Brieven voor kinderen
Andrea van Hartingsveldt-Moree: “Eerst uitleggen wat er staat”
Aan het eind van de maaltijd is het tijd voor bijbellezen. Hoe doe je dit in een gezin met kinderen? Andrea van Hartingsveldt-Moree schreef in 2008 het eerste deel van een serie voor kinderen over de brieven van Paulus. Recent verscheen nummer twee, over de eerste brief aan Korinthe. “Bekende verhalen vormen slechts een gedeelte van de Bijbel.”
U bent begonnen bij de Bijbel een serie boekjes voor het gezin te schrijven. Wat was de aanleiding?
“Er waren verschillende dingen die de aanleiding vormden. Allereerst werd ik aan het denken gezet door uitslagen van enquêtes van jeugdbonden en scholen. Veel jongeren blijken niet goed raad te weten met hun persoonlijke stille tijd. Voor velen is het niet vanzelfsprekend dat hun eigen Bijbel regelmatig opengaat. En als ze het wél doen, is het soms ‘effe gauw’. Veel van deze jongeren geven ook aan dat ze door hun ouders nauwelijks worden aangespoord om persoonlijk de Bijbel te lezen.
Als ik dat lees, vraag ik me af of we het als ouders wel goed doen. Er wordt in onze gezinnen veel uit kinderbijbels gelezen. Deze verhalen vormen echter slechts een gedeelte van de Bijbel. Het is een goede basis, maar daarop moet verder gebouwd worden. Er moet naar de Bijbel zelf toegewerkt worden. Hoe doen we dat? De bijbelse geschiedenissen zijn niet zomaar verhalen uit het verleden, maar hebben een doel in het heden, ook voor het leven van kinderen. Gaan we met de oudere kinderen op een goede manier de verdieping in?
Daarnaast speelde de discussie rond de Herziene Statenvertaling een rol. Iedereen zal erkennen dat de Statenvertaling niet eenvoudig is. Maar moeten we dan meteen gaan hertalen? Volgens mij slaan we dan een stap over: laten we eerst eens beginnen met uitleggen wat er staat. Misschien hebben we dat in het verleden te weinig gedaan. Wanneer het Bijbellezen aan tafel niet meer is dan het gedachteloos volgen van de traditie, zal de inhoud nauwelijks tot kinderen en jongeren doordringen. Als kinderen tijdens het lezen belangrijke woorden niet begrijpen, verslapt hun aandacht.
Uitleg nodig
Ouders moeten de boodschap van de Schrift zo dicht mogelijk aan de harten van de kinderen leggen. De Bijbel is Gods Woord. Niet de taal, maar ons zondig hart is de diepste oorzaak waardoor wij Gods Woord niet horen. Het is echter wel nodig om te begrijpen wat er staat. De Moorman las in de Bijbel zonder het te begrijpen. Pas toen Filippus het hem uitlegde, daalde onder Gods zegen de betekenis ervan in zijn hart.
Mijn man en ik probeerden deze inzichten toe te passen in ons gezin. Dan merk je dat het nog niet zo eenvoudig is. Je moet dan zelf het te lezen gedeelte eerst grondig doornemen. Hoewel dit aanbevelenswaardig is, zullen niet alle ouders daar tijd voor hebben.
Ik ging op zoek naar een uitleg bij de Bijbel voor kinderen, maar die bleek er niet te zijn in onze gezindte. “Waarom doe je het niet zelf?” vroegen mensen uit mijn omgeving. Die vraag liet me niet los. Toch vroeg ik me af of ik het moest doen. Er ligt dan een grote verantwoordelijkheid op je schouders en wie is daartoe bekwaam? Ik durfde me er toch niet aan te onttrekken. Het is geen eenvoudige, maar wel een mooie taak. Ik geloof dat de Heere het op mijn schouders gelegd heeft en ik kan niet anders zeggen dan dat Hij er kracht voor geeft.”
De Romeinenbrief is een moeilijke brief. Niet echt logisch om een serie mee te beginnen. Waarom hebt u voor deze brief gekozen?
“Al vanaf het begin was duidelijk dat het een serie zou zijn waarin bepaalde Bijbelgedeelten voor kinderen uitgelegd zouden worden. Het is de vraag met welke bijbelboeken je dan gaat beginnen. Bijbelboeken die veel gebeurtenissen uit de geschiedenis bevatten, worden op school in de bijbelse vertellingen wel behandeld. Dat geldt ook voor de zendingsreizen van Paulus.
Maar zijn brieven komen op school en in kinderbijbels nauwelijks aan de orde. Juist in deze brieven legt Paulus heel duidelijk de verbinding van Gods Woord naar het persoonlijk leven. Omdat na Handelingen eerst de Romeinenbrief komt, ben ik daar begonnen. Het is de bedoeling dat er elk halfjaar een nieuw deeltje in deze serie verschijnt waarin een volgende brief van Paulus behandeld wordt.”
Doe & Denk
Lees Handelingen 17 vers 11. Wat deden de mensen van Beréa? Wat betekent dat voor jou?
Waren er dilemma’s waar u tegenaan liep bij het schrijven?
“Voordat ik een bepaald gedeelte aan kinderen kan uitleggen, moet ik eerst zelf helder hebben waar het in dit bijbelgedeelte over gaat. Dat vraagt veel studie. Vervolgens probeer ik door middel van een voorbeeld uit het dagelijkse leven de bedoeling van het gedeelte dicht bij kinderen te brengen.
