Beleggen - Op een christelijke manier met je geld omgaan
ledereen schijnt het te doen tegenwoordig. Een paar aandeeltjes Philips, een pakketje KLM en wat opties lijken er helemaal bij te horen. Als je geld hebt zet je dat niet op een suffe spaarrekening die te weinig oplevert. Veel lucratiever is het om naar de beurs te gaan. Ondertussen lijkt het of niemand zich afvraagt of dat allemaal nu zo maar kan. Mag je wel beleggen?
Bakkertje Deeg
De bakker bij ons op de hoek (bakkertje Deeg) heeft een mooi bedrijf. Toen hij 22 was, is hij als bakker begonnen. Geld geleend van de bank, een winkel gekocht, apparatuur en broodjes bakken maar. Bakkertje Deeg is eigen baas. Hij beslist wanneer zijn winkel open en dicht gaat, wat voor koekjes hij bakt en hoeveel hij daarvoor vraagt aan zijn klanten. De eigenaar beslist. Hij is verantwoordelijk voor zijn bedrijf. Als het niet goed gaat, moet hij op de blaren zitten. Verkoopt hij veel omdat hij zulke zoete broodjes bakt dan groeit zijn bankrekening.
Groei
Een zaak die goed loopt en flink doorgroeit is prachtig. Maar als je het echt groot aan wilt pakken, dan gaat dat niet zo simpel. Bakkertje Deeg zal niet snel zo rijk worden, dat hij met eigen geld een bakkerijketen op kan zetten met honderd bakkerijen. Daarvoor heeft hij anderen nodig. Bakkertje Deeg vindt echter vier mensen die net als hij goed geboerd hebben. Nu is snelle groei wel mogelijk. Er ontstaat een bedrijf dat groot is, veel vestigingen kent, veel verschillende producten verkoopt en verschillende eigenaren heeft. Bakkertje Deeg is nog voor twintig procent eigenaar.
Internationaal
Na verloop van tijd wil men meer. Ze willen groeien, ook in andere landen. Maar dat kost een hoop geld. Op een dag komt bakkertje Deeg op een idee dat hij de anderen voorlegt. Als ze nou eens naar de beurs gingen? Op de beurs komen heel wat mensen die geld te beleggen hebben. Als zij geïnteresseerd kunnen worden, dan rolt het geld binnen. Besloten wordt om dit te doen. Advertenties worden gezet, een mooie brochure wordt verspreid en de internetsite www.bakkertjedeeg.nl wordt geopend. Vanaf het begin is er veel belangstelling. De koers schiet omhoog en de aandelen gaan van hand tot hand. Na verloop van tijd zijn er twee miljoen aandelen verkocht aan wel tienduizend verschillende aandeelhouders. Bakkertje Deeg heeft net als de andere vier zijn aandelen verkocht en ze hebben hun schaapjes op het droge.
Aandeelhouders
De aandeelhouders zijn nu samen de eigenaar van het bedrijf. Zij beslissen over de koers van het bedrijf. Hoewel de dagelijkse gang van zaken geregeld wordt door het management, stellen zij het beleid op hoofdlijnen vast. In feite is er niet veel veranderd. Terwijl aan het begin bakkertje Deeg de enige eigenaar was en later het eigendom bij vijf mensen berustte, zijn er nu veel eigenaars. Eigenaars die verantwoordelijk zijn voor wat het bedrijf produceert en hoe dat gebeurt. Op de eerste aandeelhoudersvergadering is bakkertje Deeg aanwezig. Tot zijn verbazing hoort hij de hoogste baas trots vermelden dat de winst met twintig procent gegroeid is en dat dit mede komt, doordat nu 24 uur per dag, zeven dagen in de week gewerkt wordt. Zo kunnen de dure machines en gebouwen veel beter gebruikt worden. Bakkertje Deeg is van christelijke huize. Hij is ontzet. Op zondag werken? Dat kan toch niet? Hij staat op en vraagt of dit niet teruggedraaid kan worden. Hij krijgt als antwoord dat dit kan als de aandeelhoudersvergadering hiermee instemt. Eigenaren beslissen: 95 procent blijkt geen problemen te hebben met het werken op zondag. De winst stijgt toch mooi zo? Dat is goed voor de aandelenkoers.
Eigenaar
Aandeelhouders zijn mede-eigenaar. Ze zijn daarmee verantwoordelijk voor de koers van het bedrijf. Beseffen christenen dat als ze een aandeel kopen? Mag je als christen medeverantwoordelijk zijn voor het feit dat een bedrijf op zondag werkt? Is het consequent om zelf zondags niet te werken, maar als mede-eigenaar er wel voor te zorgen dat anderen dat doen? Ik denk dat je deze vragen niet zomaar naast je neer kunt leggen. De Bijbel leert ons dat we als eigenaar zorgvuldig om moeten gaan met wat we hebben. Maar de zevende dag is de sabbat des HEEREN uws Gods; dan zult gij geen werk doen, gij, noch uw zoon, noch uw dochter, noch uw dienstknecht, noch uw dienstmaagd, noch uw vee, noch uw vreemdeling, die in uw poorten is. Dat gebod geldt niet alleen voor de christen, maar ook voor alles wat zijn eigendom is! Niet alleen de zondag is echter een probleem. Wat denk je van de producten die grote bedrijven maken? Kun je achter elk product staan? Is het consequent om tegen televisie te zijn en tegelijkertijd als aandeelhouder te profiteren van de winst van een bedrijf dat televisies maakt en verkoopt? Mag je eigenaar zijn en koerswinst incasseren van een bedrijf dat seksfilms maakt, condooms verkoopt, godslasterlijke literatuur uitbrengt? Mag je profiteren van bedrijven die lage kosten hebben omdat ze slecht betalen, mensen (kinderen!) uitbuiten, het milieu tekort doen? Ik denk dat een christelijke belegger zich eerst afvraagt in welk bedrijf hij belegt, voordat hij een aandeel koopt. Hij zal willen weten waarvan hij eigenaar is, hoe zijn koerswinst tot stand komt.
Speculeren
Waarom denken veel mensen hier niet over na? Volgens mij omdat beleggen gezien wordt als iets neutraals. Je maakt wat geld over naar een beleggingsrekening en na verloop van tijd krijg je het met winst (of verlies) weer terug. Veel aandeelhouders kopen of verkopen hun aandelen makkelijk. Het gaat ze niet zozeer om het belang van het bedrijf als wel om hun eigen portemonnee. Zo snel mogelijk zoveel mogelijk verdienen. De ergste categorie zijn degenen die zonder enige kennis (en vaak ook nog met geleend geld) het een of andere aandeeltje inslaan en soms uren of dagen later weer verkopen: de speculanten. Hen gaat het enkel om het snelle geld. Aandeelhouders voelen zich vaak niet verantwoordelijk voor de gang van zaken binnen een bedrijf. Maar of ze dat nu voelen of niet, ze zijn het wel! Een goede belegger laat zich dan ook informeren. Hij verdiept zich in het bedrijf, weet wat er speelt, voelt zich verantwoordelijk. Niet alleen voor het bedrijf, maar ook voor zijn gezin. Hij neemt niet zomaar allerlei risico's waardoor hij zomaar zijn moeizaam vergaarde spaarcenten kwijtraakt, maar zal evenwichtig beslissen wat hij wel en niet doet. Risicospreiding noemen ze dat. Niet al het geld op dat snelle IT-fonds zetten, maar ervoor zorgen dat het geld gespreid belegd wordt. Hij is rentmeester, ook in het beleggen.
Rentmeester
De Bijbel ziet de mens als rentmeester. Hij moet goed omgaan met zijn gaven. Dat geldt niet alleen voor studie of werk, maar ook voor het omgaan met beleggen. Daar past dus ook niet bij om het geld nutteloos te laten liggen. De geschiedenis over de talenten is duidelijk. De man die zijn ene talent begroef, werd veroordeeld. Hij had moeten woekeren met zijn talenten. Zo mogen, ja moeten, we ook met ons geld omgaan. Nadat we ons afgevraagd hebben hoeveel we voor ons zelf besteden, aan kerk en armen geven, mag gespaard en belegd worden. Maar dan wel op een manier die in overeenstemming is met de Bijbelse principes. Dus geen ondoordachte beleggingen die meer weg hebben van gokken. Geen beleggingen in bedrijven waar we niet achter kunnen staan. Wel zorgvuldig nagaan hoe we ons geld op een goede manier kunnen laten groeien. Wel ons geld gebruiken tot nut van onszelf en onze naaste.
Alternatieven
Kun je dat wel praktisch handen en voeten geven? Zeker wel. Er zijn gelukkig nog genoeg bedrijven waar we achter kunnen staan. Het zou goed zijn, als er eens kritisch naar de bedrijven die op de beurs actief zijn gekeken werd door een principiële bril. Per bedrijf zou aangegeven moeten worden welke producten ze verkopen, of op zondag gewerkt wordt, hoe met milieu en mensen omgegaan wordt. De belegger kan dan zelf de afweging maken waarvoor hij wel en niet verantwoordelijk wil zijn. Daarnaast bestaan er mogelijkheden om leningen te verstrekken aan stichtingen, die dat gebruiken voor de financiering van projecten. Ook kerken hebben leningen nodig om daarmee de bouw van gebouwen te betalen. Kortom, wie om zich heen kijkt vindt voldoende mogelijkheden om als een rentmeester met zijn geld om te gaan. Dat levert misschien niet altijd zulke hoge winsten op als het beleggen op de beurs. Maar de mogelijke verliezen zijn ook heel wat kleiner!
Kalm
Een christen belegt rustig. Het gaat hem niet in de eerste plaats om zo snel mogelijk rijk te worden, maar hij wil graag met zijn geld dienen. In tegenspoed geduldig en in voorspoed dankbaar zijn, geldt ook voor beleggen. Vergelijk dat maar eens met een moderne belegger die zich continu laat meeslepen door het op- en neergaan van de beurskoersen. Krant, teletekst, internet en (mobiele) telefoon constant gebruikt om op de hoogte gehouden te worden van de nieuwste informatie. Sacherijnig wordend van elke daling en bluft over iedere stijging. Laat je leven niet beheersen door de geldgod. Want jij gelooft toch ook dat je niet God kunt dienen en de Mammon?
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 16 maart 2001
Daniel | 32 Pagina's
