Het wezen van het genadeverbond - Ik heb u lief gehad met een eeuwige liefde
Tweede lezing winterconferentie
Hoe is het mogelijk dat twee jonge mensen met een verschillende achtergrond, uit verschillende gezinnen, soms zelfs verschillende streek, verkering met elkaar krijgen en na kortere of langere tijd een verbintenis voor het leven, het huwelijk, aangaan? Zij beloven in het bijzijn van de ambtenaar van de burgerlijke stand, hun ouders, als ze die nog mogen hebben, en familie elkaar trouw voor het leven. Het is het geheim van de liefde. Helaas kan het gebeuren dat deze verbintenis, die op basis van vrijwilligheid tot stand kwam, door ontrouw van een van de beide partijen verbroken wordt. Verschrikkelijk. Wat kan de zonde veel verwoesten. Dan verandert trouw in ontrouw, liefde in haat. Wat zo mooi was, is kapot! Het huwelijksverbond wordt verbroken. Een onmogelijke werkelijkheid!
Doordenking en doorleving
Jongelui, in deze tijd staat de leer van de verbonden weer volop in de belangstelling. Er wordt over geschreven en gediscussieerd. De doordenking van deze zaken blijft voortdurend nodig. Maar wat is het erg als het hierbij blijft. Het gaat immers niet alleen om de doordenking, maar ook om de doorleving van dit heerlijke verbond. Hoe ligt dat in jullie leven? Jullie dragen het teken van het verbond aan je voorhoofd. In je doop laat de Heere je prediken dat de grootte van je schuld Hem niet in de weg staat. Dat er genade is zelfs voor zulke zondaren als jij bent. Het water wijst niet alleen de onreinheid van de ziel, maar ook de algenoegzaamheid die er in het bloed van Christus ligt, aan! Ben je daar al werkzaam mee geworden? Is het je vraag al hoe je deel aan de weldaden en beloften van het verbond krijgt? Pas op voor het grote gevaar dat je deze zaken als algemene waarheden accepteert en daarna overgaat tot de orde van de dag. Het gaat om een werk van genade in de zondaar! Misschien is het de vraag van je jonge hart: hoe werkt de Heere dat en wat ervaar ik dan? Anders gezegd: ik leef nu als gedoopte onder de bediening van het verbond, maar hoe krijg ik deel aan bet wezen van het verbond?
Een huwelijksverbond
Het wonder van het genadeverbond wordt in de Schrift wel vergeleken met een huwelijksverbond. Christus is de Bruidegom, Die een bruid, de gemeente der uitverkorenen, van eeuwigheid liefheeft. Dit huwelijk is met geen aards huwelijk te vergelijken. In dit huwelijk is de liefde tot elkaar niet opgewekt door contacten, ontmoetingen of correspondentie. Door omgang met elkaar zijn ze niet van elkaar gaan houden. Nee, Christus' liefde is een eeuwige liefde en deze is door de bruid niet opgewekt. Integendeel, zij ligt verloren in zonde en schuld. Ze moet zichzelf zwart noemen vanwege haar gedachten, woorden en werken. Ja, ze is zelfs in zonde ontvangen en in ongerechtigheid geboren. Maar dit alles staat de hemelse Bruidegom niet in de weg. Hij zegt tot haar: "Ik heb u liefgehad met een eeuwige liefde, daarom heb Ik u getrokken met goedertierenheid". Hij daalde voor haar af en nam de menselijke natuur aan. Hij verzoende haar hemelhoge schuld en gaf haar recht op het eeuwige leven. Hij deed alles waar Zijn bruid niet meer toe in staat is. Waarom ging Hij vrijwillig en bereidwillig de weg door deze aardse woestijn? Waarom kroop Hij als een worm en geen Man door de hof van Gethsémané? Waarom liet Hij Zich vastspijkeren aan het kruis op Golgotha? Slechts een antwoord blijft over: liefde dreef Hem! Onbevattelijke, eeuwige liefde tot Zijn Vader en Zijn bruid! Dat is het geheim van het nieuwe verbond. Van eeuwigheid heeft God gewild dat Zijn hemel gevuld zal worden met zondaren. En als dat niet meer kan langs de weg van het verbond der werken, waarin van de mens gehoorzaamheid gevraagd werd, zal het geschieden langs de weg van het genadeverbond, waarin de zondaar uit genade zalig wordt, zonder enige verdienste zijnerzijds. Enkel en alleen om het werk van Christus, de hemelse Bruidegom. Is dat niet onbegrijpelijk? Hij, de Volzalige in Zichzelf Die niemand nodig heeft, de Volmaakte Die de hemel met Zijn heerlijkheid vervult, heeft liefgehad! Geen heilige engelen, die nooit hebben gezondigd, maar van God afgevallen zondaren. Mensen die niet meer naar Hem vragen. Maar Hij vraagt naar hen! Mensen die ten diepste vijanden zijn van het kruis van Christus, omdat deze smartelijke en smadelijke dood hen de verschrikkelijkheid van de zonde predikt. Wie zal deze liefde kunnen peilen? De hoogte en de diepte ervan is niet onder woorden te brengen. Het is een eenzijdige liefde. Het gaat alles van Hem uit. Zelfs de voorwaarden voor dit gezegende huwelijk, liefde en trouw, brengt Hij aan. Wat Hij vraagt, belooft Hij hen ook te geven. Het is een verbond, waarin genade het eerste en laatste woord heeft. Olevianus schrijft in zijn verklaring over het genadeverbond: De hemelse Vader biedt Zijn uitverkoren gemeente door het Evangelie Christus niet slechts aan (want zo Hij niets meer deed, zouden zij Hem ook niet aannemen) maar Hij schept ook door de prediking van het Evangelie het geloof in hun harten. (...) Zo wordt de Zoon van God, als de Zon der gerechtigheid aan de wereld aangeboden, waarin Hij geen anderen vindt, dan die dood zijn in zonde en ongerechtigheid, doof en blind. Daarom maakt Hij de uitverkorenen door Zijn kracht levend, horend en ziende, door het geloof in hen te scheppen, tengevolge waarvan zij Hem gewillig aannemen, omhelzen en tot hun eeuwige blijdschap genieten mogen.
Een groot werk in de zondaar
Jongelui, we hebben elkaar de vraag gesteld welke plaats deze zaken in jullie leven innemen. Ik hoop dat de vraag naar het krijgen van een genadig God leven mag. Misschien schrikt het je af, als je leest dat alleen de uitverkorenen wezenlijk in het verbond begrepen zijn. Misschien fluistert een stem in je binnenste wel dat het voor jou hopeloos is, omdat je geen uitverkorene bent. Graag wil ik in dit artikel hier dieper op ingaan. Allereerst moeten we opmerken dat het aantal uitverkorenen en wie dat zijn alleen bij de Heere bekend is. Dat behoort tot de verborgen dingen en die zijn voor de Heere onze God. Tevens mogen we nooit vergeten dat uitverkorenen geen heiligen maar zondaren zijn, leden van Adams geslacht. En nu zegt Christus dat Hij gekomen is om zondaren zalig te maken. Hij nodigt en roept als de Opperste Wijsheid. Hij klopt aan de deur van jouw hart en zegt: Mijn zoon, geef Mij uw hart! In de Dordtse Leerregels belijden onze vaderen dat Hij boodschappers van het Evangelie van zaligheid zendt tot wie Hij wil en wanneer Hij wil. Denk daar eens diep over na. De boodschap van het genadeverbond komt ook tot jou. Je bent geboren of gebracht op de erve van het verbond en draagt het verbondsteken aan je voorhoofd. Als Hij nodigt tot de zaligheid, bedoelt Hij jou! Maar misschien heb je in je leven geleerd dat je niet meer in staat bent om je hart te geven? Moet je met diep verdriet in je hart belijden: "Heere, mijn hart is zo vuil, zo onrein. Ik heb gedaan wat kwaad is in Uw oog, dies ben ik Heere Uw gramschap dubbel waardig. Ik heb niet Uw genade, maar Uw toorn verdiend." Heb je geprobeerd om het in orde te krijgen, omdat je ziet dat een leven zonder de Heere een leeg, doelloos leven is? Zoek je soms de eenzaamheid op om de Heere te vragen of Hij Zich in je leven wil bekendmaken? Zou je de Heere willen dienen, omdat Hij het zo waard is gediend en gevreesd te worden? Dan ga je het gebed van Augustinus begrijpen en overnemen: Heere, geef wat U beveelt, want dan zult U niet tevergeefs bevolen hebben.
