Ja, maar iederéén deed het
Een groepje jongens hangt een beetje rond op straat. Ze slenteren voorbij een bushokje. Dan komt er ineens één van hen in actie. Hij geeft een brul, stormt op het hokje af en begint ertegen te schoppen en eraan te schudden. Is er soms iets mis met hem, omdat hij zomaar zo'n ding aanvalt? Welnee, dat doet hij 'gewoon' omdat hij weet dat achter hem de groep erom moet lachen. Ze lachen om hém! ... Even later doet iedereen mee. En het bushokje gaat eraan.
Als ze met elkaar zijn, gedragen mensen (dus ook jongeren) zich vaak anders dan wanneer ze alleen of met een paar bekenden zijn. Soms lijkt het wel of ze één of ander knopje omzetten. Want wie vernielt er nu in z'n eentje een bushokje? Maar ja, als iederéén het doet... En als iedereen nou gewoon heel positief doet? Mark, Else en Joke hebben meegedacht over wat zij doen als iedereen 'iets' doet. Ze zitten overigens niet bij elkaar in de klas.
Stoer?
Je zit allemaal weleens in een groep waarin ook anderen zitten dan alleen je vriend(inn)en: je klas, de JeV, een fietsgroep, zomerkamp. Gedraag je je dan 'anders'?
Joke: "Met je beste vriendin ben je veel rustiger, meer jezelf. Onder anderen die je pas kent, doe je anders. Je wilt niet buitengesloten worden, je bent bang dat ze je niet aardig vinden. Met je eigen vriendinnen kun je wel normaal doen. Als er een nieuw iemand bij komt, duurt het ook een poosje voordat je elkaar kent en weer jezelf kunt zijn."
Else: "Veel meisjes gaan stoer doen om op te vallen voor de jongens. Zelf zou ik dat niet zo snel doen. Meestal komen de jongens op vereniging toch wel bij ons staan om te kletsen."
Volgens haar doen jongens anders stoer dan meisjes, meer in de vorm van 'aso gedrag'.
Mark herkent dat wel: "Ik maak het vaak mee dat jongens in een groepje gaan klieren, zoals een vuilnisbak in brand steken of vuurwerk afsteken. Ze sloven zich uit voor de anderen, want die vinden dat meestal stoer. Dat vind ikzelf trouwens ook wel een beetje. Op zich is het niet zo'n grote prestatie, maar het is spannend of je gepakt wordt. Als je zoiets in je eentje doet, ziet niemand dat je dat durft."
Joke, Mark en Else zijn het erover eens wat er achter dat stoere gedrag zit: erbij willen horen.
Erbij horen
We nemen even de klas. Als die voor het eerst bij elkaar komt, is het eigenlijk nog geen groep: je kent veel anderen niet en je ziet alleen maar gezichten.
Joke: "In het begin van het jaar ging ik liever even achteraan staan, om te kijken wie de klasgenoten die ik niet kende eigenlijk waren. Toen we elkaar beter hadden leren kennen, durfde ik wat meer naar voren te komen."
Na verloop van tijd wordt steeds duidelijker hoe iedereen is: de één bedenkt veel plannetjes, de ander heeft een grote mond, of is een studiebol, of stil en verlegen.
Else: "Als je langer met dezelfde groep omgaat, word je als het goed i, geaccepteerd zoals je bent." Ze loopt zelf niet voorop. "Als ik nu opeens stoer zou gaan doen, zouden ze gek opkijken. Ik doe normaal en dan hoor je er heus wel bij."
Mark: "In een groep zitten een paar aanvoerders, die kun je gewoon aanwijzen. Een paar anderen lopen een beetje mee." Hij vindt zelf dat hij niet bij die leiders hoort, maar hij gaat wel veel met ze om en verzint op school ook vaak 'plannetjes'. Als de 'lolbroeken' van een klas iets op touw zetten, 'lopen' de anderen vaak vanzelf mee. In Jokes klas gaat het ietsje anders: ze bedenken soms met elkaar een plan "omdat het soms best wel saai is op school. Maar als er een paar niet mee willen doen, komt daar wel een beetje ruzie van."
Het klopt dus wel dat iedereen eigenlijk gedwongen wordt door de aanvoerders of door de groep om mee te doen. Wie niet meedoet, hoort er blijkbaar niet bij. Moet dat nou zo?
