Je eigen geld

Verdienen

Stel je bent een jaar of zestien en je hebt voldoende vrije tijd en weinig geld. Zoals de meeste van je leeftijdsgenoten besluit je om een baantje te nemen. Na enig nadenken en overleg met vrienden en vriendinnen ga je vakken vullen bij de super op de hoek of breng je een onder ons bekend dagblad rond. En dan het grote moment: het einde van de maand. Je banksaldo dat voorheen slechts traag groeide door verjaardagsgeld, zakgeld en beloning voor rapporten gaat nu met een sprong voorwaarts. En je weet: volgende maand weer. Kortom, je bent ineens een 'probleem' rijker. Wat moet ik met m'n geld gaan doen?

Helpen

De meeste zestienjarigen lijden niet aan dit probleem. Al lang voordat de beer geschoten was, is de huid verkocht. Oftewel voordat het banksaldo toeneemt, zijn al honderd manieren bedacht om het zo snel mogelijk weer uit te geven. Er zijn toch immers genoeg mogelijkheden om je geld aan te besteden. Wat te denken van de armoede op deze wereld? Miljoenen leeftijdsgenoten zijn blij als ze weer een dag te eten hebben. Aan een school of een dokter als ze ziek zijn hoeven ze al helemaal niet te denken. Het eerste maandloon is dus al gauw besteed aan ontwikkelingshulp. En dan: de nood in eigen land. Niet alleen de diaconie kan het geld goed gebruiken en is blij als de zondagse bijdrage omhoog gaat, ook de zending heeft middelen genoeg nodig om de geestelijke nood te bestrijden. Het volgende maandloon dus maar aan de kerk besteed. Maar nu vergeten we nog al die andere goede doelen die hulp bieden voor jongeren in probleemsituaties, zieken, gehandicapten...

Sparen

Na al die maandlonen die besteed worden aan hulp aan anderen, mag ook gedacht worden aan de eigen toekomst. Sparen dus. Geld opzij leggen om in de toekomst het een en ander te kunnen kopen. Een huis bijvoorbeeld. Wie de huidige huizenprijzen ziet en verliefd is of verkering heeft, weet dat een eigen dak boven het hoofd niet vanzelf aan komt waaien. Er zal flink gespaard moeten worden om dat mogelijk te maken. Hoe je dat doet, is overigens nog niet zo'n eenvoudige vraag. In een eerder artikel heb ik iets geschreven over beleggen. Maar ook als je bij de bank geld spaart, kunnen daar dingen mee gebeuren waar je niet achter kunt staan. Hoever je verantwoordelijkheid dan gaat is nog niet zo eenvoudig te beantwoorden. Maar het zou niet verkeerd zijn hier eens bij stil te staan. Zo zijn er bijvoorbeeld banken die je geld 'ethisch' beleggen. Ze gebruiken dan je ingelegde geld om investeringen in milieu of projecten voor armoedebestrijding te financieren. In dat geval sla je twee vliegen in één klap. Je ontvangt zelf rente op je spaartegoed en je stelt de bank in staat om te investeren in goede projecten. Kortom, het gaat niet alleen om de vraag hoeveel je spaart, maar ook om de vraag hoe je spaart.

Uitgeven

Na al dat helpen en sparen blijft er niet veel over om uit te geven. Och, dat is ook niet zo belangrijk. Thuis krijg je goed te eten. Aan kleren heb je evenmin gebrek. En wat heb je verder nodig? Al die mobieltjes waar anderen al bellend mee op de scooter zitten, kosten alleen maar geld. En praten kun je ook met degene die naast je fietst. Calvinisten leven toch sober?

Praktijk

Misschien zit je wel te glimlachen als je dit leest. Alles weggeven en apart zetten en niets aan jezelf besteden? Ik geef in ieder geval toe dat het een overdreven beschrijving is van het bestedingspatroon van jongeren (inclusief dat van mezelf destijds). Ik geef ook toe dat het zo niet hoeft. Maar nu eens andersom. Kun je het maken om alles zomaar aan jezelf te besteden? Of moet je heel eerlijk een afweging maken tussen de verschillende mogelijkheden die je hebt?

Uitgangspunt

God lief hebben boven alles en onze naaste als onszelf. Dat moet het uitgangspunt zijn. Ook als we het hebben over de manier waarop ik met ons geld omga. Misschien denk je dat de vorige zin een beetje krom is. Dat zeg je toch niet: ik ga om met ons geld. Maar het is wel bedoeld zoals het er staat. God lief hebben boven alles en onze naaste als onszelf betekent dat we geen eigenaar zijn van het geld dat we verdienen. We zijn rentmeester. Een rentmeester heeft de taak om zo goed mogelijk met het geld en goed om te gaan dat van een ander is. God is de eigenaar van alle dingen. Hij schiep immers de aarde en gaf ons het leven. Als dienaren mogen we bezig zijn in Gods schepping. Als we geld verdienen en dat gaan uitgeven, moeten we dus ten opzichte van de eigenaar rekenschap afleggen van ons rentmeesterschap. We moeten kunnen verantwoorden waaraan we ons geld besteden. In het gebod om onze naaste lief te hebben als onszelf hebben we daarbij een verantwoordelijkheid meegekregen ten opzichte van onze naaste. En denk dan niet te snel dat die naaste alleen de paar vrienden zijn waar je het goed mee kunt vinden. Calvijn schrijft in zijn institutie dat die naaste elke wereldburger is.

Concreet

Bij het bepalen hoe we ons geld uitgeven, moeten we dus rekening houden met de Eigenaar van dat geld en onze naasten. Maar, wat betekent dat nu concreet? Natuurlijk niet dat je alles wat je verdient moet weggeven. Je mag, met het geld dat je verdient, zorgen voor de dingen die je nodig hebt. Misschien kom je wel uit een gezin waar het allemaal niet zo breed is. Tegenwoordig lijken we te denken dat iedereen maar rijk is. Het tegendeel is waar. Ook in Nederland zijn er velen die van heel weinig rond moeten komen, ook in de gereformeerde gezindte. Je mag dan ook van je eigen verdiende geld meezorgen voor het gezin. Een bijdrage leveren aan eten, drinken, kleding. Zorgen voor wat je nodig hebt geldt ook voor de toekomst. Sparen is een goede zaak om zodoende later dingen te kunnen kopen. Maar zelfs als het niet per se noodzakelijk is om met je verdiende geid noodzakelijke dingen te kopen of het opzij te leggen voor later, mag je geld voor jezelf besteden. De Bijbel spreekt wel van een sobere levensstijl, maar aan de andere kant mag ook genoten worden van het verdiende geld. Dat ik daarmee niet doel op het opgaan in genot mag duidelijk zijn. Juist ook het Bijbelse genieten staat in het teken van de dankbaarheid die we God mogen en moeten betonen voor datgene wat Hij ons geeft. Dan proberen we te genieten in overeenstemming met Gods geboden.

Evenwicht

Concreet betekent het Bijbelse uitgangspunt nog het meest dat je een evenwicht probeert te zoeken. Een evenwicht tussen wat je familie, je zelf, je naaste en de kerk nodig heeft. Dit is volgens mij het belangrijkste. Dat je eerlijk ten opzichte van God, jezelf en je medemensen bepaalt waaraan je je geld besteedt.

Misschien ben je dan wel teleurgesteld over dit artikel. Je had een meer concrete invulling verwacht. Maar volgens mij moet je die invulling zelf geven. Het zal wel altijd een worsteling blijven wat je met je geld doet. Maar juist die worsteling kenmerkt een rentmeester.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen