekken, maar vandaag de dag zie je in de vooravond op verschillende straathoeken hardloop- of wandelgroepjes zich verzamelen.

Welke praktische adviezen wilt u meegeven?

Er is een heel heldere handreiking zoals deze door de Nederlandse hartstichting wordt gegeven, namelijk om ons minimaal drie keer per week matig tot redelijk in te spannen. Dat kan dan gaan om flink wandelen, hardlopen, zwemmen, fietsen of sporten. Zoek iets dat bij je past. Ga dus niet zwemmen als je een hekel aan water hebt. Bouw de fysieke inspanning ook gecontroleerd op. Zorg ervoor dat je tijdens de inspanning gewoon kunt blijven praten. Het kan ook goed zijn om in groepsverband bezig te zijn om elkaar te stimuleren. Behalve het zoeken van meer beweging is het ook van groot belang om slechte (eet-) gewoonten op te geven. Vermijd luiheid en zoek een natuurlijke balans tussen inspanning en ontspanning.

Het is ook belangrijk dat ouders en leidinggevenden hier voldoende aandacht voor hebben door jongeren op vrije dagen in te schakelen bij klusjes in en rond huis, maar ook door met elkaar iets sportiefs te gaan doen. Ook zie ik hier goede mogelijkheden voor het verenigingsleven. Staat bij catechisatie Gods Woord centraal, probeer dan op de vereniging ook gezelligheid, samen zijn of samen dingen doen een plaats te geven. Dit kan ook door een gezamenlijke fietstocht of voetbalpartijtje.

Tenslotte, bent u zelf ook voldoende in beweging?

Ja, elke zaterdagochtend ben ik samen met een enthousiaste groep vrienden en andere mannen aan het voetballen. We doen dit in weer en wind altijd buiten. Er is een hele hoge drempel om af te zeggen. Een goede onderlinge sfeer is heel belangrijk, maar iedereen is razend fanatiek. Eerlijk gezegd leef ik de hele week naar dat moment toe. Ik zou het iedereen gunnen om in zijn eigen omgeving met vrienden iets te doen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen