Het verdient niet, maar geeft veel

Geen zorg zonder vrijwilligers

Overal worden vrijwilligers gevraagd: in het gezin (de afwas), in de kerk (de zondagsschool en jeugdvereniging), op school (een actie voor een goed doel), in de gevangenis (bezoeken). Het zijn maar een paar voorbeelden. Ook in de zorg werken veel vrijwilligers. Sterker nog, de zorg kan niet goed functioneren zonder vrijwilligers. Op elk personeelslid loopt minstens één vrijwilliger. Dat is veel. Gelukkig zijn ze er, want het geeft de mensen die verzorgd worden net dat beetje extra.

Kan het niet zonder vrijwilligers? Nee, want het personeel moet zich al de benen uit het lijf lopen om de dagelijkse verzorging te bieden. Door alle bezuinigingen kunnen geen extra betaalde krachten worden ingezet.

Ook jonge vrijwilligers

Wat moet ik doen in de zorg, denk je misschien? Een begrijpelijke vraag. Het antwoord is even verrassend als eenvoudig. Juist ook jonge mensen (zelfs jongens en meisjes van de basisschool) kunnen een prima hulp zijn.

De bewoners krijgen op de gewone tijden koffie en thee; dan vraag je: "Wat wilt u drinken, koffie of thee?"

Tijdens het koffiedrinken worden Psalmen gezongen; fijn als je dan op het orgel wilt spelen.

Soms gaat een lampje kapot; een nieuw bolletje is zo ingedraaid, een mooi klusje voor jou.

Een verjaardagskaart voor een kleinzoon of kleindochter moet soms worden gekocht; snel even naar de winkel.

Een blinde hoort graag voorlezen uit de Bijbel of uit een mooi boek; heb jij een 10 voor lezen?

Wat moet ik zeggen?

Vaak niets... of heel weinig. Veel mensen in onze huizen krijgen niet veel bezoek, en zeker niet van jonge mensen. Dan vinden zij het fantastisch als er iemand is die even naar hen luistert. Je hoeft echt geen ouderling te zijn want daar kom je niet voor. Je komt om die meneer of mevrouw te helpen. En je moet maar zo denken: Ik ben niet de enige die het moeilijk vindt om te praten. Kijk maar eens wat Jeremia zei toen de Heere hem riep (Jeremia 1: 6). Het is dan fijn om te weten dat je meestal met z'n tweeën bent.

Het kost tijd...

Natuurlijk moet je er iets voor over hebben. Maar vergis je niet, want met enkele uurtjes per week of per twee weken zijn wij al heel blij. En wat zijn nu twee uurtjes in een hele week? Die kun je toch best missen. Het is een hele praktische invulling van het gebod Gij zult uw naaste liefhebben als uzelf. En als je eenmaal de smaak te pakken hebt, wil je het niet meer missen.

...maar je krijgt er ook iets voor terug

Nee, betalen doen we je niet. Af en toe krijg je wel een klein presentje en je onkosten worden betaald. Als je niet oppast, verwennen de bewoners je wel met snoepgoed en fruit. Het grootste geschenk is echter de dankbaarheid die je krijgt. Bewoners zijn vaak heel afhankelijk van de hulp van anderen. Dan zijn ze heel blij en dankbaar als jij één van die mensen bent.

Maar er is meer. Je leert ook heel veel. Van de bewoners: ze weten heel veel en vertellen soms heel verstandige of interessante dingen. Van de zorg: je ziet het werk in de keuken, in de huishouding en in de verpleging en verzorging. Van allerlei praktische dingen: hoe werkt een rollator, wat vinden anderen belangrijk, hoe blijft het eten warm en lekker? Kortom, je leert veel dingen waar je later iets aan hebt.

2001 het internationale jaar van de vrijwilliger

Ruim drie miljoen Nederlanders doen vrijwilligerswerk. Ze zijn meestal tussen 35 en 55 jaar, in onze huizen vaak wat ouder. Maar ook jongeren hebben hun plekje gevonden: kijk maar in de kaders. Dit jaar worden de vrijwilligers in het zonnetje gezet. Als blijk van waardering. Om nieuwe ideeën op te doen. Om veel jonge mensen in te schakelen. Ook jou.

Rotterdam, W. Bos, algemeen directeur SGZZH

Vrijwilligers zijn noodzakelijk

Sinds vier jaar ben ik, naast mijn huidige werkzaamheden, coördinator vrijwilligerswerk. Veelal krijg je nieuwe vrijwilligers door mond-op-mond reclame. Als iemand zich aanmeldt als vrijwilliger, doe ik het intakegesprek met behulp van een standaard aanmeldingsformulier, ik leg het soort werk uit, vraag naar de beschikbaarheid en wijs uitdrukkelijk op de geheimhouding (Moerkapelle is een dorp). Vaak is het een sport om het rooster rond te krijgen. Vooral in de zomervakantie en op de zaterdagavonden kost het wel eens moeite om voldoende mensen te krijgen.

Sommige vrijwilligsters nemen hun (klein)kinderen mee. "Jong geleerd is oud gedaan." Alle vrijwilligers lopen eerst mee en gaan daarna zelfstandig verder.

De frequentie is heel verschillend: elke morgen en avond koffie en thee en eten geven in de huiskamer (warm eten en brood), elke avond achter de receptie, elke morgen sinaasappels van de bewoners persen, twee middagen handwerken (vijftien personen), een keer per week bibliotheek en toko, drie keer per week post rondbrengen, een keer per veertien dagen voorlezen in de zaal, elke dag maaltijden rondbrengen in de aanleunwoningen en in het dorp. Bewoners hebben veel behoefte aan voorlezen uit de Bijbel op hun kamer 's avonds. Een vrijwilliger mag niet de eigenlijke taken van de verzorging en de huishouding overnemen. Standaard moet dan de zuster worden gewaarschuwd, leder moet zich aan zijn eigen taak houden.

Wat lastig is in het werk? De juiste vrijwilliger bij humeurige of lastige bewoners krijgen. Dat past niet altijd.

Mijn motto is dan ook: "Gezondheidszorg is ondenkbaar zonder inbreng van vrijwilligers."

Toos van de Waerdt (coördinator vrijwilligerswerk Beth-San)

Een terminale  patiënt als naaste

Een oudere man krijgt te horen dat hij niet meer beter zal worden en dat hij niet lang meer te leven heeft. Hij wil het liefst thuis sterven, maar heeft niemand die voor hem zorgt. Een jonge vrouw van twintig jaar die in de buurt woont, hoort dit verhaal. "Dat wil ik doen." Vol liefde doet zij haar werk. Vijf maanden later overlijdt de man - thuis. Een zware en uiterst waardevolle periode wordt afgesloten. Omzien naar de naaste.

Kinderen

In de zomervakantie hielpen kinderen van de basisschool in IJmuiden mee in het verzorgingshuis. Een juffrouw van school (ook een vrijwilligster) zorgde dat alles goed liep. Ze krijgen een uniform en een naamkaartje. In groepjes van vier of vijf helpen ze twee weken achter elkaar echt mee om maaltijden rond te brengen, lege etensbladen weer op te halen, kleine afwasjes te doen, met bewoners mee naar de markt of een praatje maken. Meestal vinden de bewoners de vakantieperiode saai en rustig. Nu hebben ze genoten. Ook het personeel vond het leuk en boeiend om kinderen hun werk te laten zien en mee te helpen.

Grote variatie

Binnen het verpleeghuis coördineer ik het vrijwilligerswerk. Er zijn op dit moment ruim tweehonderd vrijwilligers werkzaam in ons verpleeghuis. De werkzaamheden die door de vrijwilligers gedaan worden, gebeuren op verschillende plekken in het verpleeghuis, voornamelijk op de bewonersafdelingen (koffie/thee schenken, assisteren bij de maaltijden of assisteren bij de activiteitenbegeleiding), maar bijvoorbeeld ook op de afdeling techniek.

Een aantal vrijwilligers heeft het op zich genomen om als chauffeur op de rolstoelbus te rijden tijdens de uitstapjes voor de bewoners. Die vinden in principe dagelijks plaats, alsook op zondag, als bewoners die dat kunnen de kerkdienst daadwerkelijk bijwonen. Ook voor de dienstverlenende activiteiten bij het buffet, de winkel, de bibliotheek en de kapsalon zijn vrijwilligers werkzaam.

Het vrijwilligerswerk wordt op verschillende momenten van de dag verricht.

Binnen ons verpleeghuis zijn de vrijwilligers niet meer weg te denken. Zij vervullen voornamelijk voor de bewoners een belangrijke rol in het bieden van contacten en diensten die aanvullend zijn op het dagelijks gebeuren.

Om bij ons in Salem in aanmerking te komen voor vrijwilligerswerk is de minimale leeftijd zestien jaar. Heb jij interesse om vrijwilligerswerk te doen en je woont in de buurt van ons verpleeghuis? Neem dan gerust contact op of vraag het informatieboekje voor vrijwilligers aan.

Heidi Mol (coördinator vrijwilligerswerk Salem)

Mariëlle van dertien

In 1998 ben ik begonnen met vrijwilligerswerk in d'Amandelhof. Eerst mocht ik alleen koekjes ronddelen, nu rijd ik mensen naar de grote zaal toe, deel de koffie rond en ruim de boel weer op. Altijd samen met mijn oma. Ik weet nu precies wie veel of weinig (warme!) melk in de koffie wil. Ik doe dit een keer per maand op zaterdagochtend voor gemiddeld twintig bewoners. Daarnaast in mijn vakanties. Ook bezoek ik (samen met mijn vriendin) mevrouw Alting voor een praatje. Ze vraagt mij dan standaard: "Ben je nieuw?". Vaste dingen, onder andere een meneer die altijd riep dat hij naar de kapper moest, daar leer je mee om te gaan.

Ik vind het fijn dat de mensen je dankbaar zijn en ik vind gewoon dat ik daar geen geld voor hoef te krijgen. Want dit doe ik niet voor het geld maar om de mensen een plezier te doen. Het is voor mij een voorbereiding op mijn beroep. Ik wil in de verzorging gaan werken.

Mariëlle de Raaf (13 jaar)

Je verdiepen in ouderen

Ik volg momenteel de verkorte opleiding voor verpleegkundige in een algemeen ziekenhuis. Een keer in de vier weken word ik op zaterdagmiddag om kwart over vier op de groepsverzorging 'De Boeg' in Nebo verwacht. Wanneer ik aankom, zitten er meestal zo'n zes bewoners met een verzorgende gezellig bij elkaar. De bewoners zijn vaak benieuwd hoe het buiten is. Zo heb je al gauw een praatje over van alles en nog wat. De bewoners genieten hier zienderogen van. Rond vijf uur dek ik de tafel en gaan we met elkaar eten. Mijn taak is dan ook om de bewoners te helpen bij het smeren, beleggen en snijden van het brood. Bij de vaat word ik door een van de bewoners geholpen. Hierna mag je als vrijwilligster naar huis, soms blijf ik langer om met de bewoners nog wat Psalmen rond het orgel te zingen.

Vrijwilligerswerk in een verzorgingshuis is er voor iedere jongere die gevoel heeft voor z'n naaste en zich kan verplaatsen in de belevingswereld van een oudere. Het zou je opa en oma immers kunnen zijn! Vrijwilligerswerk; het verdient niet, maar het geeft toch enorm veel!

Elisabeth de With

Fijn en leerzaam

Sinds een jaar werk ik als vrijwilliger in het verpleeghuis Salem. Iedere woensdagavond help ik op de afdeling Korenaar (somatische afdeling) met koffie rondbrengen. Vaak moeten de mensen daarmee geholpen worden. Op zo'n avond geef je dus ook een stukje zorg. Als de koffie is rondgebracht, is er nog tijd over om met mensen een praatje te maken, met elkaar een stukje te lezen, te zingen, een wandeling te maken of iets anders. Zo'n avond geeft je echt voldoening. De mensen zijn je erg dankbaar als je even tijd voor hen neemt. In de gesprekken met de mensen merk je aan alles dat ze het fijn vinden. Moeilijk in dit werk vind ik als mensen zich moeilijk verstaanbaar kunnen maken of zich niet kunnen uiten. Je voelt je dan soms zo 'machteloos'. Dan wil je er alles aan doen om hen te begrijpen. Naast m'n dagelijks werk als onderwijs-assistente vind ik het erg fijn en leerzaam om op deze manier met ouderen om te gaan.

Anita Verhoeven

Veel voldoening

Na mijn stage in Nebo ben ik als oproepkracht gediplomeerd verzorgende acht uur per week werkzaam in Nebo en verricht ik een keer in de maand vrijwilligerswerk op de groepsverzorging 'De Boeg'. Zo ben ik dus 'in verschillende jasjes' werkzaam. Als vrijwilligster op 'De Boeg' help je de bewoners met het avondeten samen met een verzorgende. Het vrijwilligerswerk geeft veel voldoening. Sommige bewoners zien weinig verschil tussen verzorgenden of vrijwilligers, maar ze zijn zo blij en dankbaar dat je er bent. Je helpt de bewoners met dingen die zij zelf niet meer kunnen doen. Ik zou graag iedere jongere willen aanmoedigen om vrijwilligerswerk te gaan doen in het zorgcentrum. Ook jij bent zo nodig, offer iets van je vrije tijd op aan dit zo mooie werk. Je krijgt er echt iets voor terug.

Anja van der Wal

Soms ook moeilijk

Twee en een half jaar geleden wilde ik iets in vrijwilligerswerk gaan doen. Omdat ik in het dagelijks leven als doktersassistente werk, leek het me leuk om ook in een dergelijke sector vrijwilligerswerk te doen. Daarom koos ik voor verpleeghuis Salem.

Iedere vierde zondagavond van de maand schenk ik daar koffie aan de bewoners op de psychogeriatrische afdeling (afdeling voor bewoners met onder andere dementie). Vaak probeer je wat met deze mensen te zingen of te praten. Dit werk geeft erg veel voldoening en dankbaarheid. Soms is het moeilijk, als je merkt dat de meeste bewoners op deze afdeling zelf niet beseffen wat je voor hen doet. Daar tegenover staat dat dit werk door de familie van deze mensen des te meer wordt gewaardeerd.

Janneke van Pelt

Je krijgt er geen spijt van

Sinds september 1995 doe ik vrijwilligerswerk in Salem op de afdeling Korenaar. De tweede en de vierde zondagavond van de maand doe ik dit werk.

Moeilijk vind ik, dat je soms geneigd bent om op kinderlijke manier met de bewoners om te gaan. Hier moet je goed op letten dat je dat niet doet, en gewoon tegen ze doet zoals je ook met je eigen familie omgaat.

Heel leuk is als je iets voor een bewoner kunt doen, en zelf daar heel blij mee is. Dit moet je niet zoeken in grote dingen, maar juist in de gewone dingen van alle dag. Bijvoorbeeld dat je een sinaasappel schoonmaakt, even gezellig erbij zitten en wat praten. Tip voor anderen: probeer echt tijd vrij te maken voor dit werk. Je krijgt er absoluut geen spijt van.