Sfeer
Aan de ene kant is het natuurlijk fijn als iedereen bij de groep hoort en er niemand buitengesloten wordt. Dat merkte Else duidelijk toen de hele klas het voor haar opnam. En Joke vertelt dat iemand die in een vorige klas gepest werd, er nu helemaal bijgehaald is. Zij vindt dat de sfeer positief en gezellig is: "Wie iets vernielt, wordt bij ons echt niet populair. Juist niet: die kan ophoepelen."
Maar de sfeer kan ook een andere kant opgaan. In de omgeving van Marks groep sneuvelt er namelijk wel eens wat. Mark vindt het dan lachwekkend als niemand vertelt wie de dader is. Het is inderdaad mooi om elkaar niet te verraden, maar word je niet snel medeplichtig? Je moet daarbij goed bedenken hoe de sfeer in de groep is en om welk gedrag het gaat.
Bij Else in de klas wordt in sommige lessen veel geklierd, maar zelf vindt zij dat soms wel laf. Toch lach je snel om een bepaalde opmerking of om wat een ander durft. Als het toch al onrustig is tijdens de les, kun je niet goed opletten en denk je dat je net zo goed ook kunt gaan kletsen. Of erger. En je denkt er niet meer bij na of je dat gedrag eigenlijk wel kunt maken. Want iederéén doet het toch...
Doe jij mee?
Al doet iedereen mee, toch moet jij voor jezelf bepalen of jij het ook doet. Zet je jezelf buiten de groep als je ertegenin gaat?
Joke vindt van niet. Als ze ziet dat een paar anderen 'stoere' dingen doen die zij niet goedvindt, zegt ze dat niet tegen een leraar, maar tegen die personen zelf. "Ze waarderen het juist dat ik niet klik, maar wel mijn eigen mening zeg. Ik durf dit sneller als mijn vriendinnen achter me staan, maar ook in m'n eentje doe ik het wel."
Wat zou Mark doen als bijvoorbeeld drie populaire jongens een brugklasser vastpakken?
"Ik zeg dan: 'Doe niet zo kinderachtig, laat dat ventje gaan.' En dat helpt, ze zouden wel naar me luisteren. 't Zijn m'n vrienden."
Else durft er eigenlijk niets van te zeggen als de leiders beginnen te klieren in de les. "Dan val jij buiten de boot. Of je moet het met elkaar doen."
Dat andere meisjes het wel durven, heeft er volgens haar mee te maken, dat die meisjes goed met de aanvoerders op kunnen schieten.
Mark herkent dit. "Als iedereen rookt, moet je goed in de groep staan om iets af te slaan. Het is wel makkelijk dat ik altijd bij de aanvoerders sta die ook niet roken."
Laat hij zich nooit meeslepen? Eerlijk zegt hij: "Dat hoop ik dan. Het ligt eraan, hoeveel invloed die groep op je heeft. Meestal word je verleid, omdat je er anders niet bij hoort."
Of niet?
Lig je 'eruit' als je anders over iets denkt of niet altijd mee wilt doen? Dat hoeft niet. Als je je thuisvoelt in de groep, zijn meningsverschillen helemaal niet erg. Jij bent toch ook een deel van de groep, een eigen persoon met eigen ideeën en een eigen geweten? Het gaat erom wat jij doet. Je kunt nooit wegkruipen achter: "Ja, maar iederéén deed het." Wat deed jij in die situatie, tegen die leraar, voor die klasgenoot?
Als jij een beetje populair bent, kun je de goede kant op sturen. Maar ook als je niet graag opvalt en echt niet tegen die leider op kunt, ben jij toch een stukje van de groep en dus ook verantwoordelijk voor de sfeer. Een groep vorm je toch zeker met elkaar? Je moet het samen gezellig maken of je kunt het samen verknoeien.
Nu zijn we allemaal meer geneigd om kwaad te doen dan om goed te doen. Dat maakt het extra moeilijk om tegen de groep in te gaan als die verkeerd wil. Je moet dan eerst tegen jezelf vechten en ook nog eens tegen de groep, wat je eigenlijk niet durft.
Doe het dan ook niet alleen. Else en Marjolein durven beter als hun vriendinnen meehelpen. Vraag dus hulp aan elkaar om een (écht) goede sfeer te maken. Vraag vooral of de Heere kracht geeft om, ook in de groep, het goede te willen en tegen de zonden te vechten.
Als iederéén dat eens deed!...
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 27 april 2001
Daniel | 32 Pagina's