Een nieuwe begeerte
Als de Heere door Zijn Geest ons hart opent, leren we wie de Heere is en hoe ik tegenover Hem sta. Dan zie ik dat de Heere nooit mijn ondergang, maar behoud gezocht heeft. Dat Zijn roepstemmen er zijn om mij tot inkeer te brengen, maar dat ik mijn oren en hart voor Hem heb afgesloten. Dat ik ten diepste mij niet bekeren wil. Wat een ontdekking is dat! Het brengt diepe schaamte en vernedering met zich mee. Maar ook liefde! Er komt door de uitgestorte liefde een liefdesbetrekking op de Heere Die ik niet ken. De Heere laat mij ook het ware karakter van de wereld en de zonde zien. Als dat gebeurt, komt er een begeerte om de zonde te verlaten en de Heere te mogen dienen en te vrezen. Geen wonder dat zo'n mens, de leeftijd is hier niet van belang, gaat proberen het weer in orde te krijgen. Maar de Heilige Geest leert op Zijn school dat langs de weg van het werken, hoe vroom en welgemeend deze ook zijn, er geen weg meer tot God is. Alle boetedoeningen, goede werken, offers en zelfs lichaamskastijdingen brachten Maarten Luther geen vrede. En zo is het nog. Wat kan dat een geestelijke nood in het hart teweegbrengen. Misschien herken je deze nood? Hoe krijg ik een genadig God? Hoe komt het weer in orde tussen de Heere en mijn ziel? Het is het belangrijke werk van de Heilige Geest om ons te overtuigen dat het in ieder geval niet meer door mijn werken kan. Jongelui, om de diepte van het wonder van genade te gevoelen is nodig dat deze zaken ons niet onbekend blijven. Luther schreef aan Erasmus, die meende dat de mens het begin moet maken en dat Gods genade hem dan te hulp zou komen, de ook voor vandaag behartigenswaardige woorden: Als God ons levend wil maken, zo doodt Hij ons, en als Hij ons wil rechtvaardigen, zo maakt Hij ons tot onrechtvaardigen, dat is, Hij doet ons onze onrechtvaardigheid zien en voelen. Als Hij ons ten hemel wil voeren, zo stoot Hij ons eerst in de hel... Want zolang iemand zichzelf wijs maakt dat hij het minste tot zijn zaligheid kan toedoen, zo blijft hij vertrouwen op zichzelf en zijn eigen krachten, hij mistrouwt niet zijn eigen zaligheid te werken, daarom wordt hij voor God niet verootmoedigd, maar hij stelt zichzelf voor of hij hoopt ten minste door enige plaats, tijd of werk tot de zaligheid te komen. Maar hij die niet twijfelt of het hangt alles aan de genade van God, deze twijfelt geheel aan zichzelf.
De bekendmaking van dit nieuwe verbond
Maar welk een zaligheid en ruimte wordt er in het hart ervaren als de Heere mij laat zien dat er een nieuw verbond, een genadeverbond, is. Dan wordt de begeerte vervuld, die in mijn hart leefde en die zo sterk kon zijn onder de prediking van het Woord. Als Christus de Middelaar en Hoofd van het verbond werd aangewezen en aangeprezen. Hoe vaak leefde in mijn hart: Wie is Hij toch, van Wie ik in het Evangelie hoor? Maar als Hij Zich openbaart, ontvang ik ook het geloof om op Hem te zien. En welk een heerlijkheid en schoonheid wordt er in Hem gevonden. Welk een liefde straalt er van Hem af. Welk een zoete vreugde en blijdschap vervult dan het hart. Wat een verwondering en aanbidding als de Heilige Geest Hem aanwijst als de van God geschonken Zaligmaker, in Wie en door Wie het mogelijk is Gods gunst en liefde te smaken. Dan gaat de Zon der gerechtigheid in mijn leven op en mag ik mij verblijden in de warmte van zijn stralen. Dan wordt in de nacht van mijn leven een nieuwe dag geboren. Dan vindt er ook van de kant van de zondaar een verbondssluiting plaats. Ja dan, jongelui, raken we heilig verliefd op deze Zaligmaker en is er de hartelijke bereidheid en begeerte om de voorwaarden van dit verbond in te willigen, namelijk om alleen door het bloed en de gerechtigheid van Christus zalig te worden. Dan wordt een onwillige gewillig, een treurende opgericht, een vijand tot vriend en ruist het in mijn hart: Gode zij dank voor deze onuitsprekelijke Gave. Het geloof ontvangt en omhelst Hem. Dan maken de boetpsalmen plaats voor de vreugdepsalmen en wordt beleefd: wij hebben Hem lief omdat Hij ons eerst heeft liefgehad. O, dan beween je je blindheid en vijandschap en is het wonder niet onder woorden te brengen dat de Heere zo'n zondaar (zondares) genadig wil zijn.
Leven vanuit het verbond
En deze verwondering wordt al maar groter, naarmate de Heere je leert, dat Hij niet alleen opzoekt en aan Zijn voeten brengt, maar ook vasthoudt. Leven vanuit het verbond betekent zichzelf afschrijven en leren wie ik na het ontvangen van deze genade in mijzelf blijf, namelijk elk ogenblik tot hinken en zinken in staat. Paulus spreekt uitvoerig over het leven van de bekering, ook wel het leven van de heiligmaking genoemd, in Romeinen 7. Gods kinderen worden geen heiligen, maar blijven zondaren. Ze blijven van genade afhankelijk. Maar het wonder van het genadeverbond is dat het onverbrekelijk is. Het verbond der werken kon verbroken worden, maar dat is, Gode zij dank, met dit verbond niet mogelijk.
Christus, de hemelse Bruidegom blijft Zijn bruid trouw, ondanks haar ontrouw. Hij blijft haar liefhebben, ondanks dat zij zo vaak weer haar liefde aan wat van deze aarde is geeft. Nee, er is geen afval der heiligen. Wat Hij vastgrijpt, laat Hij nooit meer los. En hoeveel troost kan dat geven in tijden van vrees en moedeloosheid of als opnieuw de zonde weer in het leven de overhand heeft.
Tenslotte
We moeten tot een afronding komen. Veel is er niet gezegd. Dat kan ook niet anders. Als het over de beleving van het verbond gaat, schieten woorden te kort. Als je iets beleven mag van de opzoekende genade Gods, zul je ervaren dat het dieper en rijker is dan iemand het kan zeggen. Heb ik je hart jaloers gemaakt? Dat was de bedoeling van dit artikel! Je leeft onder de bediening van het verbond. Je hebt gehoord dat er een Zaligmaker is Die bereidwillig is zondaren te ontvangen.
Tijdens Zijn omwandeling op aarde ging hij in hun huizen en at met hen. Nooit is er iemand door Hem weggestuurd. Laat dan de Heere je gedoopte voorhoofd zien en zeg tot Hem: "Doe Heere, gelijk Gij gesproken hebt. Bij mij is de dood, maar bij U het Leven en nu kom ik tot U, zo verloren, onrein, schuldig en melaats als ik ben. Stoot U mij weg, dan zal ik U nimmer van onrecht kunnen beschuldigen, dan heb ik het verdiend. Maar o Zone Davids, ontferm U mijner." En wie zo tot Hem komt, zal niet worden afgewezen! Want ook zulk een komen vloeit voort uit dit verbond. Zalig die dit geheim ontdekken mag. De eeuwigheid zal er niet te lang voor zijn om de Drie-enige God te danken en te aanbidden dat Hij zulk een heerlijk verbond maakte.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 30 maart 2001
Daniel | 31 Pagina's