Eén van de dilemma’s waar je bij het schrijven tegenaan loopt, is het gebruik van voorbeelden. Er wordt in de Bijbel veelvuldig gebruik gemaakt van voorbeelden uit het alledaagse leven, maar het is wel belangrijk te beseffen dat het om heilige woorden gaat. Bovendien gaat een voorbeeld uit het natuurlijke leven altijd wel ergens mank wanneer de vergelijking wordt getrokken naar het geestelijk leven.
Toch hoeven we daarom het gebruik van voorbeelden niet af te wijzen. De Heere Jezus maakte ook gebruik van beelden en vergelijkingen. Hij sprak bijvoorbeeld over zout, een lichtend licht, de splinter en de balk in het oog. Dergelijke voorbeelden gebruikte Hij ook voor hele wezenlijke geloofszaken. Wie zou het sterven en de opstanding van de Heere Jezus durven vergelijken bij een stervend tarwegraan, als Hij dat niet Zelf in Johannes 12: 24 gedaan had?”
Op welke manier kan dit boekje worden gebruikt in het gezin?
“De serie is bedoeld als materiaal voor ouders om te gebruiken bij het Bijbellezen met kinderen. Dat kan na de maaltijd, bij de dagsluiting of op een ander moment van huisgodsdienst. Het te lezen Bijbelgedeelte is met opzet niet lang. Het is aan te bevelen dat kinderen zelf meelezen uit de Bijbel. Dit bevordert het opletten en nadenken over het gelezen gedeelte.
Na het Bijbellezen kan de uitleg uit Brieven voor jou gelezen worden. Door middel van de vragen kunnen ouders te weten komen of de boodschap van het gedeelte is overgekomen. Om het samen zingen in het gezin te stimuleren, wordt ook steeds een psalmvers genoemd.”
De boekjes zijn geschikt voor kinderen vanaf ongeveer acht jaar. In een gezin zijn vaak oudere en jongere kinderen. Hoe kunnen ouders met deze leeftijdsverschillen omgaan?
“Onze kinderen variëren in leeftijd tussen de 9 en 15 jaar. Voordat de verhalen naar de uitgever gestuurd worden, lezen we ze eerst thuis. Je merkt dan dat het leeftijdsverschil geen grote rol speelt. De voorbeelden van Brieven voor jou zijn afgestemd op kinderen van ongeveer 10 jaar. Maar de jongere en oudere kinderen pakken de bedoeling ook goed op. Bij de vragen die bij elk hoofdstukje staan, is rekening gehouden met leeftijdsverschillen tussen kinderen. De eerste twee vragen zijn meestal feit-vragen voor de jongste kinderen. Het antwoord is letterlijk in de uitleg te vinden. De laatste twee vragen zijn voor wat oudere kinderen. Het zijn vaak waarom-vragen. Daarna volgt een doe&denkvraag die vooral voor de oudste kinderen bedoeld is om dieper op de stof in te gaan. Vooral bij deze doe&denkvraag zijn mogelijkheden om met elkaar verder in gesprek te gaan over de inhoud van het gelezen gedeelte.”
Weet jij het?
1. Waar zijn mensen van nature doof en blind voor?
2. Hoe komt dat?
3. Wie kan hen die verborgenheid bekend maken?
4. Wanneer doet Hij dat?
Wat wilt u met deze serie bereiken?
“Het is mijn wens dat deze serie een hulpmiddel mag zijn voor ouders om bewuster Bijbel te lezen in het gezin. Ouders kunnen de boodschap van Gods Woord niet in het hart van hun kinderen leggen. Maar het is wel hun opdracht om er alles aan te doen om het dicht bij het kinderhart te brengen. We zijn met onze kinderen vaak zo druk voor het hier en nu, maar het leven staat in eeuwigheidperspectief.
De Heere Jezus heeft gezegd: Laat de kinderen tot Mij komen en verhindert hen niet; want derzulken is het Koninkrijk Gods (Markus 10: 14). Wat een verantwoordelijkheid voor opvoeders om hen niet te verhinderen maar hen, in afhankelijkheid van de Heere, de weg tot Hem te wijzen. Misschien mag ik het met een variatie op de woorden van Petrus zeggen: Tot Wie zullen wij onze kinderen heenleiden? Gij hebt de woorden des eeuwigen levens!”
Andrea van Hartingsveldt-Moree,
Brieven voor jou. Bijbellezen met kinderen.
Deel 1 – Inleiding en Romeinen
(De Banier 2008) ISBN 9789033629204; 99 blz.; prijs 12,95
Andrea van Hartingsveldt-Moree,
Brieven voor jou. Bijbellezen met kinderen.
Deel 2 – 1 Korinthe
(De Banier 2009) ISBN 9789033629549; 101 blz.; prijs 12,95
De serieBrieven voor jou biedt ouders en opvoeders handvatten om met kinderen uitvoeriger bij het gelezen Bijbelgedeelte stil te staan. Bij ieder gedeelte h oort een stukje uitleg, een paar vragen, een doe&denkvraag en een psalm. Leeftijdsindicatie: vanaf ongeveer 8 jaar.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 juli 2009
Eigenwijs | 28 Pagina's