Hanneke Molendijk

Dankbaar werk

Ik ben hier in Uitzicht via een vriendin ingerold. Ik doe het nu vijf jaar. Ik kom één ochtend per week. De eerste week breng ik koffie op de kamers en daarna, tijdens de tweede ronde, soep. De andere week rij ik de bewoners naar de grote zaal, schenk koffie in, help met activiteiten (als die er zijn voor de bewoners) en breng de bewoners weer terug. De derde week sla ik over, anders wordt het zo'n sleur. Maar ik val ook wel eens extra in. Waarom ik het doe? Je maakt de bewoners zo blij. Ze zijn echt dankbaar. De mensen waarderen je zo. Dat merk je uit wat ze zeggen, maar soms ook uit een gebaar.

Wat ik moeilijk vind? Als mensen dement worden, dan worden ze soms zo wantrouwend of ze beschuldigen je van van-alles-en-nog-wat. Hoe moet je daarop reageren?

Ook ben ik er soms bang voor om iemand te vinden die niet meer leeft. Soms voel ik mij wel eens schuldig. Dan denk ik: "Wat doe ik eigenlijk? Anderen komen wel drie of vier keer per week."

Er wordt veel voor ons gedaan in Uitzicht:  één keer per jaar een diner, het eindejaarsgeschenk, b innenkort een uitje: een boottocht, e en informatieavond één keer per jaar: bijvoorbeeld over dementie.

José IJzelenberg-van der Linden

Personeel ontlasten

Waarom ik het anderen zou aanraden ? Het is leuk en gezellig. Als je klaar bent, heb je een tevreden gevoel, leder uurtje  helpt mee om het personeel in Uitzicht te ontlasten. Soms geeft een bewoner je spontaan een hand, om je te bedanken voor een kopje koffie. Dat is gewoon een schat van een vrouw. Maar ik heb ook wel eens een bewoonster gehad die mij toegilde "Ga weg, ik slaap" (om halfzeven). Dat vind ik soms lastig, want ook al liggen ze op bed, ze rekenen er juist op dat je koffie komt brengen. Je moet de koffie in hun eigen kopjes schenken. Dan vind ik het soms best moeilijk om er één uit een wandmeubel te pakken. Het zijn toch hun eigen spulletjes. Ook is het best moeilijk om nee te zeggen, als een bewoner vraagt om even te helpen met het aantrekken van een jurk of met het neerleggen van een sprei. Dat mag niet; je hebt er ook geen tijd voor want anders wordt de koffie van anderen koud.

Agatha Tanis-Remijn

Een tevreden gezicht

Naast mijn huidige werk als voedingsassistente in een verpleeghuis, doe ik een keer in de maand op donderdagavond vrijwilligerswerk in Nebo. Omdat ik orgel speel, ben ik gevraagd om tijdens het zanguurtje te begeleiden en drink ik koffie met de bewoners. De bewoners waarderen dit zanguurtje zo. Ze vinden het fijn om gezamenlijk te zingen, jonge mensen te ontmoeten en voor jezelf geeft het een stuk voldoening als je de tevreden gezichten van de bewoners ziet.

Elza van Dalen

Gezellige contacten

Ik ben door mijn zus gevraagd die in de verzorging werkt. Ik deed het vrijwilligerswerk eerst samen met mijn zus, nu samen met mijn vader in d'Amandelhof. Eén keer per maand breng ik 's avonds de koffie rond. Ik doe dit nu twee jaar. Eerst de koffie rondbrengen, anders wordt de koffie koud (twee vrijwilligers op 68 bewoners), daarna terug voor een praatje bij enkele bewoners. Na één avond meelopen wist ik hoe het moest. Dit vrijwilligerswerk doe ik omdat het gewoon gezellig is, ook de contacten tussen de vrijwilligers onderling. Ook om het werk van de verzorgenden te verlichten.

Hannie Chevalking

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen